Powstała mapa Zelandii. Tak wygląda najmniej znany kontynent świata

"Zaginiony kontynent", Zelandia, przestaje być tajemnicza. Jej obszar po raz pierwszy został w całości odwzorowany. Niezwykła mapa pozwala zrozumieć nie tylko jak wygląda ten podwodny kontynent. Widać też jak powstawał.

Zelandia jest "najmłodszym" kontynentem świata. Jej status uznawany jest zaledwie od sześciu lat i nadal bywa sprowadzany do określenia "mikrokontynent". Zelandia zajmuje powierzchnię porównywalną z połową Europy, ale zobaczyć i zwiedzić ją niezmiernie trudno. Rozciąga się na obszarze 4,9 milionów kilometrów, z czego zaledwie 5% zajmuje Nowa Zelandia i francuskie wyspy Nowej Kaledonii. Pozostała część kontynentu tkwi pod wodą.

Zmapowanie Zelandii nie jest więc proste, ale warte zachodu. Sporządzona w 2019 roku mapa południowego rejonu kontynentu ujawniła, że liczy on sobie od 50 do 100 milionów lat. Mniej więcej w tym czasie Zelandia oddzieliła się od Gondwany, rozciągając, skręcając i krusząc.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Dalsze prace pozwoliły naukowcom GNS Science sporządzić także mapę północnej Zelandii. Badając próbki podmorskich skał z obszarów pomiędzy Nową Zelandią, Nową Kaledonią i Australią dopełnili obrazu całego kontynentu.

Tym samym najmniej znany kontynent świata może pochwalić się najdokładniejszą mapą swoich podmorskich obszarów. Zatopione w oceanie krawędzie kontynentalne nigdy wcześniej nie miały tak dużego znaczenia. W przypadku Zelandii są one istotne choćby ze względu na trafną ocenę zagrożeń naturalnych w tej części świata.

Mapa Zelandii daje też pojęcie o tym jak kontynent oddzielił się od Gondwany. Oznaczony kolorem żółtym masyw skalny jest zbudowany z granitów datowanych na 100 do 250 milionów lat temu. Jest on pozostałością po superkontynencie, ale stał się szkieletem nowego lądu. Jego położenie potwierdza w jaki sposób Zelandia została rozciągnięta i skręcona.

To jednak nie wszystko. Na mapie widać też, że kontynent powstawał w morzu lawy i ognia.

Pozostałe po tym wydarzeniu skały lawowe występują na obszarze 250 000 kilometrów kwadratowych. Tkwią one obecnie pod wodą, ale ich źródłem był gigantyczny region wulkaniczny. Wybuchł on wzdłuż granicy Gondwany i nowego kontynentu 60 do 100 milionów lat temu.