Wulkan skończył drzemkę. Teraz pluje szkłem

Wulkan skończył drzemkę. Teraz pluje szkłem15.06.2023 21:47
Krater wulkanu Kilauea
Źródło zdjęć: © United States Geological Survey

Wulkan Kilauea to jeden z najaktywniejszych wulkanów na świecie. Hawajczycy znoszą jego wybuchy praktycznie od czterdziestu lat i miesięczna przerwa trwała już wystarczająco długa. Trudno jednak było się spodziewać, że tym razem da ludziom popalić.

Wulkany na Hawajach są potrzebne. Ich erupcje utrzymują tamtejsze wyspy na powierzchni, a wulkan Kilauea jest pod tym względem szczególnie zasłużony. Utrzymuje się w fazie wybuchu praktycznie od czterdziestu lat.

Erupcja wulkanu Kilauea

Sąsiadujący z wulkanem Kilauea mieszkańcy Wielkiej Wyspy Hawajów nie byli więc szczególnie zaskoczeni, kiedy czerwcowej nocy ponowie dał o sobie znać. Poprzednia jego erupcja rozpoczęła się w styczniu i trwała trzy miesiące. Wybuch zapowiadał się więc na rutynę, ale przerodził w powietrzne piekło.

Według monitorującego sytuację US Geological Survey (USGS) aktualna erupcja jest ograniczona do krateru na szczycie Kilauea. Lawa przekracza 1000 stopni Celsjusza, co w tamtejszych warunkach sprzyja powstawaniu trąb powietrznych.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Stacja Galaxy w Smart Kids Planet

Takie zjawisko może przenosić rozgrzane fragmenty erupcji na znaczne odległości, ale wulkan Kilauea potrafi po sobie sprzątać. Wiry zasysa do wnętrza krateru i tak też czynił w pierwszych dniach swojej aktywności. Sytuacja zmieniła się w tym tygodniu.

Smog produkowany przez wulkan Kilauea, Źródło zdjęć: © United States Geological Survey
Smog produkowany przez wulkan Kilauea
Źródło zdjęć: © United States Geological Survey

Rozgrzany smog wulkaniczny

Erupcji Kilauea zaczął towarzyszyć wysoki poziom smogu wulkanicznego. Może on przemieszczać się z wiatrem, a jest jest groźnym zanieczyszczeniem. W jego zawiesinie występują tzw. włosy Pele. Nazwane na cześć hawajskiej bogini ognia i wulkanów, mają niszczycielską moc o dużym zasięgu.

"Wyobraź sobie wdychanie maleńkich kawałków szkła. To właśnie jest włos Pele. Może zapalić i podrażnić wszystko, co się z nim zetknie"

Don Swanson

geolog z Hawaiian Volacano Observatory

Przyczyną ich występowania są pęcherzyki gazu w lawie. Wypływając na jej powierzchnie są one ochładzane i tworzą rodzaj szklanych igieł. Przenoszone z wiatrem pozostają bardzo gorące i stanowią zagrożenie dla ludzi i zwierząt. Mogą też zanieczyszczać ujęcia wody pitnej oraz wywoływać pożary.

Katarzyna Rutkowska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.