Planeta, która nie powinna istnieć. Astronomowie tego się nie spodziewali

Planeta, która nie powinna istnieć. Astronomowie tego się nie spodziewali29.06.2023 16:28
Czerwony karzeł - zdjęcie ilustracyjne
Źródło zdjęć: © ESA, G. Bacon (STScI), NASA

Astronomowie z University of Hawaiʻi Institute for Astronomy (UH IfA) dokonali wyjątkowego odkrycia. Zauważyli planetę, która przetrwała niewątpliwie trudny dla jej istnienia okres, kiedy pobliska gwiazda zamieniła się w czerwonego olbrzyma. Dlaczego tak się stało? Naukowcy podzielili się swoimi spostrzeżeniami na łamach czasopisma naukowego "Nature".

Gwiazdy, w tym Słońce przechodzą przez różne fazy, co wynika z ich "starzeniem się". Jest to jednak proces, który z perspektywy ziemskich miar czasu trwa bardzo długo. W przypadku centralnej gwiazdy naszego Układu Słonecznego szacuje się, że kolejna faza, w której Słońce zamieni się w czerwonego olbrzyma (następne fazy to biały karzeł i czarny karzeł), nastąpi za ok. 5 mld lat.

Planeta, której nie powinno być

Zdaniem astronomów Słońce zwiększy wówczas swoje rozmiary 100-krotnie i pochłonie znajdujące się w jego pobliżu planety - Merkurego, Wenus oraz najprawdopodobniej Ziemię. Nawet jeśli nasza planeta w jakiś sposób przetrwa, bliskość Słońca sprawi, że będzie na niej panowała bardzo wysoka temperatura. Taką właśnie ewolucję znajdującej się niedaleko gwiazdy przetrwała planeta, którą zauważyli astronomowie z University of Hawaiʻi Institute for Astronomy (UH IfA).

Korzystając z danych gromadzonych przez dwa obserwatoria Maunakea na wyspie Hawaiʻi — WM Keck Observatory i Canada-France-Hawaiʻi Telescope (CFHT) udało im się ustalić, że całkiem dobrze sobie radzi pomimo rozwoju znajdującego się niedaleko czerwonego olbrzyma Baekdu. Planeta, która przypomina Jowisza, oficjalnie nazwana Halla, krąży wokół Baekdu w odległości połowę mniejszej od tej, która dzieli naszą planetę i Słońce.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Stacja Galaxy w Smart Kids Planet

Eksperci, wykorzystując obserwacje z satelity TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) NASA, zauważyli, że gwiazda spala hel w swoim jądrze. Serwis Phys.org zwraca uwagę, że jest to sygnał informujący, że już kiedyś gwiazda zwiększyła swoje rozmiary i zamieniła się w czerwonego olbrzyma. Pochłonięcie planety ma katastrofalne skutki zarówno dla planety, jak i dla samej gwiazdy — lub obu.

"Fakt, że Halla zdołała przetrwać w bezpośrednim sąsiedztwie gigantycznej gwiazdy, która w przeciwnym razie pochłonęłaby ją, ukazuje planetę jako niezwykłego niedobitka" - zaznaczyli zaangażowani w badanie astronomowie.

Astronomowie wykluczyli jedno z najprostszych możliwych wyjaśnień, zgodnie, z którym Halla tak naprawdę mogła nigdy nie istnieć. Kiedy już tego dokonali, zaproponowali dwa scenariusze, pasujące do jej nietypowego przetrwania. Jak wyjaśnia Science Alert, jeden z nich zakłada, że Baekdu był kiedyś gwiazdą podwójną. Dwie gwiazdy połączyły się, dzięki czemu ominęły fazę czerwonego olbrzyma i przeszły od razu do spalania helu, znajdującego się w ich składzie. Dlatego planecie Halla nie groziło pochłonięcie.

W drugim, alternatywnym scenariuszu naukowcy założyli, że Halla jest nowo powstałą planetą. Mogła uformować się po gwałtownym zderzeniu dwóch gwiazd, które doprowadziło do wytworzenia obłoku gazu i pyłu. Każde z wyjaśnień jest bardzo prawdopodobne. Eksperci zwracają jednak uwagę na coś innego. Ich zdaniem wynik tego badania pokazują, że egzoplanety można znaleźć w miejscach, gdzie tak naprawdę nie powinny istnieć.

Karolina Modzelewska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.