Coś groźnego płynie wraz z lodowcami. Trafili na to Polacy

Coś groźnego płynie wraz z lodowcami. Trafili na to Polacy22.12.2023 19:47
Lodowce Arktyki topiąc się uwalniają masę zanieczyszczeń
Źródło zdjęć: © Shutterstock

Topniejące lodowce uwalniają zanieczyszczenia, które przez wieki gromadziły się w pokrywie lodowej. Według badań polskich naukowców Arktyka funduje Ziemi duże ilości metali ciężkich i tego samego może się spodziewać po lodowcach Antarktydy.

Arktyka, obok Antarktyki jest uważana za obszar najmniej zanieczyszczony przez działalność człowieka. Okazuje się, że wcale tak nie jest. Naukowcy z PAN, UŚ i Instytutu Geofizyki PAN odkryli, że w rejonie Spitsbergenu topniejące lodowce "wzbogacają" krystalicznie czyste wody fiordów o dawki rtęci, kadmu i ołowiu.

Poszukiwanie zanieczyszczeń

Badania polskich naukowców dotyczyły rejonu fiordu Hornsund. Ich projekt miał na celu monitorowanie wpływu topnienia lodowców na zanieczyszczenie arktycznych wód i przewidywanie potencjalnych konsekwencji dla środowiska. Żeby określić jak duży jest problem, naukowcy w pierwszej kolejności zajęli się pobieraniem próbek.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Stacja Galaxy w Smart Kids Planet

W tym celu w wodach fiordu Hornsund umieścili zdalnie sterowane roboty pływające. Analiza tak zebranego materiału badawczego potrwa jeszcze około roku, ale wyniki badań laboratoryjnych już teraz są niepokojące.

Metale ciężkie uwalniane przez lodowce

Według dr hab. Agaty Zaborskiej z Instytutu Oceanologii PAN, stężenia metali ciężkich przy samym lodowcu osiągają 2-3-krotność naturalnego poziomu i są kilkukrotnie wyższe niż w dalszych obszarach fiordu. Choć wartości te nie są drastyczne, świadczą o naruszeniu czystości arktycznych wód, co może prowadzić do groźnych konsekwencji dla zwierząt i roślin.

Metale ciężkie, takie jak rtęć, kadm czy ołów, są szkodliwe dla organizmów żywych, ponieważ mogą być rakotwórcze. Mogą też osłabiać narządy wewnętrzne i negatywnie wpływać na układ immunologiczny. Na domiar złego, kumulują się w łańcuchu pokarmowym. Ryba, która wchłonie dużą dawkę ołowiu nie pozbywa się go tylko staje jego źródłem dla zwierząt, które się nią pożywią.

Lodowce transportem dla zanieczyszczeń

Według badaczy metale ciężkie zasiliły lodowce poprzez atmosferę i opady śniegu. Pochodzą bowiem z terenów zurbanizowanych.

"Wykazaliśmy, że w rejonie fiordu Hornsund 75-80 % ołowiu pochodzi z Europy i Azji. Zbadaliśmy to na podstawie porównania stosunków izotopów ołowiu."

dr hab. Agata Zaborska

Teraz, te skumulowane przez dekady zanieczyszczenia są uwalniane do arktycznych wód. Zjawisko topnienia lodowców sprawia, że mają otwartą drogę do oceanów.

"Oczywiście większość z tych zanieczyszczeń się rozcieńcza w wodzie morskiej, ale mimo to pewna część jest transportowana w różne rejony fiordu, a następnie może trafić do Morza Grenlandzkiego"

dr hab. Agata Zaborska

Katarzyna Rutkowska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.