Pompa ciepła do polskiego domu. Jak wybrać najlepszą?
Pompy ciepła to dobry pomysł na oszczędne ogrzewanie. Mimo to w budynkach, które nie są nowe bywa postrzegana jako kontrowersyjny pomysł – głównie ze względu na wysokie koszty początkowe oraz wydajność urządzeń. Czy słusznie?
25.04.2023 16:11
Pompy ciepła to sposób na ogrzewanie z wykorzystaniem energii żywiołów. Istnieją pompy czerpiące ją z ziemi oraz takie, którym wystarczy powietrze. To ostatnie jest zasobem, do którego dostęp ma każdy budynek. Jak wybrać właściwe rozwiązanie dla swojego domu?
Pompa ciepła w polskim domu
Polska jest krajem o umiarkowanym klimacie, ale pompa ciepła, która idealnie sprawdza się nad Morzem Śródziemnym, może nie poradzić sobie z atakiem polskiej zimy. Z pomp ciepła korzystają jednak również mieszkańcy chłodnej Skandynawii, a w Polsce dostępne są urządzenia, które mogą pracować nawet w obliczu temperatur sięgających −30 stopni Celsjusza. Takie modele znajdziemy wśród pomp ciepła Columbus PRO.
Rozpiętość temperatur nie jest jednak jedynym powodem, dla którego pompę ciepła dla polskiego domu należy rozsądnie wybrać. Ogromne znaczenie dla jej funkcjonalności i zapewnienia komfortu cieplnego ma moc urządzenia. To ona decyduje m.in. o efektywności pompy i powinna być dla każdego budynku rozpatrywana indywidualnie.
Dobór mocy pompy ciepła uzależnia się od:
- powierzchni budynku,
- zapotrzebowania na moc cieplną budynku (zależną od jakości izolacji cieplnej),
- rocznego zużycia wody przez mieszkańców,
- średnich temperatur na zewnątrz budynku.
Nie bez znaczenia pozostaje też rodzaj odbiorników ciepła. Pompy ciepła najefektywniej współpracują z ogrzewaniem płaszczyznowym, czyli np. popularną podłogówką lub innym systemem o dużej powierzchni wymiany ciepła. W przypadku takich instalacji, najczęściej wybierane są pompy ciepła niskotemperaturowe. W budynkach, które liczą sobie kilkanaście lub kilkadziesiąt lat, takich rozwiązań najczęściej nie ma, a ich instalacja może być sporym wyzwaniem, wymagającym gruntownego remontu lub zastosowania innego rodzaju pompy ciepła.
Alternatywą dla domów z tradycyjnymi odbiornikami ciepła jest pompa ciepła wysokotemperaturowa, która umożliwia uzyskanie wyższej temperatury wody grzewczej. Dzięki temu, możliwe jest ogrzewanie także starszych budynków z tradycyjnymi grzejnikami. W każdym przypadku zużycie energii przez pompę ciepła będzie niższe dzięki wymianie samych grzejników żeliwnych na stalowe czy aluminiowe.
Jak kupić pompę ciepła taniej?
Okres zwrotu inwestycji w pompę ciepła zależy od wielu czynników jak np. rodzaju pompy, jej wydajności, tego czy system połączony jest z fotowoltaiką, no i oczywiście od ostatecznej ceny urządzenia. Koszt zakupy można znacząco obniżyć korzystając z dotacji takich jak Czyste Powietrze, a od tego roku także Mój Prąd... Od 2018 r. na wsparcie finansowe mogą liczyć także zainteresowani zakupem pompy ciepła na potrzeby termomodernizacji budynków mieszkalnych. Tego typu inwestycję finansuje program Czyste Powietrze, od 22 kwietnia br. znalazło się na nie miejsce także w programie Mój Prąd. Jego piąta edycja została właśnie uruchomiona i będzie oferować dofinansowania dla inwestycji w pompy ciepła. Co warte podkreślenia, w przeciwieństwie do Czystego Powietrza, z dotacji Mój Prąd będą mogły skorzystać również osoby korzystające dzisiaj z ogrzewania gazowego, a również te o dochodach przekraczających 135 tys. zł, które dotąd nie kwalifikowały się do dotacji na pompy ciepła z Czystego Powietrza. W odróżnieniu od programu "Czyste Powietrze" nie jest tu również wymagana wymiana starego źródła ciepła na paliwo stałe, na nowe, a sam wniosek i zasady są bardzo proste, dodatkowo firmy takie jak Columbus pomagają oferują złożenie wniosku dotacyjnego Mój Prąd w cenie urządzenia.
Aspekt ekologiczny
Pompy ciepła, niezależnie od rodzaju, ogrzewają budynek, wykorzystując źródła odnawialne. Każda potrzebuje jednak energii elektrycznej do działania i ich wpływ na środowisko, uzależniony jest także...od źródła, z którego pochodzi prąd. W najlepszej sytuacji jesteśmy więc, jeśli zasilamy pompę za pomocą instalacji fotowoltaicznej lub energii wiatrowej.
Nie trzeba jednak czekać z instalacją pompy ciepła na remont dachu i pojawienie się na nim paneli słonecznych. Wystarczy, że wybrany przez nas model zostanie zainstalowany w sposób, który nie wyklucza podpięcia do takiego źródła zasilania w przyszłości. Zasilając ją energią sieciową, także możemy liczyć na duże oszczędności, szczególnie w porównaniu z ogrzewaniem gazowym czy elektrycznym.
Wykonanie
Pompa ciepła jest eksploatowana w sposób ciągły - w sezonie zimowym ogrzewa dom, a przez cały rok przygotowuje ciepłą wodę użytkową. Wybierając urządzenie, które ma działać przez wiele lat, należy zwrócić uwagę na jakość komponentów z których została wykonana. Wykorzystanie trwałych materiałów w konstrukcji pompy ciepła zmniejsza ryzyko awarii oraz wydłuża żywotność urządzenia. Aby mieć pewność tego, że pompa posłuży nam przez lata, warto wykonywać jej coroczne przeglądy, dlatego przy wyborze urządzenia istotne jest czy posiada ono serwis i wsparcie producenta w Polsce. Warto też pamiętać, że pompa ciepła działa podobnie do lodówki – wykorzystuje sprężarkę i ciecz o funkcjach płynu chłodniczego. Pod wpływem warunków atmosferycznych oraz normalnej pracy urządzenia jest on zużywany i może wymagać uzupełniania. Produkcja tego płynu i on sam nie zawsze są obojętne dla środowiska. Bezpieczną dla natury substancję wykorzystuje na przykład wysokotemperaturowa pompa ciepła Columbus PRO. Jej czynnik chłodniczy to R290, występujący naturalnie w przyrodzie.
Czy warto inwestować w inteligentne sterowanie pompą ciepła?
Sterowanie pompą ciepła możemy ograniczyć do panelu głównego, ale inteligentne termostaty i system zarządzania energią nie bez przyczyny są dotowane. Program Czyste Powietrze oferuje na takie rozwiązanie nawet 8 100 zł. Inteligentne sterowanie pompą ciepła pozwala bowiem znacząco obniżyć zużycie energii.
Pompa ciepła Columbus z serii Pro dostosowana jest do współpracy z systemem zarządzania energią PowerHouse. Oprócz wygodnego korzystania z pompy aplikacja PowerHouse powered by Loxone jest w stanie obniżyć zużycie energii cieplnej o 30%. Taka oszczędność oznacza, że koszt systemu może zwrócić się już po roku użytkowania.
Zestaw inteligentnych termostatów, którymi zarządzać możemy z poziomu aplikacji Loxone, powinien zostać zamontowany w odrębnych pomieszczeniach lub częściach budynku i połączony ze sterownikiem. Montaż nie jest jednak inwazyjny, ponieważ system do komunikacji wykorzystuje łączność Wi-Fi. Potrzebujemy zatem tylko dobrej jakości routera.
W aplikacji możemy ustawiać różne poziomy temperatur dla poszczególnych części budynku oraz wprowadzać harmonogramy ogrzewania. To wygodne rozwiązanie, jednak system PowerHouse powered by Loxone pozwala też kontrolować potencjalne straty ciepła. Uczy się on nie tylko naszych wymagań w kwestii komfortu cieplnego, ale także tego, w jaki sposób musi je nam zapewnić. System uwzględnia i analizuje wszelkie straty ciepła i dobiera odpowiednią temperaturę dla danego pokoju. Dzięki tym informacjom, użytkownik może także samodzielnie podjąć działania, zmniejszające zużycie energii lub zapotrzebowanie na ciepło konkretnego pomieszczenia.