Francja ogłasza nową strategię. Rosja zagrożeniem, ważna rola Polski

Nowa wersja Narodowego Przeglądu Strategicznego została opublikowana po ponad trzech latach od poprzedniej, upublicznionej krótko po pełnoskalowym ataku Rosji na Ukrainę. Publikacja nowego dokumentu w dniu francuskiego święta narodowego, 14 lipca, ma znaczenie symboliczne i podkreśla jego wagę.

Udostępnienie Przeglądu zainicjowało w mediach całego świata liczne analizy i próby oceny francuskiego dokumentu. Jedną z nich przedstawił serwis Defence 24.

Kluczową zmianą jest jasne wskazanie Rosji jako głównego i trwałego zagrożenia nie tylko dla Francji, ale także dla jej sojuszników i partnerów, a także dla stabilności w Europie i przestrzeni euroatlantyckiej. Jako globalny czynnik destabilizujący, uderzający w spójność Zachodu, wskazane są także Chiny, a jako państwo będące zagrożeniem regionalnym - Iran.

100-stronicowy dokument zakłada, że Francja i jej sojusznicy mają pięć lat na przygotowanie się do ewentualnego konfliktu o wysokiej intensywności. Rok 2030 został przyjęty jako punkt odniesienia, wskazujący czas odzyskania przez Rosję pełnych możliwości prowadzenia wojny.

Dlatego Francja zakłada realizację do 2030 roku 11 celów strategicznych. Na pierwszym miejscu umieszczone zostało utrzymanie przez Paryż suwerenności w zakresie odstraszania nuklearnego. Kolejne cele dotyczą m.in. mobilizacji gospodarki, budowania odporności w domenie cyber czy utrzymania wiarygodności i spójności NATO i partnerstw międzynarodowych.

Ważne – drugie – miejsce na francuskiej liście celów zajmuje "moralne przezbrojenie narodu", mające na celu zjednoczenie Francuzów i przygotowanie społeczeństwa do stawienia czoła kryzysowi.

Francuski dokument wskazuje także kluczowych partnerów w zakresie obronności. Za najważniejsze Paryż uznaje partnerstwo francusko-niemieckie: "Francja i Niemcy wspólnie przyczynią się do wzmocnienia integracji Europy, jej zdolności do działania i potencjału obronnego". Wśród dwustronnych porozumień dokument wymienia także Wielką Brytanię, Włochy i Hiszpanię oraz Polskę.

Francja zakłada pogłębienie dwustronnej współpracy z Polską na bazie podpisanego w 2025 roku traktatu z Nancy o wzmocnionej współpracy i przyjaźni, w ramach Trójkąta Weimarskiego – platformie współpracy Francji, Niemiec i Polski, a także jako członka Grupy 5 (E5), czyli Francji, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Włoch i Polski.

Europejska współpraca jest wskazywana jako jeden z elementów budowania strategicznej suwerenności państw kontynentu i tworzenia wspólnej polityki obronnej.

Francuski Przegląd obok ogólnych deklaracji zawiera także konkrety związane z wielkością i zdolnościami francuskich sił zbrojnych. O tym, jak są one obecnie ograniczone, świadczy plan, aby w 2027 roku Paryż miał zdolność wystawienia gotowej do działania brygady (pięć-siedem tys. żołnierzy) w ciągu 10 dni i pełnej dywizji (ok. 20 tys. żołnierzy) po 30 dniach od podjęcia takiej decyzji.

Drogą do tego celu ma być zwiększenie budżetu obronnego – w 2030 roku francuskie siły zbrojne mają dysponować 64 mld euro, co oznacza wzrost o 5 mld w stosunku do pierwotnych planów.

Ma to znaczenie m.in. ze względu na prowadzenie przez Francję polityki globalnej i konieczność zapewnienia ochrony nie tylko europejskiej metropolii, ale także francuskim terytoriom zamorskim – z ich powodu Francja ma obecnie drugą pod względem wielkości wyłączną strefę ekonomiczną na świecie.

Narzędziem do realizacji tych zadań jest m.in. marynarka wojenna, w której skład wchodzi jedyny – poza marynarką USA – lotniskowiec klasy CATOBAR z napędem jądrowym. Przewidując konieczność jego wycofania w połowie kolejnej dekady, Paryż rozpoczął już czasochłonny proces budowy nowej jednostki tej klasy, znanej obecnie pod nazwą PANG.

Dokument podkreśla zarazem rolę francuskiego odstraszania nuklearnego i zaznacza strategiczną suwerenność Paryża w tej dziedzinie. Jest ona tym ważniejsza, że Francja – w przeciwieństwie do Wielkiej Brytanii, korzystającej z głowic i pocisków opracowanych i konserwowanych w Stanach Zjednoczonych, dysponuje zarówno głowicami, jak i środkami do ich przenoszenia.

Obecnie są to pociski międzykontynentalne M51, wystrzeliwane z okrętów podwodnych, a także lotnicze pociski ASMP-A (a w przyszłości hipersoniczne ASN4G), przenoszone przez samoloty Rafale. Choć Francja zakłada konsultacje z sojusznikami, nie oferuje współdzielenia broni jądrowej czy współdecydowania o niej przez zewnętrznych partnerów.