Amerykańskie czołgi i wozy opancerzone w Polsce

W styczniu rozpoczyna się misja trzeciej brygadowej pancernej grupy bojowej armii USA w Polsce. W naszym kraju będzie stacjonować około 3500 osób i prawie półtora tysiąca pojazdów. Oto jaki sprzęt przyjeżdża do Polski.

Czołg M1 Abrams to amerykański czołg podstawowy trzeciej generacji. Produkowany od lat osiemdziesiątych, jest głównym pojazdem wojsk pancernych. Armia USA oraz Piechota Morska USA dysponują w sumie około 8 tysiącami czołgów M1 Abrams w różnych wersjach. Do Polski trafią pojazdy w najnowszej wersji M1A2.

Poniżej wyładowywanie w Polsce czołgu M1A2 Abrams, należącego do 68 regimentu pancernego.

Główną bronią Abramsa jest gładkolufowe, 120-milimetrowe działo M256, zaprojektowane przez niemiecką spółkę Rheinmetall, które montowane jest też na slużących w Wojsku Polskim czołgach Leopard 2. Abramsy mogą strzelać różnorodną amunicją, w tym pociskami z rdzeniem ze zubożonego uranu do zwalczania czołgów przeciwnika, a także pociskami przeciwpiechotnymi, które rażą duży obszar wolframowymi kulkami. Amerykańskie czołgi mogą strzelać na odległość do 2 kilometrów z częstotliwością 9 strzałów/min.

Oprócz działa głównego czołgi M1A2 Abrams są wyposażone też w: karabin kalibru 12,7 mm (obsługiwany przez dowódcę, także bez wychodzenia z kabiny), karabin kalibru 7,62 mm (obsługiwany przez ładowniczego), karabin kalibru 7,62 sprzężony z działem głównyn (obsługiwany przez działonowego).

Załogę czołgu M1A2 Abrams chorni pancerz, w którego skład wchodzą płyty ze zubożonego uranu, co zwiększa wytrzymałość przeciwko pociskom podkalibrowym. Dodatkowo w trakcie walk w mieście na burtach czołgu może być zainstalowany pancerz reaktywny.

Czołg napędzany jest 1500-konnym, turbowałowym silnikiem Avco Lycoming AGT-1500C. Dzięki niemu M1A2 może rozpędzić się na drodze utwardzonej do 67 km/h i 48 km/h w terenie. Silnik może pracować na oleju napędowym, kerozynie, paliwie rakietowym, niskooktanowej benzynie, a nawet na wysokoprocentowym alkoholu.

Pierwszym testem bojowym czołgu M1 Abrams była I wojna w Zatoce Perskiej i operacja "Pustynna Burza", a następnie wojny w Iraku i Afganistanie. W trakcie wojony w Iraku w 2003 roku jeden amerykański M1A1 Abrams zniszczył 7 irackich czołgów T-72.

M109 Paladin to samobieżna haubica kalibru 155 mm amerykańskiej produkcji z lat 60. ubiegłego wieku. Od czasu jej pierwszej prezentacji haubica M109 przeszła wiele modernizacji i do dziś służy w armiach wielu państw. Wersja M109A6 Paladin wyposażona jest w nowoczesne systemy celowania, łączności i nawigacji, i może oddać celny strzał już 30 sekund od zatrzymania się z pełnego ruchu. Załogę Paladina stanowi czterech, zamiast sześciu żołnierzy: dowódca, kierowcya, działonowy i ładowniczy.

Skuteczny zasięg rażenia M109 Paladin to 18 kilometrów przy wykorzystaniu standardowej amunicji i 30 kilometrów przy wykorzystaniu amunicji wspomaganej silnikiem rakietowym. Działo może strzelać z maksymalną częstotliwością 4 strzałow/min. W ładowni Paladinów mieści się 39 sztuk amunicji.

Bradley Fighting Vehicle (BFV) to gąsienicowy wóz bojowy zdolny do przewożenia do 6 żołnierzy piechoty. Głównym uzbrojeniem Bradleya jest 25-milimetrowe działo M242 o szybkostrzelności 200 strzałów/min. i zasięgu 2,5 kilometra. Pojazd jest też uzbrojony w 2 rakiety przeciwpancerne naprowadzane za pomocą rozwijanego kabla i karabin maszynowy kalibru 7,62 mm.

Opancerzenie Bradleya chroni załogę przed ogniem karabinowym, a po zainstalowaniu wzmocnień także przeciwko pociskom przeciwpancernym. Załogę stanowią trzy osoby: dowódca, kierowca oraz strzelec pokładowy, natomiast do przedziału osobowego może zmieścić się 6 uzbrojonych żołnierzy piechoty.

Bradleye brały udział w obydwu wojnach w Iraku, gdzie okazały się podatne na ataki radzieckimi pociskami RPG-7, a także na improwizowane ładunki wybuchowe IED. Jedynym użytkownikiem tych pojazdów, obok Stanów Zjednoczonych, jest Arabia Saudyjska.

Historia opancerzonego transportera piechoty M113 sięga lat 60. i wojny w Wietnamie, gdzie był najczęściej używanym pojazdem pancernym. Dzięki zastosowaniu lekkiego pancerza wykonanego z aluminium M113 zapewniał ochronę przed pociskami z karabinów i jednocześnie był na tyle lekki, że mógł swobodnie operować w wietnamskiej dżungli. M113 zyskał przydomek "Zielony Smok", który nadali mu żołnierze Viet Congu.

Obecnie główna rolę bojowego wozu piechoty w Armii USA spełnia Bradley, ale M113 nadal są używane jako pojazdy wsparcia, inżynieryjne, medyczne, dowódcze i przenoszące broń, taką jak moździerze czy wyrzutnie rakiet przeciwpancernych TOW.

HMMWV - bo tak nazywa się wojskowa wersja Hummera, to skrót od High Mobility Multi-Purpose Wheeled Vehicle (czyli wileofunkcyjny, mobilny pojazd kołowy). Z kolei od angielskiego skrótu powstała nazwa Humvee. Pojazd ten zastąpił oryginalnego jeepa i pełni obecnie wiele funkcji, dzięki kilkunastu różnym wersjom. Oprócz transportu żołnierzy, auta są wykorzystywane jako platformy broni automatycznej, artyleryjskiej, przeciwlotniczej, przeciwpancernej, pojazdy medyczne, pojazdy wsparcia lotniczego i inne. Humvee po raz pierwszy wziął udział w walce podczas konfliktu w Panamie w 1989 roku, a swoją popularność zdobył glównie podczas misji "Pustynna Burza" rok później. Humvee wykorzystywany jest też w armiach wielu państw świata, w tym polskiej.