Cmentarzysko samolotów w Rosji. Niektóre spoczywają na dnie jeziora

W rejonach Murmańska w Rosji regularnie odnajdywane są wraki samolotów z czasów II wojny światowej. Na wielu zdjęciach widać samoloty z Niemiec, ZSRR oraz USA wydobywane z wód okolicznych jezior. Jedna z takich maszyn, odnaleziona niemal 60 lat po jej katastrofie, została uznana za szczególną pod względem odkrycia, mimo iż nie była najstarsza.

Samolot Bell P-39 Airacobra wydobyty w 2004 r. z jeziora w RosjiSamolot Bell P-39 Airacobra wydobyty w 2004 r. z jeziora w Rosji
Źródło zdjęć: © Domena publiczna | Autor nieznany
Norbert Garbarek

Dnia 19 listopada 1944 r. porucznik Iwan Baranowski, młody i dobrze wytrenowany pilot, wystartował samolotem Bell P-39 Airacobra znad północnych krańców ZSRR. Maszyna była jedną z wielu przekazanych Sowietom przez Stany Zjednoczone w ramach programu Lend-Lease. Z niejasnych po dziś dzień przyczyn Baranowski miał wylądować na zamarzniętej tafli jeziora Mart-Yavr w obwodzie murmańskim.

Przez wiele lat leżał na dnie jeziora

Samolot spoczywał pod wodą przez niemal sześć dekad, aż w lipcu 2004 r. lokalny rybak zauważył fragment ogona wystający z jeziora. Po wydobyciu wraku znaleziono dziennik konserwacji oraz ciało pilota w kabinie. Porucznik Baranowski został pochowany na Alei Chwały w Murmańsku.

Myśliwiec trafił do Moskwy, po czym uzyskał licencję eksportową i został przekazany do warsztatu Jima Pearce’a w West Sussex w Anglii, gdzie przeszedł kompletną renowację. Finalnie odnowiony samolot kupiono dla amerykańskiego Niagara Aerospace Museum w Buffalo w Nowym Jorku, gdzie pozostaje wystawiony do dziś.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Las Vegas Sphere. Z wizytą w USA

Cmentarzystko samolotów

Opowieść o Bell P-39 Airacobra to tylko jedna z wielu związanych z odkryciami samolotów z czasów wojny w okolicach Murmańska. W lipcu 2021 r. członkowie Floty Północnej rosyjskiej marynarki wojennej, razem z lokalnymi oraz wojskowymi śledczymi, wyciągnęli z jeziora radziecki dwupłatowiec, który miał się rozbić w październiku 1941 r. Na pokładzie odnaleziono szczątki pilota, którym według przypuszczeń był porucznik Michaił Aleksandrowicz Gołunow.

Wrak samolotu Curtiss P-40 Warhawk z 1942 r., odkryty w okolicac
Wrak samolotu Curtiss P-40 Warhawk z 1942 r., odkryty w okolicac © Domena publiczna | Autor nieznany

Murmańsk obfituje w odnalezienia wraków samolotów takich jak radzieckie maszyny I-16, Ił-2, MiG-3, Pe-2, amerykańskie Curtiss P-40 Warhawk, brytyjskie Handley Page Hampden oraz niemieckie Heinkel He 111, Junkers Ju 88, Messerschmitt Bf 109. Pozostaje tajemnicą, ile takich maszyn wciąż ukrywa się w tej części Rosji, ale prawdopodobne jest, że podobne odkrycia nastąpią także w innych rejonach kraju. Dla zainteresowanych poleca się też przestudiowanie historii niemieckiego myśliwca Focke-Wulf Fw 190, odkrytego po ponad czterdziestu latach w lasach pod Petersburgiem.

Wybrane dla Ciebie
Kod kresowy na Marsie. Coś uderzyło w Czerwoną Planetę
Kod kresowy na Marsie. Coś uderzyło w Czerwoną Planetę
Wykryto sygnał radiowy z komety 3I/ATLAS. Co się na niej dzieje?
Wykryto sygnał radiowy z komety 3I/ATLAS. Co się na niej dzieje?
Nie mają mózgu. Ale czy myślą?
Nie mają mózgu. Ale czy myślą?
Rosjanie w Pokrowsku. Szarża ukraińskiego czołgu we mgle
Rosjanie w Pokrowsku. Szarża ukraińskiego czołgu we mgle
Zostawili Zachód w tyle. Produkują więcej niż całe NATO razem wzięte
Zostawili Zachód w tyle. Produkują więcej niż całe NATO razem wzięte
Najsilniejszy rozbłysk słoneczny tego roku. Czas na zorze polarne?
Najsilniejszy rozbłysk słoneczny tego roku. Czas na zorze polarne?
Nieznane tunele pod Nottingham. Według legend ukrywał się tam Robin Hood
Nieznane tunele pod Nottingham. Według legend ukrywał się tam Robin Hood
Jeziora w Amazonii gotują się w upale. To oznacza śmierć dla zwierząt
Jeziora w Amazonii gotują się w upale. To oznacza śmierć dla zwierząt
Karabiny, które przyniosły wolność. Czym walczyli Polacy w 1918 roku?
Karabiny, które przyniosły wolność. Czym walczyli Polacy w 1918 roku?
Załamanie lodowców Antarktydy może podnieść poziom mórz o trzy metry
Załamanie lodowców Antarktydy może podnieść poziom mórz o trzy metry
Podwodna ofensywa Korei Południowej: oferta okrętów dla Azji oraz obu Ameryk
Podwodna ofensywa Korei Południowej: oferta okrętów dla Azji oraz obu Ameryk
Rosyjska gra o inwazji na Ukrainę to totalna klapa. Nikt w to nie gra
Rosyjska gra o inwazji na Ukrainę to totalna klapa. Nikt w to nie gra