Hitlerowski symbol na polskich sztandarach. Jak TVP, szczując nazizmem, trafiła kulą w płot [OPINIA]

TVP Info uważa, że osoby protestujące przeciwko zaostrzeniu prawa aborcyjnego używają nazistowskiej symboliki. Jeśli tak, to pod "nazistowskimi symbolami" walczyli i ginęli także żołnierze Szarych Szeregów, a całkiem współcześnie - robią to także operatorzy GROM-u.

Zacznijmy jednak od ponurych symboli SS i Hitlerjugend. Niemcy nawiązali w nich do wikińskiej estetyki, używając runy "sig". Był to symbol słońca i zwycięstwa.

W wersji przygotowanej w pracowni Ferdinanda Hoffstattera runy przyjęły formę dwóch ułożonych skośnie błyskawic, wyglądających zarazem jak przechylone litery SS. Pojedynczej runy sig używała również nazistowska młodzieżówka – organizacja Hitlerjugend.

Symbol SS na hełmie

Błyskawica widoczna na symbolach, związanych z aktualnym protestem wygląda inaczej - szeroka na górze i zwężająca się ku spiczastemu dołowi. Jeśli jednak - zdaniem TVP Info - należy postawić znak równości pomiędzy użyciem symbolu o wyglądzie błyskawicy, a nazizmem, autorzy tej tezy mają poważny problem. Bo pod podobnymi symbolami walczyli i ginęli Polacy, którzy z nazizmem nie mieli nic wspólnego. Wręcz przeciwnie – byli gotowi poświęcić swoje życie, aby go zwalczać.

Przykładem jest symbol Grup Szturmowych, najstarszych wiekiem drużyn harcerskich Szarych Szeregów. Ich członkowie - harcerze powyżej 18. roku życia - brali udział w akcjach bojowych.

Powstanie Warszawskie. Na lokomotywie symbol Grup Szturmowych

Obok działań dywersyjnych, zapisali się w historii m.in. słynną akcją pod Arsenałem, podczas której uwolniono pojmanych przez Gestapo więźniów, w tym należącego do Grup Szturmowych Jana Bytnara "Rudego".

Błyskawicę znajdziemy także w symbolice 308 "Krakowskiego" Dywizjonu Myśliwskiego - jednostki polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii. W 1941 roku zdobyła ona tytuł najskuteczniejszego dywizjonu myśliwskiego RAF-u (brytyjskie siły powietrzne), kończąc wojnę z bilansem 69 zestrzelonych niemieckich samolotów.

Skąd w dywizjonowej symbolice wziął się charakterystyczny kształt? Było to nawiązanie do tradycji przedwojennej polskiej 121 Eskadry Myśliwskiej, której godło stanowił właśnie "uskrzydlony grot" o wyglądzie błyskawicy. Lotnicy tej eskadry, pilotując przestarzałe, wolne i słabo uzbrojone samoloty PZL P.11c, zdołali zestrzelić 9 maszyn wroga, tracąc 6 własnych.

Legitymacja odznaki pamiątkowej Dywizjonu 308

Wspominając wojskowe błyskawice nie sposób pominąć także dumy polskiego podziemia - pistoletu maszynowego Błyskawica. Broń bazująca na brytyjskim Stenie, wyróżniała się konstrukcją, łączącą precyzję wykonania z zastosowaniem technologii, które pozwalały na montaż broni w konspiracyjnych warunkach.

Symbolem Błyskawicy były… wyżłobione na stopce kolby trzy błyskawice (choć ich wygląd z wielokrotnymi załamaniami mocno odbiegał od prostych run sig).

Nie sposób za to pominąć błyskawicy, obecnej w symbolice wojsk łączności. Ich korpusówka - oznaka danego rodzaju wojsk - zawiera przecież charakterystyczny symbol.

Korpusówka - symbol wojsk łączności

Podobne, liczniejsze błyskawice znajdziemy także w symbolu wojsk radiotechnicznych. Co więcej, ukośna błyskawica to standardowy symbol, używany do oznaczania wojsk łączności m.in. w NATO.

A gdy cofniemy się w czasie o dobre 2000 lat, ujrzymy rzymskie legiony, maszerujące w karnych kolumnach z charakterystycznymi dla cesarstwa, prostokątnymi tarczami o nazwie scutum. Wśród widniejących na nich ozdób nie mogło zabraknąć, a jakże, błyskawic.

Tarcze legionistów rzymskich

Nic dziwnego, że znajdziemy je także w symbolice zupełnie współczesnej. Oczywistym przykładem jest tu Jednostka Wojskowa AGAT, nawiązująca także swoim symbolem do tradycji Grup Szturmowych. Błyskawicę - grom - znajdziemy również w szponach pikującego orła, będącego odznaką GROM-u.

Symbol GROM-u

A gdy rzucimy okiem na popkulturę, okaże się, ze z podobnych symboli skorzystał choćby David Bowie, w swoim scenicznym alter ego jako "Ziggy Stardust". Upamiętniający go mural z charakterystyczną błyskawica możemy oglądać w Warszawie przy ulicy Potockiej.

Warszawski mural upamiętniający Davida Bowiego

Próba połączenia przez TVP błyskawicy z ideologią nazistowską jest całkowicie nietrafiona. Zwłaszcza, że przecież III Rzesza nie tworzyła swojej symboliki od podstaw. Budując totalitarne państwo, Niemcy zawłaszczyli symbole, które jeszcze 100 lat temu kojarzyły się zupełnie neutralnie.

2 Pułk Strzelców Podhalańskich - święto pułkowe, 1936 r.

Dobitnym przykładem, obok runy sig, jest sama swastyka, będąca do 1939 roku obecna również w symbolice polskich jednostek. Polscy żołnierze walczący pod znakiem swastyki? Ależ oczywiście! W różnej formie - również tej przekrzywionej, kojarzonej obecnie jednoznacznie z nazizmem - stosowały ją aż do 1939 roku polskie pułki Strzelców Podhalańskich.

Dlatego oceniając różne symbole warto uprzednio sprawdzić ich pochodzenie i znaczenie. Nie każda błyskawica jest symbolem SS. Jednak aby to sprawdzić, trzeba wykazać się odrobiną dobrej woli, ciekawością i rzetelnością. Tego wszystkiego w przypadku TVP zwyczajnie zabrakło.