Bezpiecznie niebo nad Polską. Dzięki pracy ekspertów z Mesko
Produkcja pocisków rakietowych to mocna strona polskiego przemysłu obronnego. Lider branży – Mesko S.A., wiodąca spółka Polskiej Grupy Zbrojeniowej, ofertę rakietową rozwija od blisko 100 lat. Jej zestawy przeciwpancerne i przeciwlotnicze to dziś wyposażenie wielu armii, a kluczowy sprawdzian bojowy przeszły podczas konfliktu gruzińsko – rosyjskiego.
Rakiety przeciwlotnicze to podstawa wyposażenia każdej armii na świecie. Mesko S.A. to jeden z tych producentów, który tego typu rozwiązania opanował do perfekcji.
Spółka ze Skarżyska-Kamiennej, położona w niepozornym, leśnym kompleksie, sprzedaje swoje wyroby wielu armiom. Żołnierze korzystają z nich w najtrudniejszych warunkach bojowych.
Siły Zbrojne RP wykorzystują m.in. rakiety przeciwlotnicze bardzo krótkiego zasięgu Grom i Piorun, pociski przeciwpancerne Spike-LR oraz pociski rakietowe Feniks. W tej chwili Mesko S.A. pracuje też nad nowymi przeciwpancernymi pociskami Pirat. Z przenośnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych i amunicji MESKO korzystają też zagraniczne siły zbrojne.
– Produkując tak zaawansowane wyroby, jak rakiety kierowane, korzystamy z całego spectrum dostępnych i skomplikowanych technologii. Począwszy od wytwarzania części metodą obróbki skrawaniem i frezowaniem pięcioosiowym poprzez obróbkę plastyczną i zgniatanie obrotowe, przetwórstwo tworzyw, obróbkę powierzchniową i galwaniczną, a kończąc na obróbce materiałów wybuchowych i pirotechnicznych – wylicza Marek Skowron, kierownik działu technologicznego TT-1 w Mesko S.A.
W Mesko S.A cały czas trwają też prace badawczo-rozwojowe nad pozyskaniem nowych technologii pozwalających na produkcję jeszcze bardziej zaawansowanych rozwiązań.
Grom zmusił Rosjan do zmiany taktyki walki
Mesko produkuje jedne z najlepszych na świecie rakiet przeciwlotniczych bardzo krótkiego zasięgu. Numerem jeden w swojej klasie w państwach NATO i jednym z najskuteczniejszych na świecie jest przenośny przeciwlotniczy zestaw rakietowy Piorun. Zwalcza on nisko latające samoloty, śmigłowce, rakiety manewrujące, bezzałogowce i inne obiekty emitujące ciepło.
Piorun powstał na bazie, produkowanej od 1995 roku, rakiety Grom. Gromy przez lata były wykorzystywane przez wojsko polskie, a także gruzińskie, litewskie, japońskie, amerykańskie i indonezyjskie.
Doskonale sprawdziły się w 2008 roku podczas konfliktu rosyjsko-gruzińskiego, kiedy zmusiły rosyjskie wojsko do operowania na wyższych pułapach, utrudniając wsparcie jednostek lądowych. Na 13 prawidłowo wystrzelonych rakiet aż 9 osiągnęło swój cel.
– Zasięg skutecznego rażenia rakiety Grom wynosi od 500 m do 5,5 km, a pułap od 10 m do 3,5 km. W produkowanym od 2017 roku Piorunie udało się zwiększyć zasięg do 6,5 km, a pułap do 4 km – zwraca uwagę Zbigniew Drabik, zastępca dyrektora głównego konstruktora w Mesko S.A.
Co jeszcze zyskał Piorun? Zmodernizowany silnik marszowy, w którym zastosowano nowe paliwo; nową głowicę naprowadzającą, co zwiększyło precyzję i niezawodność trafienia rakiety w cel; największą głowicę bojową wyposażoną w czujnik zbliżeniowy, co pozwala zniszczyć cel nawet w momencie jego minięcia (w odległości do 3 metrów) oraz celowniki – dzienny i termowizyjny.
Wystrzel i zapomnij
Jednym z podstawowych elementów broni przeciwpancernej w polskim wojsku są pociski kierowane Spike-LR, produkowane w Mesko na licencji izraelskiej firmy Rafael.
Wyrób jest przeznaczony do zwalczania czołgów i pojazdów opancerzonych w odległości od 200 do nawet 4000 metrów.
– Spike-LR ma dwa tryby strzelania. W "wystrzel i zapomnij" strzelec wybiera cel, wystrzeliwuje rakietę i pozwala algorytmowi sterowania samodzielnie się na niego nakierować.
Z kolei w "wystrzel i skoryguj" strzelec, dzięki światłowodowi, który pocisk rozwija w trakcie lotu, ma nad nim kontrolę przez cały czas. W tym trybie można zmienić trajektorię, a nawet sam cel. Co więcej, transmisja światłowodowa uniemożliwia zakłócenia oraz namierzenie strzelca – tłumaczy Marek Skowron.
Spike-LR może być wystrzelony do celu niewidocznego dla strzelającego, np. ukrytego za wzgórzem, dzięki wykorzystaniu trajektorii wysokiej. Skutecznie dosięgnie też cel w nocy oraz w trudnych warunkach pogodowych, np. przy silnym zamgleniu czy po użyciu gazu zasłaniającego, ponieważ może działać w trybie termicznym, a także cel ukrywający się np. pod mostem dzięki wykorzystaniu trajektorii niskiej.
Wyrób jest stale rozwijany i modernizowany.
– Prowadzimy obecnie rozmowy na temat możliwości wdrożenia do produkcji pocisku Spike-LR2 o zasięgu do 5,5 km, wyposażonego w nowy silnik marszowy o obniżonym dymieniu, co sprawi, że lokalizacja operatora zestawu przez przeciwnika będzie utrudniona – zapowiada Marek Skowron.
W tej chwili Mesko pracuje też nad lekkim przeciwpancernym pociskiem kierowanym Pirat. Pocisk wykorzystuje nowoczesny system naprowadzania na odbity od celu promień lasera. Pirat może zwalczać opancerzone pojazdy i lżejsze czołgi na dystansie od 500 do 2500 metrów.
– Kilka ostatnich badań poligonowych udowodniło najwyższą skuteczność pocisku na różnych dystansach – wskazuje Marek Skowron.
Przy opracowaniu konstrukcji pocisku Mesko współpracowało z ukraińską firmą KKB Łucz. Docelowo jednak produkcja wszystkich elementów zestawu Pirat będzie się odbywać w kraju.
Rekordowe zasięgi
W skarżyskim zakładzie produkowany jest także jeden z najlepszych w swojej klasie pocisków rakietowych na świecie – 122 mm Feniks. Ważący 64 kilogramy, mierzący 2,8 metra i osiągający prędkość 1250 metrów na sekundę pocisk może dosięgnąć cel oddalony nawet o 41 kilometrów.
Głowica bojowa Feniksa fragmentuje naokoło 6000 odłamków. Wyposażona jest też w zapalnik uderzeniowy, który może zadziałać w trzech trybach: natychmiastowym oraz z małym lub dużym opóźnieniem.
– Feniks powstał w wyniku prowadzonych w Mesko wieloletnich prac badawczo-rozwojowych. Do końca 2023 roku Mesko dostarczy Siłom Zbrojnym RP 2500 rakiet – zdradza Zbigniew Drabik.
Układ napędowy Feniksa wykonywany jest przy współpracy z francuską firmą Roxel. Trwają jednak prace, aby od 2024 roku Mesko mogło dostarczać armii całkowicie polski i zmodernizowany wyrób o jeszcze większym zasięgu – do 50 km.
W ostatnich latach technika rakietowa przeżywa dynamiczny rozwój. Potencjał i doświadczenie Polskiej Grupy Zbrojeniowej w tym obszarze sprawiają, że produkowane przez rodzime spółki wyroby zyskują uznanie nie tylko polskiej armii, ale też sojuszniczych.
Co więcej, Polska Grupa Zbrojeniowa wraz ze swoją spółką Mesko S.A. są dziś jedynym ośrodkiem w Polsce, który ma kompetencje niezbędne do dalszego rozwijania techniki rakietowej.