Potężna broń dla szwedzkich Gripenów. Pragnie jej Ukraina
Saab JAS 39 Gripen to jeden z trzech wielozadaniowych samolotów bojowych produkowanych obecnie w Europie. Choć pod względem skali produkcji ustępuje Eurofighterowi i Rafale’owi, ma swoich zwolenników, a jego zdolności bojowe są ciągle zwiększane. Według najnowszych informacji Gripeny zyskają zdolność do przenoszenia pocisków manewrujących.
Szwedzka agencja zamówień obronnych poinformowała o rozpoczęciu negocjacji z Niemcami na temat integracji z Gripenami pocisków manewrujących Taurus KEPD-350. Informacja ta jest po części zaskakująca, ponieważ pociski Taurus są efektem szwedzko-niemieckiej współpracy przemysłowej i od wielu lat na targach i pokazach lotniczych były prezentowane jako element uzbrojenia Gripenów. Wychodzi na to, że była to jedynie opcja, którą można było zrealizować na życzenie klienta i w rzeczywistości zostanie wprowadzona w życie dopiero teraz w wyniku zapotrzebowania ze strony szwedzkich sił powietrznych.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Szwedzi wzmacniają lotnictwo
Integracja Taurusów z Gripenami jest elementem modernizacji tych drugich. W tej chwili szwedzkie siły powietrze mają w uzbrojeniu około 105 myśliwców w wersji JAS 39C/D. Do tego rozpoczęła się produkcja 60 egzemplarzy w nowszym wariancie JAS 39E. Według pierwotnych planów sprzed kilku lat starsze samoloty miały zostać całkowicie wycofane i zastąpione mniejszą liczbą nowszych. Ale to było jeszcze przed rosyjską napaścią na Ukrainę i wstąpieniem Szwecji do NATO.
W ciągu ostatnich miesięcy mówi się o dłuższym utrzymaniu Gripenów C/D w służbie lub zwiększeniu zamówienia na Gripeny E. Nie wiadomo, który wariant zostanie zrealizowany, ale pewne jest, że Szwedzi zamierzają mieć lotnictwo silniejsze niż planowali jeszcze kilka lat temu. A wprowadzenie do uzbrojenia pocisków manewrujących Taurus ma dodatkowo zwiększyć ich zdolności w zwalczaniu celów lądowych.
W pierwszej kolejności Taurusy zostaną zintegrowane z Gripenami C/D. Myśliwce mają zyskać nową zdolność do 2028 r. Jak wspomniano, jest to część szerszej modernizacji tych myśliwców. Od przyszłego roku 60 sztuk zyska nowe oprogramowanie w standardzie MS20 Block 3, a w 2028 r. zostanie ono ponownie zmodyfikowane do wersji MS20 Block 4. Ma to zapewnić szwedzkim siłom powietrznym odpowiedni potencjał bojowy i treningowy do czasu wprowadzenia do służby większej liczby nowszych Gripenów E.
Plany modernizacyjne
W tej chwili planowana jest modernizacja jedynie 60 egzemplarzy, a los pozostałych 45 nie jest pewny. Miały one być stopniowo wycofywane, ale jak wspomniano, w związku z napiętą sytuacją polityczną w Europie być może również te samoloty przejdą modernizację i pozostaną w służbie dłużej. Co jakiś czas pojawiają się również informacje o możliwym przekazaniu Gripenów Ukrainie.
Pociski Taurus KEPD-350 powstały w wyniku współpracy Saaba i MBDA Germany. Są to pociski o zasięgu ponad 500 km. Osiągają prędkość Mach 0,95, a do celu lecą na wysokości 35 m nad powierzchnią ziemi. Są uzbrojone w głowicę MEPHISTO o masie 481 kg i wyposażoną w podwójny penetrator pozwalający przebić się przez wzmocnione stropy schronów czy umocnionych stanowisk dowodzenia. Jest to uzbrojenie porównywalne do brytyjsko-francuskich Storm Shadowów, które odniosły znaczące sukcesy w wojnie w Ukrainie. Pociski są naprowadzane bezwładnościowo ze wspomaganiem nawigacji satelitarnej. Poza Niemcami pociski zostały kupione również przez Koreę Południową, gdzie są przenoszone przez samoloty F-15K Slam Eagle.