Golce piaskowe porywają swoje dzieci. Robią z nich niewolników
Golce piaskowe to wyjątkowe zwierzęta. Cechują się wysoką odpornością na różne choroby, w tym nowotwory, nie poddają się procesowi starzenia i mogą wytrzymać nawet 20 minut bez tlenu. Mają jednak pewien wstydliwy sekret.
Golce piaskowe (Heterocep halusglaber), które swoim wyglądem przypominają łyse szczury, praktykują porywanie swojego potomstwa. Te niewielkie zwierzęta (do 10 cm długości) żyją w ogromnych koloniach, tworzonych przez kooperujące ze sobą osobniki. Mogą one składać się nawet z 300 sztuk, przy czym, podobnie jak w przypadku kolonii mrówek oraz pszczół, większość z osobników nie ma możliwości rozmnażania się.
Porwania młodych i niewolnictwo
W stadzie tylko jedna samica pełni funkcje rozrodcze i zajmuje dominującą pozycję. Potrafi urodzić do 30 młodych w jednym miocie, które później "przekazuje" podległym samicom pod opiekę.
We wczesnych latach 90. naukowcy złapali, oznakowali i wypuścili golce piaskowe, aby śledzić ich zachowanie w ramach długoterminowych badań terenowych w Kenii. Eksperci odkryli, że 26 kolonii rozszerzyło swoje nory na sąsiednie kolonie. Nigdy więcej nie widziano osobników z 13 zaatakowanych kolonii.
Agresywne kolonie golcy piaskowych
Rok po sprawdzeniu jednej z tych kolonii badacze znaleźli dwa młode golce piaskowe w kolonii najeźdźców. Wszystko wskazywało na to, że pochodzą z podbitej grupy zwierząt, ale naukowcy nie byli do końca pewni swojego odkrycia. Dopiero analiza genetyczna zebranych przez nich tkanek potwierdziła to, co zaobserwowali.
"Młode porwane przez kolonię QQ stały się pracownikami niereprodukcyjnymi" – napisali naukowcy w artykule opublikowanym na łamach "Journal of Zoology". Dodali również, że "ich wysiłek życiowy zostałby sklasyfikowany jako niewolnictwo, w tym samym sensie, co mrówki wytwarzające niewolników”.
Porwania młodych są spotykane w przypadku licznych gatunków naczelnych. Naukowcy uważają jednak, że zachowania golcy piaskowych przypominają bardziej praktyki mrówek np. z gatunku Formica sanguinea związane z pozyskiwaniem niewolników. Owady te porywają larwy i poczwarki innych gatunków i wychowują je jako część swojej siły roboczej.
Zjawisko związane z występowaniem presji ewolucyjnej na tworzenie takich samych cech fizycznych lub behawioralnych u niezwiązanych ze sobą gatunków jest znane jako ewolucja zbieżna. Naukowcy przypuszczają, że agresywne walki między koloniami napędzają ewolucję dużych grup, a niewolnictwo umożliwia powiększanie kolonii w celu zwiększenia ich przewagi nad sąsiadami. Wnioski badaczy wymagają dalszych badań i dowodów na istnienie takich zależności.