Są piekielnie szybkie. Czarne dziury mogą pędzić przez kosmos

Są piekielnie szybkie. Czarne dziury mogą pędzić przez kosmos30.08.2023 07:16
Czarna dziura
Źródło zdjęć: © NASA

Od dawna już dla naukowców wiadomym było, że czarne dziury potrafią poruszać się z bardzo dużą prędkością. Najnowsze symulacje numeryczne sugerują jednak, że mogę pędzić jeszcze szybciej niż sądzono. Możliwe do osiągnięcia prędkości to niemal 10 proc. prędkości światła.

Dwóch naukowców z Rochester Institute of Technology, James Healy i Carlos O. Lousto, wykonało przy pomocy superkomputera ponad 1300 symulacji numerycznych opisujących zderzenia czarnych dziur. Badacze chcieli sprawdzić, jaka jest możliwa największa prędkość czarnej dziury powstałej w wyniku zderzenia dwóch mniejszych czarnych dziur. Uwzględnili różne kąty zderzeń, w tym kolizje bezpośrednie oraz bliskie przeloty czarnych dziur obok siebie.

Pędzące czarne dziury – z Ziemi na Księżyc w 13 sekund

Wcześniejsze badania sugerowały, że osiągane prędkości mogą wynosić około 5 tysięcy km/s. Natomiast uzyskany w nowych obliczeniach wynik to ponad 28,5 tysiąca km/s, czyli prawie 10 proc. prędkości światła. Taka superszybka czarna dziura pokonałaby dystans z Ziemi na Księżyc w około 13 sekund.

Wyniki badań opublikowano w artykule, który ukazał się w czasopiśmie "Physical Review Letters".

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Stacja Galaxy w Smart Kids Planet

Czarne dziury to obiekty, które w małej objętości mają zgromadzoną tak dużą masę, że grawitacja nie pozwala niczemu z nich uciec, nawet światłu.

W kosmosie wiemy o występowaniu czarnych dziur o masie gwiazdowej (np. kilkanaście mas Słońca) oraz supermasywnych czarnych dziur o masach milionów, a nawet miliardów mas Słońca. Te drugie znajdują się w centrach wielu galaktyk. W 2019 roku naukowcom udało się uzyskać obraz czarnej dziury (a w zasadzie jej cienia) w centrum galaktyki M87, a w 2022 roku opublikowano obraz dla czarnej dziury w centrum Drogi Mlecznej. W przypadku gwiazdowych czarnych dziur nie ma na razie takich zdjęć.

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.