Koronawirus. Pandemia czy epidemia? Odpowiadamy czym się różnią
Koronawiurs zbiera śmiertelne żniwo na świecie. W sumie zmarło już ponad 2 800 osób, a zarażonych jest prawie 84 tysiące pacjentów. Czy można już mówić nie tylko o epidemii, a pandemii? Jeżeli nie, to jakie kryteria musi spełnić, aby ją ogłosić?
Koronawirus w niebotycznie szybkim tempie rozprzestrzenia się po wielu krajach na świecie. Według najnowszych danych udostępnionych za pośrednictwem interaktywnej mapy zmarło już 2 867 osób, a zarażonych jest 83 774 pacjentów.
Epidemia dawno przekroczyła już chińskie granice siejąc postrach na wszystkich kontynentach.
W Europie najwięcej przypadków zakażeń odnotowano we Włoszech. Na Półwyspie Apenińskim zmarło już 17 osób, a liczba chorych sięgnęła 655. W związku z niepokojącą sytuacją zaczyna pojawiać się coraz więcej głosów na temat pandemii. Ale czy faktycznie możemy już o niej mówić?
Termin "pandemia" pochodzi od greckiego słowa "pandemos", gdzie "demos" można rozumieć jako lud, a "pan" jako wszystkich. Zatem pandemia jest zjawiskiem występującym na całym świecie. - To koncepcja, w której istnieje przekonanie, że cała ziemska populacja prawdopodobnie zostanie narażona na tę infekcję - tłumaczy dr Mike Ryan, dyrektor wykonawczy WHO programu Health Emergencies Program.
Czym jest pandemia?
Pandemia występuje wtedy, gdy nowy wirus rozprzestrzenia się na całym świecie, a większość ludzi nie ma na niego odporności. Zazwyczaj chorobę, która może rozwinąć pandemię charakteryzują:
- Wysoka zaraźliwość
- Niska śmiertelność zarażonych osób
- Długi okres zaraźliwości
- Brak naturalnej odporności u ludzi
Zazwyczaj niegroźne objawy choroby są przez ludzi lekceważone.
Pandemia rozwija się w czterech etapach. Oto one:
- Mała epidemia o niewielkim zasięgu
- Epidemia o zasięgu międzynarodowym
- Ograniczone wtórne ogniska epidemiczne
- Masowe wtórne ogniska epidemiczne na przynajmniej dwóch kontynentach
Najgroźniejsze pandemie ostatnich 100 lat
Do najgroźniejszych pandemii i zagrożeń nimi w XX i XXI wieku zaliczają się:
- grypa hiszpanka (1918–1919) - ponad 50 milionów zgonów na całym świecie
- grypa azjatycka (1957) - ok. 1 milion zgonów na całym świecie
- grypa Hong-Kong (1968) - ok. 1 milion zgonów na całym świecie
- grypa A/H1N1 (2009–2010) - 150-580 tysięcy zgonów na całym świecie
- AIDS - masowe zachorowania; szczególnie na kontynencie afrykańskim
W ciągu ostatnich 10 lat Światowa Organizacja Zdrowia pięciokrotnie ogłosiła zagrożenie pandemią:
- 2009 r. - z powodu wirusa grypy H1N1;
- 2014 r. - polio
- 2014 r. - wirus ebola
- 2016 r. - wirus Zika
- 2019 r. - ponownie ebola
Z wyżej wymienionych ogłoszono pandemię świńskiej grypy. Wirus H1N1 uśmiercił kilkaset tysięcy ludzi na świecie.
Pandemia, a epidemia
Epidemia to występowanie choroby zakaźnej lub innych zjawisk zdrowotnych w określonym czasie i na określonym terenie. Epidemie o niewielkiej liczbie przypadków zachorowań i ograniczone konkretnie do jednego obszaru i czasu często określa się mianem ognisk epidemicznych.
O pandemii mówimy wtedy, gdy choroba zakaźna występuje w różnych środowiskach i na dużym obszarze w tym samym czasie.
- O pandemii możemy mówić wtedy, gdy pojawiają się wtórne ogniska epidemii na co najmniej dwóch kontynentach, przy czym ogniska te muszą powstać niezależnie, nie mogą to być jedynie zakażenia zawleczone przez osobę, która z Chin przyleciała do innego kraju - wyjaśnia Dr Paweł Grzesiowski, wykładowca Szkoły Zdrowia Publicznego CMKP i prezes Fundacji Instytut Profilaktyki Zakażeń.