Praktycznie ślepe kretoszczurowate używają narządu wzroku do "widzenia" pola magnetycznego

Najnowsze eksperymenty wskazują na niezwykłe zdolności kretoszczurowatych. Zwierzęta, które są praktycznie ślepe, posiadają zdolność wyczuwania pola magnetycznego i dokładnego wyznaczania kierunków.

Kretoszczutowate budują swoje gniazda głęboko pod ziemią, w zakamarkach mrocznych tuneli. Eksperci ustalili, że jeden gatunek zawsze buduje je w południowo-wschodniej części swojego legowiska. Zdaje się, że zwierzęta pomimo całkowitej ślepoty i bardzo słabego wzroku wciąż potrafią wyczuć kierunki świata.

Od dawna wiadomo, że niektóre zwierzęta np. ptaki wyczuwają pole magnetyczne. Podobne umiejętności posiadają psy. Nadal jednak biologiczne mechanizmy tego zmysłu i jego funkcjonowania u kretoszurowatych pozostają tajemnicą.

To poczucie ziemskiego pola magnetycznego działa niezależnie od światła i podlega wpływom silnych impulsów magnetycznych, ale nie częstotliwości radiowych, wyjaśniają naukowcy z Uniwersytetu Duisburg-Essen w Niemczech.

Eksperci zbadali kretoszczurowate z gatunku Ansella (Fukomysanselli), aby dowiedzieć się więcej o tym, jak działa ta niezwykła umiejętność. Wyniki przeprowadzonych analiz opublikowali na łamach czasopisma "Journal of the Royal Society Interface".

Przedstawiciele gatunku Ansell to zwierzęta żyjące w koloniach liczących około 10 osobników, budujące długie tunele, które często są połączone z tunelami innych kolonii.

Naukowcy ustalili, że kretoszczurowate nie kierują się wzrokiem. W trakcie eksperymentu zoolog Kai Caspar i jego współpracownicy w chirurgiczny sposób usunęli oczy u niektórych z badanych osobników. Testy przeprowadzone 1,5 roku po zabiegu wykazały, że ich codzienne zachowania niczym nie różniły się od zachowań pozostałych, trzymanych w niewoli kretoszczutowatych.

Po ustaleniu takich wniosków naukowcy stworzyli terraria lęgowe, w których mogli precyzyjnie kontrolować pole magnetyczne. Następnie zespół badaczy zespół przetestował budowę gniazda zwierzęcia w czterech różnych ustawieniach pola magnetycznego. Odkryli, że zwierzęta, które nie zostały pozbawione narządu wzroku, preferowały budowanie gniazd w magnetycznej południowo-wschodniej części terrarium, podczas gdy te bez oczu budowały je w przypadkowych miejscach.

„Dochodzimy do wniosku, że usunięcie oczu doprowadziło do trwałego upośledzenia zmysłu magnetycznego” – można przeczytać w artykule. „Nasze badanie jest pierwszym, w którym zidentyfikowano organ magnetorecepcyjny u ssaka”.

Naukowcy zaznaczają jednak, że potrzebne są dalsze badania narządu wzorku kretoszczurowatych pod mikroskopem elektronowym i spektroskopem, aby znaleźć tajemnicze receptory.