Grupy akrobatyczne na świecie. W USA to element popkultury

Po katastrofie polskiego F-16 z "tygrysiej eskadry" Tiger Demo Team Poland, za którego sterami siedział mjr Maciej "Slab" Krakowian, pojawiły się głosy sugerujące, że lotnictwo wojskowe nie jest na świecie wykorzystywane do pokazów lotniczych. W rzeczywistości jednak państwowe grupy akrobatyczne istnieją nie tylko w Polsce. W Stanach Zjednoczonych, gdzie funkcjonuje grupa Thunderbirds, jest to już element popkultury - na temat tej eskadry powstał nawet film dokumentalny.

Grupa Sił Powietrznych USA Thunderbirds to jeden z popularniejszych zespołów na świecie, który lata zresztą na identycznych maszynach jak polska "tygrysia eskadra" F-16 Tiger Demo Team. Thunderbirds dysponuje sześcioma samolotami, których piloci wykonują loty w formacji i solo. Historia zespołu sięga lat 50. ubiegłego wieku, jednak od tego czasu USAF Thunderbirds kilka razy przechodził reorganizację (lub został zawieszany z uwagi na katastrofy lub problemy budżetowe).

W USA funkcjonuje więcej grup akrobatycznych. Równie popularną, co Thunderbirds, jest zespół Marynarki USA Blue Angels. To zespół, który został utworzony w 1946 r. Na początku Blue Angels latali na trzech samolotach, dziś mają ich do dyspozycji siedem, z czego jeden jest maszyną zastępczą - podstawianą na okoliczność awarii jednego z sześciu podstawowych. Ta niebiesko-żółta jednostka wykonuje akrobacje maszynami F/A-18.

Poza USA (gdzie oprócz dwóch wspomnianych wcześniej funkcjonuje też szereg innych: F-16 Viper Demo Team, F-22 Raptor Demo Team, F-35A Lightinig II Demo Team, Rhino Demo Team, F-35B Demo Team czy A-10C Demo Team), zespoły akrobacyjne funkcjonują na całym świecie. I tak kolejnym wartym wspomnienia jest grupa IAF Aerobatic Team, czyli zespół akrobacyjny Sił Powietrznych Izraela, który do 2010 r. latał na maszynach IAI Tzukit, a następnie przesiadł się na cztery samoloty Beechcraft T-6 Texan II. Zespół jest aktywny od 1973 r. i zazwyczaj wykonuje loty pokazowe w dniu niepodległości Izraela.

W Europie natomiast najpopularniejsze zespoły akrobacyjne to brytyjskie Red Arrows (samoloty Hawk T.1), RAF Typhoon Display Team (Typhoon FGR4), włoskie Frecce Tricolori (MB-339), francuskie Patrouille de France (Alpha Jet), Rafale Solo Display (Dassault Rafale C) czy też greckie ZEUS Demo Team (F-16).

Zwykle zadaniem jednostek akrobacyjnych jest promocja sił zbrojnych, rekrutacja i prezentacja możliwości statków powietrznych. Ten ostatni element podkreślają zresztą Amerykanie z USAF Thunderbirds, którzy w swoich materiałach promocyjnych zwracają uwagę na to, że ich pokazy stanowią pokaz możliwości F-16. Pilotami najczęściej są czynni piloci eskadr.