Najbardziej podobne do Ziemi planety we wszechświecie

Wśród naukowców i badaczy kosmosu dość powszechne jest przekonanie, że życie nie jest czymś charakterystycznym tylko dla naszej planety. Chociaż do wykształcenia się go musiały na Ziemi zaistnieć bardzo konkretne warunki, a cały proces zajął miliardy lat, to nie ma też żadnych przesłanek za tym, by uważać go za niepowtarzalny.

W swoich obserwacjach nieba i wśród danych zebranych przez rozliczne teleskopy, NASA i astronomowie z całego świata zidentyfikowali w widzialnym kosmosie szereg planet, które przynajmniej potencjalnie spełniają warunki wykształcenia się życia. Nie oznacza to oczywiście, że się tam ono pojawiło – ale na podstawie tego, co widzimy, nie jesteśmy tego w stanie przynajmniej wykluczyć.

Postanowiliśmy wybrać i opisać kilka takich planet na podstawie wiedzy, dostępnej astronomom. Co o nich wiemy? Co sprawia, że cieszą się takim zainteresowaniem naukowców? I czy możliwe jest potwierdzenie istnienia na nich żywych organizmów w jakiejś formie?

Kepler-483b to jedna z szeregu egzoplanet (planet z poza Układu Słonecznego) odkrytych na początku tego roku. Podobnie, jak w przypadku wielu ciał niebieskich znajdujących się tak daleko od nas, naukowcy nie mają całkowitej pewności co do jej parametrów – można je określać jedynie z pewnym prawdopodobieństwem. Ale to, co w tym wypadku można przypuszczać, daje bardzo obiecujący obraz.

Kepler-438b znajduje się 473 lata świetlne od Ziemi, ma rozmiary podobne do naszej planety i jest przy tym odległy od swojej gwiazdy o około połowę dystansu od Merkurego do Słońca. Kepler-438b znajduje się w tzw. ekosferze swojej gwiazdy, która świeci o ok. 50 proc. słabiej niż Słońce. Oznacza to, że z dużym prawdopodobieństwem może się na nim znajdować woda w stanie ciekłym. Naukowcy dają jej 70-procentowe szanse na skalistą budowę. Kepler-438b dostaje od swojej gwiazdy o ok. 40 proc. więcej energii niż Ziemia od Słońca, a jego pełen obieg trwa zaledwie 35 ziemskich dni.

To jednocześnie planeta, która w momencie odkrycia otrzymała największy indeks podobieństwa do Ziemi ze wszystkich dotychczas skatalogowanych – 0,88. Do teraz nie odkryto bardziej podobnej do Ziemi planety Jeżeli więc mielibyśmy już teraz szukać gdzieś w kosmosie życia, to właśnie Kepler-438b byłby głównym podejrzanym.

Na zdjęciu: Porównanie wielkości Ziemi i planety Kepler-438b

O tej planecie usłyszeliśmy nieco wcześniej – po raz pierwszy opisano ją w dostępnej ogólnie publikacji 21 listopada 2011. Gliece 667 Cc orbituje wokół gwiazdy Gliese 667 C, będącej z kolei częścią systemu gwiezdnego składającego się z aż trzech słońc. Jak może to wyglądać na jej powierzchni, dobrze obrazuje widoczna obok grafika.

Oprócz tego dość niezwykłego systemu gwiezdnego, znajdującego się w konstelacji Skorpiona, Gliese 667 Cc charakteryzuje bardzo duże, fizyczne podobieństwo do Ziemi (indeks 0,85). Chociaż otrzymuje ona według szacunków naukowców ok. 90 proc. światła, to zaledwie 20 proc. jest w spektrum widzialnym dla ludzkiego oka. Na planecie jest więc ciepło (cieplej niż na Ziemi!), ale jednocześnie raczej ciemno.

Na zdjęciu: Wizja artystyczna tego, jak może wyglądać powierzchnia Gliese 667 Cc

Ta z kolei planeta należy do tzw. superziemi – ciał niebieskich podobnych do naszej planety, ale o znacznie większej od niej masie. Ona również znajduje się od nas bardzo daleko – 1250 lat świetlnych – a w swojej budowie jest bardzo podobna (jeżeli nie identyczna) do Ziemi. Do tego panują na niej wysokie, sprzyjające rozwojowi życia temperatury (średnia 19,6 stopni Celsjusza).

Na zdjęciu: Porównanie wielkości Ziemi i planety KOI-3010.01

Kepler-442b to druga z najbardziej podobnych do Ziemi egzoplanet, które opisano w styczniu 2015. Szanse na to, że Kepler-442b jest skalisty naukowcy określają na 60 proc. Przy tym, otrzymuje on od swojej gwiazdy ok. 2/3 energii, którą Ziemia dostaje ze Słońca, a jej pełna orbita wynosi 112 dni.

Niestety, ta planeta znajduje się od nas jeszcze dalej niż poprzednia – dolecenie do niej z prędkością światła zajęłoby ok. 1200 lat. Ale z całą pewnością jest ona dobrą kandydatką do szukania na niej życia – opisywana jest jako jedna z najbardziej zbliżonych do Ziemi planet pod względem rozmiaru i temperatury.

Na zdjęciu: Porównanie wielkości Ziemi i planety Kepler-442b

Kolejna superziemia, znajduje się ok. 1200 lat świetlnych od nas w gwiazdozbiorze Lutni. W jej przypadku naukowcy z dużym prawdopodobieństwem zakładają skalistą budowę. Wskazuje na to wiek (3 – 11 miliarda lat), wydzielane promieniowanie (ok. 0,8 – 1,2 ziemskiego) i promień ok. 1,61 razu większy od Ziemskiego.

Rok na planecie Kepler-62e trwać ma ok. 122 ziemskich dni. Znajduje się ona dość daleko od centralnej gwiazdy swojego układu, na granicy tzw. ekosfery – strefy wokół słońca, w której panują warunki umożliwiające rozwinięcie się życia. Na jej korzyść przemawiać może jednak znajdująca się na jej powierzchni woda – pojawiły się nawet spekulacje, że może być nią ona pokryta w całości, będąc de facto jednym wielkim oceanem.

Na zdjęciu: Kepler-62e – wizja artysty

Jedna z "najmłodszych" pod względem czasu odkrycia planet w tym zestawieniu. Pierwsze informacje na jej temat opublikowano 23 lipca tego roku. Według nich Kepler-452b miałby być skalistą superziemią, większą o 60 proc. od naszej planety. Planeta znajduje się również w ekosferze centralnej gwiazdy swojego układu, bardzo podobnej do naszego Słońca.

Jednocześnie Kepler-452b ma według szacunków naukowców masę pięć razy większą od Ziemi, a panująca na planecie grawitacja jest dwukrotnie silniejsza niż na naszej planecie. Z tego powodu przypuszcza się, że na jego powierzchni znajduje się duża liczba aktywnych wulkanów, a atmosfera pełna jest gęstych chmur.

Planeta otrzymuje od swojej gwiazdy o 10 proc. więcej energii świetlnej niż Ziemia, pojawiły się jednak przypuszczenia, że ze względu na swoją atmosferę i wulkaniczny charakter może być ona ofiarą tzw. niekontrolowanego efektu cieplarnianego – tego, który według aktualnej wiedzy naukowej miał również miejsce na Wenus. Kepler-452b znajduje się 1400 lat świetlnych od Ziemi

Na zdjęciu: Kepler-452b – wizja artysty

W porównaniu do innych planet w tym zestawieniu, ta znajduje się relatywnie blisko Ziemi – dzieli ją od nas zaledwie 16 lat świetlnych. Znajduje się w ekosferze centralnej gwiazdy swojego układu słonecznego. Chociaż średnia temperatura panujące na Gliese 832 c zbliżona jest do Ziemskiej, to w toku jednego pełnego obiegu wokół jej gwiazdy następują bardzo gwałtowne jej wahania.

Średnia temperatura na Gliese 832 c mieści się więc w zakresie od -40 do 7 stopni Celsjusza. Wciąż jednak może znajdować się na niej życie – jeżeli tylko, podobnie jak w przypadku poprzedniej planety, również tu nie wystąpił niekontrolowany efekt cieplarniany. Mogło się to stać z powodu bardzo gęstej atmosfery tej planety.

Na zdjęciu: Gliese 832 c – wizja artysty