Odkrycie skarbu na wzgórzu Somló na Węgrzech. Leżał tam od tysięcy lat

Archeolodzy odkryli na wzgórzu Somló w zachodnich Węgrzech skarb z epoki brązu, zawierający ponad 300 artefaktów. Naturalne wzniesienie to wygasły wulkan, który jak się okazało skrywa jeszcze wiele tajemnic.

Wzgórze Somló, Węgry. Dziś to głównie region winiarskiWzgórze Somló, Węgry. Dziś to głównie region winiarski
Źródło zdjęć: © Getty Images | Frank Wagner
oprac.  AMM

Archeolodzy dokonali niezwykłego odkrycia na wzgórzu Somló. To niewielki region winiarski leżący w północno-zachodniej części Węgier, znajduje się między Jeziorem Balaton a austriacką granicą. Znany jest głównie ze złożonych i pełnych win białych. Centralnym punktem regionu jest wzgórze Somló, będące wygasłym wulkanem. Głęboko pod ziemią, znaleziono tam skarb z epoki brązu, który liczy sobie ponad 3 tys. lat. W pierwszym roku badań odkryto ponad 300 artefaktów, w tym wiele przedmiotów z brązu, co sugeruje, że miejsce to mogło być centrum produkcji brązu.

Cyfrowy model terenu wzgórza Somló pokazuje lokalizacje odkryć
Lokalizacja obszaru badawczego (A) i wzgórza Somló (B). Cyfrowy model terenu wzgórza Somló (C) pokazuje lokalizacje odzyskanych dowodów archeologicznych (rysunek autorów). © 2025, Antiquity

Jakie skarby kryje wzgórze Somló?

Odkrycie zostało opisane i opublikowane w naukowym czasopiśmie "Antiquity". Wśród znalezisk na wzgórzu Somló znajdują się przedmioty z późnej epoki brązu, datowane na lata 1400-900 p.n.e., oraz z wczesnej epoki żelaza, z lat 800-450 p.n.e. Odkrycie to jest szczególnie ważne dla zrozumienia kultury halsztackiej, która była znana z zaawansowanej obróbki metali w Europie Środkowej i Zachodniej. Ludność tej kultury wytwarzała charakterystyczne naczynia z blachy brązowej – situle, często starannie i bogato dekorowane.

Metale z wczesnego z epoki żelaza: dysk, broszka, wisiorek
Metale z wczesnej epoki żelaza znalezione na wzgórzu Somló na Węgrzech: wyrzeźbiony dysk, broszka i duży wisiorek. Bence Soós i in., Antiquity, 2025 © 2025, Antiquity

"Zasiedlenie wzgórza wydaje się być nieprzerwane podczas przejścia do wczesnej epoki żelaza" - piszą badacze w "Antiquity" pod kierunkiem Bence Soósa z Węgierskiego Muzeum Narodowego. Wśród odkrytych przedmiotów znajdują się nie tylko metalowe artefakty, takie jak groty włóczni, ale także koraliki z bursztynu, kły dzików i świń domowych oraz elementy tkanin i skóry. Badania osadów wskazują również na obecność soczewicy i prosa, co jest charakterystyczne dla epoki brązu i żelaza.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Wzgórze Somló było dla tej kultury szczególnym miejscem

Niektóre zapisy historyczne z końca XIX wieku sugerują, że inne starożytne artefakty zostały znalezione u podstawy wzgórza i pobliskich obszarów, ale niewiele jest informacji dotyczących tych odkryć.

Wzgórze Somló, Węgry. Dziś to głównie region winiarski
Wzgórze Somló, Węgry. Dziś to głównie region winiarski © Getty Images | nyul

Odkrycie na Somló, jak opisują badacze, jest istotne, ponieważ może pomóc w ustaleniu chronologii i geograficznego rozprzestrzenienia kultury halsztackiej. Wzgórze, które wznosi się na 431 metrów, nie zostało naruszone przez współczesne działania wydobywcze, co czyni je idealnym miejscem do badań archeologicznych. "Odkryte skarby świadczą o celowej i złożonej tradycji gromadzenia na wzgórzu Somló" - dodają naukowcy.

Archeolodzy planują przeprowadzenie datowania radiowęglowego niektórych materiałów, co może dostarczyć cennych informacji o okresie przejściowym między późną epoką brązu a wczesną epoką żelaza.

Wybrane dla Ciebie

Ukraina ujawnia. Rosja wykorzystała znaczną część zapasów uzbrojenia
Ukraina ujawnia. Rosja wykorzystała znaczną część zapasów uzbrojenia
To już dzisiaj. Wyjątkowy spektakl na niebie
To już dzisiaj. Wyjątkowy spektakl na niebie
Prawda wyszła na jaw. USA wspierały Chiny militarnie
Prawda wyszła na jaw. USA wspierały Chiny militarnie
Transformacja lotnisk.  Sztuczna inteligencja i nowe technologie na horyzoncie
Transformacja lotnisk. Sztuczna inteligencja i nowe technologie na horyzoncie
Ukraińcy pokazali broń w Kielcach. Chcą ją zaoferować Polsce
Ukraińcy pokazali broń w Kielcach. Chcą ją zaoferować Polsce
Czy przeszczepy organów mogą przedłużyć życie?
Czy przeszczepy organów mogą przedłużyć życie?
Nie każdy dostrzega tę iluzję optyczną. Naukowcy są zaskoczeni
Nie każdy dostrzega tę iluzję optyczną. Naukowcy są zaskoczeni
Przyjrzeli się zbrojeniom Polski. Stawiają nas za wzór
Przyjrzeli się zbrojeniom Polski. Stawiają nas za wzór
Odwieczny taniec galaktyk. Czy Wszechświat znajduje się w czarnej dziurze?
Odwieczny taniec galaktyk. Czy Wszechświat znajduje się w czarnej dziurze?
Straż Przybrzeżna USA zamawia komponenty do trzech kutrów typu Heritage
Straż Przybrzeżna USA zamawia komponenty do trzech kutrów typu Heritage
Niesamowite zjawisko. Całkowite zaćmienie Księżyca już 7 września
Niesamowite zjawisko. Całkowite zaćmienie Księżyca już 7 września
Nie chcą abramsów i leopardów. Druga armia NATO idzie inną drogą
Nie chcą abramsów i leopardów. Druga armia NATO idzie inną drogą