Bitwy czarodziejów i działania demonów ujawnione w nowo przetłumaczonych tekstach chrześcijańskich
Bitwa czarodziejów, która rzekomo miała miejsce podczas budowy starożytnego kościoła i opowieść o strażniku przeciwstawiającym się rozkazom króla Heroda i oszczędzającym życie Jezusa to przykłady historii nieopowiedzianych w Biblii kanonicznej. Naukowcy po raz pierwszy przetłumaczyli te i podobne teksty apokryficzne na język angielski.
Wiadomo, że istnieje ponad 300 chrześcijańskich tekstów apokryficznych (nieopowiedzianych w Biblii kanonicznej). Jak uważa Tony Burke, profesor wczesnego chrześcijaństwa na Uniwersytecie York w Toronto w Kanadzie, takie treści "były integralną częścią duchowego życia chrześcijańskiego po pozornym zamknięciu kanonu, ale wezwania do unikania, a nawet niszczenia takiej literatury nie zawsze były skuteczne", o czym pisze w swojej książce "New Testament Apocrypha More Noncanonical Scriptures".
Historie, które nie znalazły się w Biblii
Starożytni chrześcijanie często debatowali, które teksty mówią prawdę o Jezusie, a które mają fikcyjny charakter. Pod koniec IV wieku władze kościelne "kanonizowały" teksty, które zostały uznane za zgodne z prawdą i zamieściły je w Biblii. Pozostałe teksty nie były uwzględniane.
W jednym z nowo przetłumaczonych tekstów apokryficznych opisana została walka z "diabolicznymi" czarodziejami, którzy próbowali zniszczyć starożytny kościół budowany pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny w mieście Filippi w Grecji.
Tekst jest napisany w języku koptyjskim (jest to język egipski bazujący na greckim alfabecie). Paul Dilley, profesor religioznawstwa na Uniwersytecie Iowa, który przetłumaczył tekst, przypuszcza, że powstał on około 1500 lat temu. Cała historia jest opisana w dwóch tekstach, które pochodziły z klasztoru św. Makary Wielkiego w Egipcie. W tamtym czasie znaczna część ludności w rejonie Morza Śródziemnego przeszła na chrześcijaństwo, chociaż niektórzy nadal wyznawali religie politeistyczne.
Sny o Matce Boskiej i walka z czarodziejami
- Istniała tendencja do utożsamiania pozostałości politeizmu z "magami" lub "czarodziejami", którzy stwarzali zagrożenie dla społeczności chrześcijańskiej, czasem otwarcie, czasem potajemnie - powiedział Dilley w rozmowie z portalem Live Science.
W tekście Najświętsza Maryja Panna przychodzi do biskupa Bazylego (żyjącego w latach 329-379 n.e.) we śnie i mówi mu, gdzie znaleźć jej wizerunek, który "nie jest wykonany ludzkimi rękami”. Nakazuje mu również umieścić obraz w sanktuarium jej kościoła na szczycie dwóch kolumn, które znajdzie w świątyni poza Filippi.
"Te dwie kolumny zostały postawione za czasów gigantów. Pokrywają je demoniczne obrazy. Nikt nie jest w stanie ich zdjąć, chyba że z polecenia mojego ukochanego syna [Jezusa]” - mówi w tekście Maryja. W dalszej części historii Bazyli udaje się do świątyni, gdzie mierzy się z czarodziejami, którzy znali diabelską magię. Przegrywa pierwsze starcie, a kiedy udaje się na odpoczynek, po raz kolejny we śnie widzi Matkę Boską. Maryja przysięga mu, że czarodzieje zostaną pokonani.
Później, po przebudzeniu Bazyli dostrzega, bulgocząca wodę obok kolumn, na których miał umieścić obraz, tworząc strumień, który cudownie leczy ludzi. Dostrzega również, że obraz został umieszczony na kolumnach przez samą Matkę Boską. Z kolei czarodzieje zniknęli pochłonięci przez ziemię.
Obecnie dwa zachowane egzemplarze tekstu znajdują się w Watykańskiej Bibliotece Apostolskiej i Bibliotece Uniwersyteckiej w Lipsku.
Straż graniczna pomaga Jezusowi
Inny nowo przetłumaczony tekst opowiada o bandycie imieniem Dimas, który został ukrzyżowany obok Jezusa. Z zapisu wynika, że Dimas pracował kiedyś jako strażnik graniczny i został ukrzyżowany po tym, jak pomógł Jezusowi i jego rodzinie, gdy podróżowali do Egiptu. Jezus był wtedy dzieckiem, a jego rodzina uciekała przed królem Herodem, który chciał zabić Jezusa. Jedyna zachowana kopia tekstu znajduje się w bibliotece Grand Séminaire w Namur w Belgii.
Według Marka Bilbyego z California State University w Fullerton ten apokryficzny tekst napisany po łacinie pochodzi z XII lub XIII wieku. Ekspert zauważa, że w średniowieczu istniało wiele opowieści, które w podobny sposób przedstawiały historię przestępców ukrzyżowanych obok Jezusa.
- Myślę, że fabuła jest całkowicie fikcyjna, jako legenda zbudowana na podstawie co najmniej 10 innych istniejących wcześniej legend - powiedział Bilby w rozmowie z Live Science. Bilby uważa, że takie historie mogły mieć na celu zachęcenie młodych osób do opuszczania swoich rodzin i przyłączania się do wypraw krzyżowych.
Jeszcze inny z nowo przetłumaczonych tekstów opowiada o tym, jak apostoł Piotr uwięził siedem demonów udających anioły w mieście Azotus (zwanym także Aszdodem w dzisiejszym Izraelu). Zapis pochodzi z XI lub XII wieku, ale najprawdopodobniej bazuje na znanej dużo wcześniej legendzie. Eksperci uważają, że to dzieło fikcyjne. Jedyna zachowana kopia tego tekstu znajduje się w bibliotece Biblioteca Angelica w Rzymie.
