Czterokrotnie większa od Europy. Odkryto pradawną płytę tektoniczną

Czterokrotnie większa od Europy. Odkryto pradawną płytę tektoniczną10.10.2023 17:54
Płyta Pontus
Źródło zdjęć: © Adobe Stock, Ultrecht University

Naukowcy odkryli i zrekonstruowali ogromną, wcześniej nieznaną płytę tektoniczną. Była bliska cztery razy większa niż współczesna Europa.

Połączyli fragmenty wyrzucone przez oceany na płyty kontynentalne w regionie Azji i Pacyfiku oraz dane geologiczne z pasm górskich. W ten sposób Suzanna van de Lagemaat i Douwe van Hinsbergen z holenderskiego Uniwersytetu w Ultrechtcie wywnioskowali istnienie pradawnej płyty tektonicznej. Jej historia sięga ok. 120 mln lat, a wielkość – jednej czwartej Pacyfiku. Aby jeszcze lepiej zrozumieć ten rozmiar – jest on o 120 razy większy niż Polska i blisko 4 razy większy niż Europa.

Olbrzymia, wcześniej nieznana płyta tektoniczna

Początkowo naukowcy sądzili, że odkryte na północnym Borneo ślady stanowią relikty znanej już płyty tektonicznej. Szerzej zakrojone badania wykazały jednak, że znaleziska pochodzą z dalszej północy, w związku z czym muszą być pozostałościami innej, wcześniej nieznanej płyty. Ten fragment ziemskiej skorupy – obecnie nazywany płytą Pontus – zlokalizowany był pomiędzy Eurazją a Australią, które oddzielał rozległy ocean przywiązany do Antarktydy.

Lokalizacja płyty Pontus, Źródło zdjęć: © Ultrech University
Lokalizacja płyty Pontus
Źródło zdjęć: © Ultrech University

Na potrzeby swoich badań naukowcy z Holandii przeanalizowali dostępne dane, aby zrekonstruować ruch płyt tektonicznych od czasów dinozaurów po współczesne. Co warte odnotowania, już w 2012 r. van Hinsbergen wraz ze współpracownikami przewidział istnienie płyty Pontus na podstawie anomalii w danych sejsmicznych. Odkrycia skalne pozwoliły na potwierdzenie tych przypuszczeń, jak podaje serwis ScienceAlert.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Relikty płyty Pontus odkryto także na Palawanie (to wyspa w zachodnich Filipinach) oraz na Morzu Południowochińskim. – Dopiero po systematycznej rekonstrukcji przez Suzannę połowy pasów górskich Pierścienia Ognia, rozciągających się od Japonii po Nową Zelandię, płyta Pontus odsłoniła się w pełni i okazało się, że obejmowała skały, które badaliśmy na Borneo – dodał van Hinsenberg.

Wojciech Kulik, dziennikarz Wirtualnej Polski

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.