Tajemnicze testy Izraela. Dotyczyły potężnego systemu

Przedsiębiorstwo Rafael poinformowało 10 stycznia 2024, że wraz z Dyrekcją Badań i Rozwoju Ministerstwa Obrony Izraela pomyślnie przeprowadziły test systemu obrony powietrznej Spyder w jego najnowszej konfiguracji All in One. W czasie testu udało się skutecznie przechwycić bezzałogowy statek powietrzny w trudnym scenariuszu operacyjnym i osiągnąć bezpośrednie i skuteczne trafienie.

Podczas prób przeprowadzonych w pierwszym tygodniu stycznia w Izraelu przećwiczono kilka scenariuszy symulujących istniejące i przyszłe zagrożenia. Ze względów bezpieczeństwa nie zdradzono jednak, gdzie testy się odbywały, kwitując stwierdzeniem, że gdzieś na pustynnych obszarach w południowej części kraju.

Ani Rafael, ani izraelskie Ministerstwo Obrony nie ujawniły kiedy wojsko wprowadzi tę konfigurację Spydera do służby liniowej i nie wiadomo na jakim etapie są badania kwalifikacyjne. Firma odmówiła również odpowiedzi na zapytanie dotyczące specyfikacji drona, który był celem. Serwis Defense News – powołując się na źródła osobowe, które brały udział w próbach – podał, że zniszczony bezzałogowy statek latający był najmniejszym celem, w który kiedykolwiek uderzył pocisk rodziny systemów Spyder.

– Rafael jest światowym ekspertem i wiodącym twórcą systemów obrony powietrznej, które sprawdziły się w walce z niezliczoną liczbą zaawansowanych zagrożeń i na różnych dystansach – stwierdził generał brygady w stanie spoczynku Pini Jungman, wiceprezes wykonawczy i szef działu obrony powietrznej Rafaela. – Do wiodących systemów obecnie używanych w Izraelu i na całym świecie należą Żelazna Kopuła, Spyder i Proca Dawida.

Znamienne jest to, że obwieszczenie o sukcesie prób następuje dzień po przeprowadzonym 9 stycznia ataku z użyciem dronów na bazę wojskową w północnym Izraelu. Wskutek tej operacji Cahalu zabito Hasana Abeidę al-Husejna Ismaila, szefa operacyjnego Hezbollahu odpowiedzialnego za ataki z wykorzystaniem dronów. Państwo Żydowskie cały czas mierzy się z zagrożeniem z powietrza ze strony bojowników ze Strefy Gazy i Libanu.

– Sukces testu systemu Spyder All in One stanowi kolejny przełom, dostarczając rozwiązania dostosowane do różnych ewoluujących zagrożeń na różnych obszarach – dodał Jungman. – Powodzenie testu jest znaczącym kamieniem milowym w rozwoju systemu przeciwko różnym zagrożeniom i pokazuje wyjątkową skuteczność systemu w przechwytywaniu trudnych zagrożeń wystrzeliwanych z ziemi.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Opracowany przez izraelskiego Rafaela jako efektory wykorzystuje zmodyfikowane pociski przeciwlotnicze Python-5, Derby oraz I-Derby ER. W skład SPYDER-a wchodzi również system dowodzenia i wielofunkcyjne radary kierowania ogniem. Kierowane aktywnie radarowo I-Derby ER z dwuimpulsowym silnikiem rakietowym wykorzystywane są przez odmianę Spyder-LR, który może neutralizować zagrożenia w odległości do 80 kilometrów i na pułapie do 20 kilometrów. W kierunku celów posyłane są z pionowych kontenerowych wyrzutni rakiet mieszczących osiem pocisków.

Ten izraelski system występuje jeszcze w kilku innych wariantach. Średniego zasięgu Spyder-MR wykorzystuje radar L/M-2106 ATAR i ma zasięg do 40 kilometrów. Krótkiego zasięgu Spyder-SR (do 15 kilometrów) bazuje na radarze EL/M-2084 MMR, a w portfolio firmy znajduje się też wariant rozszerzonego zasięgu Spyder-ER (80 km). W tych przypadkach w wyrzutni mieszczą się cztery pociski przeciwlotnicze. SPYDER-SR i SPYDER-ER odpalają pociski pod kątem w pełnej sferze i działają w trybie przechwycenia celu przed odpaleniem (Lock On Before Launch) lub przechwycenia celu po odpaleniu (Lock on After Launch).

Natomiast Spyder w konfiguracji All in One na jednej platformie mieści zintegrowany radar, wyrzutnię, głowicę optoelektroniczną Toplite EO/IR, system kierowania i dowodzenia oraz pociski przechwytujące Python i Derby. Według producenta konfiguracja ta jest optymalnym rozwiązaniem w zakresie punktowej lub obszarowej obrony powietrznej. Może działać jako część baterii Spyder lub być rozmieszczony niezależnie przy minimalnym zaangażowaniu użytkownika. Według producenta daje większą autonomię działania na polu bitwy.

Zestaw przeciwlotniczy tego typu dostosowano do zwalczania pocisków balistycznych, których użycie w konflikcie w Ukrainie jest bardzo powszechne. Zresztą zmiany w konstrukcji i oprogramowaniu wprowadzono na podstawie wniosków wyciągniętych z działań wojskowych na terytorium naszego wschodniego sąsiada. Niszczenie pocisków balistycznych możliwe stało się za pomocą Derby LR. Władze izraelskiego koncernu zapewniają, że w ramach programu Counter-TBM Spyder dokonali tego specjalnie na życzenie potencjalnych europejskich klientów. Do tamtej pory w jego portfolio znajdowały się cele aerodynamiczne tj. samoloty, śmigłowce, pociski manewrujące i UAV-y.

Grono użytkowników tego systemu stale się powiększa i ma swoich reprezentantów m.in. w Europie, Afryce i Azji. W marcu jednym z nowszych użytkowników stały się marokańskie siły zbrojne. Natomiast bardzo ciekawie przedstawia się sprawa posiadania Spydera przez Gruzję, która w 2008 roku miała na stanie jedną baterię, której użyto w czasie wojny z Rosją (ale przez długi czas oficjalnie tego nie potwierdzano). Z europejskich państw NATO tylko Czesi zakupili ten system we wrześniu 2020 roku jako komponent obrony powietrznej do strzeżenia zgrupowań wojsk i aglomeracji miejskich, elektrowni jądrowych, ośrodków przemysłowych, lotnisk i innych obiektów infrastruktury krytycznej. Czeski Spyder jest też jedynym izraelskim systemem obrony powietrznej włączonym w architekturę Sojuszu Północnoatlantyckiego. Przeprowadzony test systemu konfiguracji All in One jest też ważną informacją dla ośmiu użytkowników i potencjalnych chętnych na zakup.