Najdłuższy eksperyment świata. Zaczął się już w XIX wieku

Jesienią 1879 roku dr William James Beal udał się do sekretnego miejsca na kampusie Uniwersytetu Stanowego Michigan. Zakopał w ziemi 20 szklanych butelek o wąskiej szyjce. W każdej butelce znalazło się po 50 nasion 23 różnych gatunków roślin oraz piasek.

Naczynia "pozostawiono bez korka i ustawiono szyjką skierowaną w dół, aby woda nie gromadziła się wokół nasion" – pisał Beal. "Butelki te zakopano na piaszczystym pagórku w rzędzie biegnącym ze wschodu na zachód".

Dokładne miejsce jest do dziś znane tylko wybranym naukowcom; Beal narysował specjalną mapę, która przekazywana jest każdemu kolejnemu badaczowi zajmującemu się eksperymentem.

Jak Beal pisał w swoim dzienniku, rozpoczął w ten sposób eksperyment mający na celu określenie "czasu, przez jaki nasiona niektórych z naszych najpospolitszych roślin pozostają uśpione w glebie, a mimo to kiełkują w sprzyjających warunkach".

W ciągu pierwszych 40 lat eksperymentu osiem z dwudziestu butelek zostało odkopanych, ponieważ testy kiełkowania przeprowadzano co pięć lat. W 1920 roku, dekadę po przejściu Beala na emeryturę, jego następca zauważył, że "eksperyment zdaje się stabilizować", a te same nasiona za każdym razem kiełkują, wyjaśnia dr Frank Telewski z Ogrodu Botanicznego im. W.J. Beala.

W 1980 roku, w setną rocznicę badań, odstęp ten wydłużono do dwudziestu lat. Szesnasta butelka została odkryta w 2021 roku, a kolejna z pozostałych czterech zostanie odkryta w 2040 roku.

Jak stwierdził Beal w późniejszym artykule: "We wszystkich testach nasion zakopanych w butelkach wyniki były nieokreślone i dalekie od zadowalających. Nigdy nie byłem pewien, czy wszystkie zdrowe nasiona wykiełkowały".

Jak opisywał profesor dalej, po wykopaniu butelki Beal zwilżał on piasek z nasionami. W efekcie kiełkowała spora ich liczba później wyrastała. "Osuszam glebę i czekam kilka dni, a po nawilżeniu, po kilku dniach kiełkują kolejne nasiona", pisał.

Naukowcy są na tropie poznania najwytrwalszej rośliny. Po piętnastu butelkach zdecydowanym zwycięzcą jest Verbascum blattaria, czyli dziewanna rdzawa. Jest to chwast o rozłożystych kwiatach, powszechny w całych Stanach Zjednoczonych.

Dziewanna pojawiała się konsekwentnie w każdej butelce, a w 2000 roku "z 50 nasion tej konkretnej rośliny, 23 wykiełkowały" w 2000 roku, mówi Telewski. Nazywa on to "fenomenalnym" wynikiem.

Odległe drugie miejsce zajmuje Malva rotundifolia, czyli ślaz okrągłolistny. W 2000 roku tylko jedno z tych nasion wykiełkowało.