Jaki ekspres do kawy kupić? Kapsułkowy, ciśnieniowy, a może klasyczny?
Polacy kochają kawę i wielu z nas nie wyobraża sobie poranka bez filiżanki tego aromatycznego napoju. Sporo osób pije kawę sypaną lub rozpuszczalną, jednak niemal każdy wie, że prawdziwy smak i aromat jak z kawiarni, daje nam tylko napar przygotowany w zupełnie inny sposób. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów ekspresów do kawy. Od najprostszych przelewowych, poprzez ekspresy kapsułkowe, po najdroższe i najbardziej zaawansowane automaty ciśnieniowe. Co zatem wybrać? Który rodzaj ekspresu jest najlepszy, a który najwygodniejszy w codziennym użyciu? Na co zwracać uwagę?
Ekspresy przelewowe
To najprostszy i najtańszy rodzaj urządzeń. Ich ceny zaczynają się już od 30-4. zł, co sprawia, że są dostępne dla większości osób. Ich budowa jest prosta i każde z urządzeń składa się ze zbiornika na wodę, grzałki, komory w której zachodzi proces parzenia, dzbanka oraz podgrzewacza. Te ekspresy przygotowują napar, który jest bardzo podobny do kawy parzonej po turecku, choć raczej lepiej powiedzieć „po polsku” - największa różnica, to brak fusów w szklance. Przelewówki, dzięki sporemu zbiornikowi na wodę nadają się idealnie do przygotowywania kawy dla kilku osób – możemy przygotować nawet 12-15 filiżanek kawy jednocześnie. Do poprawnej pracy urządzenia wymagany jest zakup specjalnych, papierowych filtrów.
Niektóre z modeli wyposażone są w regulator mocy naparu, blokadę kapania, czy też Timer, który uruchomi urządzenie przed naszym wstaniem z łóżka. Ich zaletą jest także podgrzewana płyta, która jest w stanie utrzymać temperaturę naparu przez kilka godzin. Przez długi kontakt kawy z wodą przygotowany napar zawiera największą ilość kofeiny w porównaniu z innymi urządzeniami–. nawet 60 mg na 100 ml. Jakie są wady? Przede wszystkim smak, który nie będzie się wiele różnił od kawy, którą zalejemy wrzątkiem. Poprzez dość długi czas parzenia – nawet 10-15 – minut kawa często ma gorzkawy i kwaśny posmak. Za pomocą tego typu urządzeń nie przygotujemy także kaw jak Latte i Cappuccino.
Ekspresy niskociśnieniowe
Przez urządzenia ciśnieniowe rozumie się każdy ekspres, w którym gorąca woda przepuszczana jest przez kawę pod ciśnieniem. Dzięki odpowiedniej jego wartości i temperaturze wody, ze zmielonych ziaren udaje się wydobyć najlepsze wartości smakowe i zapachowe. Umożliwia to też wydobycie najcenniejszych wartości odżywczych, a także tłuszczy i białek. Pamiętajmy, że napój którym budzimy się rano jest nie tylko nośnikiem kofeiny, ale także świetnym antyoksydantem, wspomaga odchudzanie, pomaga dbać o cerę i wiele innych.
Ekspresy niskociśnieniowe wyposażone są w kolbę, grzałkę i z reguły niewielki zbiornik na wodę. Jednocześnie możemy w nim przygotować dwie filiżanki naparu lub w niektórych modelach wyposażonych w dzbanek 4. Ciśnienie pod którym parzona jest kawa to około 3,5 bara (niektóre konstrukcje 5 barów) i jest ono wytwarzane przez parę wodną w zamkniętym pojemniku. Urządzenia niskociśnieniowe mają zasadniczą wadę wynikającą z ich konstrukcji. Ciśnienie wytwarza para o temperaturze około 100 stopni C i też taka jest temperatura parzenia kawy. To stanowczo za dużo i uzyskany w ten sposób napar jest bardzo mocny, często w smaku określany jako przypalony. Obsługa jest łatwa i ogranicza się do nalania wody do ekspresu, wsypania kawy do kolby i lekkiego jej ubicia – resztę urządzenie zrobi samo. Musimy jednak pamiętać o odpowiednim doborze ilości kawy. Jej zbyt duża ilość i zbyt mocne ubicie sprawi, że czas parzenia się wydłuży, a jego efektem będzie smolisty napar. Zbyt mała ilość kawy lub za luźne ubicie przyczyni się do
powstania wodnistego płynu. Musimy też wybierać kawy o odpowiednim stopniu zmielenia, lub mielić ziarna samodzielnie. Proste modele kupimy już za około 100 zł.
Ekspresy ciśnieniowe
Za taki rodzaj urządzeń uznaje się wszystkie te konstrukcje, które są w stanie wytworzyć ciśnienie na poziomie od 1. do 16 barów. Dzięki temu, że ciśnienie generowane jest przez pompę temperatura wody utrzymywana jest na poziomie około 90-95 stopni C. Parzenie kawy z tak właśnie dobraną temperaturą ma kolosalny wpływ na jej dużo lepszy smak i znacznie bogatszy aromat. Tylko w urządzeniach wysokociśnieniowych podczas procesu zaparzania powstaje pianka (crema), składającą się z oleistych substancji wyciśniętych z kawy i nadających jej niepowtarzalny smak.
Urządzenia manualne
Wyglądem nie różnią się praktycznie od ekspresów niskociśnieniowych, są jedynie nieco większe, ponieważ producenci muszą w nich zmieścić pompę wytwarzającą ciśnienie. Nie różnią się też obsługą, gdzie ręcznie do kolby wkładamy kawę, ubijamy ją i dopiero sam proces zaparzania urządzenie wykonuje za nas. Co ciekawe, ten typ ekspresów jest najbardziej lubiany przez smakoszy.
Decydując się na zakup manualnego ekspresu ciśnieniowego powinniśmy zwrócić uwagę na metodę, którą urządzenie podgrzewa wodę. Gorszym wyborem jest blok cieplny, który w porównaniu z bojlerem (stosowanym w nieco droższych konstrukcjach) ma mniejszą stabilność cieplną. O tym, jak ważna jest temperatura wody pisaliśmy wyżej. Nie oznacza to, że zastosowanie przez producenta bloku cieplnego dyskwalifikuje urządzenie! Bloki cieplne są coraz bardziej zaawansowane i spełniają swoją rolę bardzo dobrze. Co więcej, jeśli nie jesteśmy wybitnymi smakoszami kawy, to prawdopodobnie nigdy nie zauważymy nieznacznych wahań temperatury podczas procesu zaparzania ziaren. Jeśli w domu zaparzacie tylko kilka kaw dziennie, to wybór ręcznego ekspresu ciśnieniowego jest dla was najlepszy. Warto jednak rozważyć wtedy zakup żarnowego młynka do kawy i ziarna mleć samodzielnie.
Ceny najtańszych urządzeń zaczynają się już od około 20. zł. Wybierając tego typu urządzenie zwróćmy także uwagę na obecność dyszy do spieniania mleka. Dzięki niej uda nam się przygotować napoje mleczne jak Cappuccino i Cafe Latte.
Automatyczny ekspres ciśnieniowy
W tej kategorii sprzętu możemy znaleźć niemal wszystko –. od podstawowych modeli wyposażonych jedynie w młynek i dyszę do spieniania mleka po urządzenia, które samodzielnie są w stanie przygotować kilkanaście rodzajów napojów kawowych, w tym także z użyciem mleka. Generalna zasada ich działania jest taka, że naciskamy jeden przycisk i po kilkunastu sekundach otrzymujemy gotowy napój. Ekspres sam zmieli kawę, sam ją ubije, zaparzy, a następnie pozbędzie się fusów. Młynek to jedna z największych zalet urządzeń automatycznych. Najlepszy smak kawy uzyskuje się tylko wtedy, kiedy została ona zmielona tuż przed zaparzeniem. Nowoczesne jednostki posiadają hermetyczne pojemniki na ziarna, a zatem nie musimy się martwić, że zwietrzeją.
Na co przede wszystkim zwrócić uwagę? Bardzo ważnym jest rodzaj użytego w urządzeniu młynka. Bezwzględnie wybierać należy modele wyposażone w ceramiczne młynki żarnowe. Po pierwsze dają one możliwość regulacji stopnia zmielenia kawy, a po drugie pracują w niższej temperaturze, dzięki czemu ziarna nie ulegają przegrzaniu i nie tracą swoich właściwości, smaku i aromatu. W tańszych konstrukcjach stopień zmielenia kawy reguluje się ręcznie, natomiast droższe modele potrafią same dopasować stopień zmielenia do rodzaju przygotowywanej kawy, a nawet rodzaju użytych ziaren. Następnym elementem - obok wspomnianego wcześniej hermetycznego pojemnika na kawę –. jest rodzaj użytej jednostki grzewczej. Najlepsze modele wyposażane są w bojler, a nawet dwa bojlery. Dobrym rozwiązaniem jest także system Thermoblock, który działaniem przypomina nieco przepływowy ogrzewacz wody. Dobry ekspres powinien też zaparzać kawę dwuetapowo. W pierwszym etapie następuje prezaparzanie, a dopiero po chwili ekspres kontynuuje proces
parzenia. Pozwala to na wydobycie z kawy wspaniałego aromatu i smaku.
Nieistotne na pierwszy rzut oka rzeczy mają spory wpływ na komfort użytkowania. Koniecznie zwróćmy uwagę na pojemność zbiornika na wodę oraz pojemność zbiornika na fusy. Im większa, tym lepiej. Nikt nie chce co 4-5 kaw uzupełniać wody i opróżniać fusów. Dobrze by było, aby wybrane urządzenie mogło pomieścić przynajmniej 8-1. porcji zużytej kawy, a jego zbiornik na wodę miał około 2 litrów pojemności. Dobry ekspres powinien mieć także regulowaną wysokość położenia dyszy wylotowej oraz obowiązkowo spieniacz do mleka. Pamiętajmy, że zdecydowana większość urządzeń możemy zaprogramować tak, aby wiedziały jak mocną kawę lubimy i jaką mamy pojemność filiżanki do Espresso albo kubka do Americano. Spora część urządzeń wyposażona jest w programy automatycznego czyszczenia i odkamieniania, i warto zainwestować w taki właśnie model. Warto także wybrać urządzenie z jak najwyższą mocą. Im jest ona wyższa, tym szybciej nasza maszyna podgrzeje wodę. Po prostu wygodniej zaczekać 15 sekund, niż 5 minut. Ceny takich ekspresów
zaczynają się od 1000 zł, a sprzęt renomowanej firmy wyposażony w kilka przydatnych udogodnień to wydatek około 1300-1500 zł.
Diabeł jak zawsze tkwi w szczegółach i możliwościach dodatkowych. Liczba dodatkowych opcji nie wpływa na smak i jakość naparu, choć z pewnością wpływa na cenę końcową. Warto jednak rozważyć zakup urządzenia, które samodzielnie potrafi przygotowywać kawy mleczne. Wyręczy nas to w ręcznym spienianiu i podgrzewaniu mleka, a i musimy pamiętać, że zrobienie kilkuwarstwowego Latte nie jest wcale taką prostą sprawą. Ceny takich ekspresów zaczynają się od około 160. zł za najprostsze modele. Różni producenci stosują różne systemy mleczne. W produktach jednych firm pojemnik z mlekiem ustawiamy obok ekspresu, w innych wpinamy go do urządzenia – nie ma to jednak żadnego znaczenia. Najlepsze systemy mleczne potrafią podczas spieniania mleka wytworzyć z niego kremową piankę o gładkiej konsystencji – niczym przygotowaną przez dobrego baristę.
Najbardziej zaawansowane konstrukcje potrafią samodzielnie przygotować nawet 1. rodzajów kaw. Posiadają spersonalizowane profile dla kilku domowników, a nawet czytniki linii papilarnych dla łatwiejszego rozpoznawania użytkowników. W takim urządzeniu każdy może wybrać moc swojego Espresso, zaprogramować pojemność ulubionego kubka, wskazać urządzeniu ile ma być pianki i mleka w Cappuccino itd. Ceny takich urządzeń zaczynają się od około 3500 zł.
Ekspresy kapsułkowe
Ten rodzaj urządzeń podbija ostatnio rynek. Są wygodne, mają niewielkie rozmiary, parzą kawę ciśnieniowo, nie wymagają praktycznie żadnej obsługi. Ich zaletą jest także ogromny wybór rodzajów kaw no i bardzo przystępne ceny. Mitem jest natomiast, że w kapsułkach znajduje się sama chemia, która ma niewiele wspólnego z kawą. Każda z nich zawiera zmieloną kawę naturalną. To, że spotkamy różne smaki kaw np. waniliową, wynika z tego, że producent dodał do kawy aromatu - często naturalnego. Kapsułki pakowane są hermetycznie, dzięki czemu zamknięta w nich kawa nie traci aromatu i walorów smakowych. Co więcej, producenci zauważyli, że wiele osób preferuje kawy z mlekiem i już od jakiegoś czasu na rynku dostępne są modele z automatycznymi dozownikami mleka.
Wygoda obsługi, kompaktowe rozmiary, prostota –. gdzie jest zatem haczyk? W cenie kawy. Kilogram kawy ziarnistej całkiem dobrej, znanej marki kupimy za około 70 zł. Średnia porcja kawy na jedną filiżankę to 7-9 gramów. Oznacza to, że z jednego kilograma ziaren uda się nam zaparzyć od 110 do 140 filiżanek. Koszt jednej kawy to zatem od 50 gr do 63 gr. Cena kapsułki w oficjalnym sklepie internetowym jednego z największych producentów waha się od 1,59 zł do 1,89 zł. Załóżmy, że dwuosobowa rodzina wypija dziennie 6 kaw. Daje nam to 180 filiżanek miesięcznie i łączny wydatek od 90 do 113 zł na kawę ziarnistą. Ta sama ilość kaw zaparzonych przy pomocy ekspresu kapsułkowego kosztować nas będzie od 286 do nawet 340 zł. Przy najdroższej opcji, przygotowując 6 kaw dziennie, w ciągu roku na kawę wydamy odpowiednio 1356 zł i 4080 zł. Ceny ekspresów kapsułkowych zaczynają się już od około 230 zł za najprostsze modele. Dobry model ze średniej półki kosztować nas będzie około 450 zł.