Poradnik UOKiK: jak wybrać lampy LED?

Zanim kupimy lampę LED warto poświęcić czas na wybór produktu, który będzie bezpieczny i dostosowany do naszych potrzeb. Pomogą w tym informacje, które znajdziemy na etykiecie, opakowaniu lub samej lampie.

Niestety, kierowanie się mocą podaną na opakowaniu, nie pozwoli nam właściwie dobrać żarówek LED. Wiadome jest, że lampy te pobierają mało prądu, przez co możemy się spotkać z produktem np. 7 W. I wtedy pojawia się problem - jak znaleźć odpowiednik tradycyjnej żarówki? Aby uniknąć błędów powinniśmy kierować się zarówno deklaracjami producentów, jak i zaleceniami przygotowanymi przez UE. W przypadku oświetlenia LED, ważniejsza jest informacja określająca jak dużo światła da lampa (ile lumenów) przy określonym poborze mocy. Przy zakupie żarówek LED-owych, warto posłużyć się poniższą ściągawką, w której została podana wielkość strumienia światła przewidzianego dla odpowiednika zwykłej żarówki o określonej mocy.

Istotny jest również współczynnik oddawania barw CRI (Ra), określający wpływ stosowanego oświetlenia na wygląd kolorów. Punktem odniesienia dla sztucznych źródeł światła jest światło dzienne, które posiada najwyższy współczynnik oddawania barw Ra=100. W tym przypadku, żarówki posiadające wysoki współczynnik CRI (od 80 do 100), będą wierniej oddawać naturalne kolory otoczenia i przedmiotów.

Powinniśmy również zwrócić uwagę na barwę światła, która wyrażona jest w kelwinach (K). Wyróżnia się kilka rodzajów odcieni bieli emitowanych przez LED-y. Pierwszy rodzaj to światło ciepłe (3000-350. K). Cechuje go stosunkowo równy rozkład barw, dzięki czemu idealnie sprawdzi się w naszym mieszkaniu. Takie światło działa na nas rozluźniająco, nadaje przytulnego klimatu i wprawia w pogodny nastrój. Kolejny rodzaj to światło neutralne (4000-4500 K), które wskazane jest wtedy, gdy mieszamy światło z żarówki LED-owej ze światłem naturalnym. W tym przypadku kolory są mocno widoczne. Ostatni odcień to światło zimne (5000-5500 K). Jest to chłodna barwa, odbierana przez nas jako błękit. Zwykle poleca się do pomieszczeń biurowych z uwagi na poprawienie koncentracji i wyostrzenie innych barw. Pamiętamy jednak, że jest to najmniej przyjazne światło dla oka. Dlatego im niższa wartość kelwinów, tym cieplejsze światło i bardziej zbliżone do tradycyjnych żarówek.

Niektóre lampy LED, podobnie jak inne sztuczne źródła światła, mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Przyczyną może być emisja promieniowania UV lub światła niebieskiego, w stopniu szkodliwym dla oczu lub skóry. Istnieje czterostopniowa skala grup ryzyka, ze względu na charakterystykę emitowanego światła:

- _ grupa wolna od ryzyka _ (określane też jako RG 0),
- _ grupa ryzyka 1 _ (niskie ryzyko),
- _ grupa ryzyka 2 _ (umiarkowane ryzyko),
- _ grupa ryzyka 3 _ (wysokie ryzyko).

Jeżeli na opakowaniu nie podano informacji o ryzyku, przyjmuje się, że oświetlenie nie stwarza żadnego zagrożenia. W przypadku gdy producent zamieścił ostrzeżenie o grupie ryzyka, wówczas należy stosować się do zaleceń podanych w instrukcji dołączonej do produktu, np. nie wpatrywać się we włączone źródło światła, gdyż grozi to uszkodzeniem wzroku.

Należy również zwrócić uwagę na inne informacje, które pozwolą zachować bezpieczeństwo użytkowania lamp. W przypadku oświetlenia LED umieszczane są one najczęściej na opakowaniach. Są to m.in. znamionowe napięcie zasilające lub zakres napięć (oznaczone V lub Volt), moc znamionowa (W lub Wat) oraz częstotliwość znamionowa (Hz).

Ponadto, decydując się na zakup lampy LED, warto zwrócić uwagę, czy produkt posiada znak CE. Jest to deklaracja producenta, że żarówka spełnia wymagania unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego. Na lampie lub na opakowaniu powinny znajdować się informacje o producencie i importerze oraz adres kontaktowy.

Kiedy okaże się, że kupiliśmy wadliwą lampę LED, pamiętajmy, że mamy prawo złożyć reklamację na podstawie kodeksu cywilnego. Dotyczy to wad stwierdzonych w ciągu dwóch lat od momentu wydania towaru. Do złożenia reklamacji przydatny będzie dowód zakupu, np. paragon. Zastrzeżenia możemy również zgłosić do Inspekcji Handlowej.