Coś dziwnego dzieje się z Marsem. Porusza się coraz szybciej

Doba na Marsie staje się krótsza. Ubywa jej niewiele, bo niespełna milisekunda w skali roku. Odpowiedzialny jest jednak za to ruch obrotowy planety. Mars przyspiesza coraz bardziej, a naukowcy nie wiedzą dlaczego.

Marsjańska doba mierzona ziemską miarą trwa 24 godziny i 37 minut. Przeczą temu jednak dane zgromadzone przez lądownik InSight. Zgodnie z nimi doba na Marsie staje co roku coraz krótsza i udało się to zauważyć w niespełna trzy lata obserwacji.

Okazuje się, że Mars kręci się coraz szybciej wokół własnej osi. Jego tempo obrotu zostało zakwestionowane dzięki lądownikowi InSight. Zakończył on swoją misję w grudniu, ale przez cztery lata dostarczył nam wiele informacji o Marsie. Jednym z jego narzędzi badawczych był instrument nazywany RISE (Rotation and Interior Structure Experiment).

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Wykonywał on pomiary, przesyłając na Ziemię odpowiedź na dostarczony przez obsługę naziemną sygnał. W ten sposób miał go odbijać, ale Deep Space Network nie jest transmisją błyskawiczną. Komunikacja Ziemia–Mars–Ziemia trwa tak długo, że odpowiedź od lądownika przychodziła z inną częstotliwością niż nadawany sygnał. 

Wada ta została w tym przypadku wykorzystana. Znając prędkość poruszania się Ziemi, naukowcy byli w stanie monitorować tempo obrotu Marsa. Analiza takich danych w większej skali dostarczyła jednak zdumiewającego wyniku. Korzystając z testów, jakie prowadzono przez pierwsze 900 dni (niespełna trzy lata) funkcjonowania InSight, okazało się, że Mars przyspiesza o 0,76 milisekundy w skali roku.

Niestety, nie jest znana wiarygodna przyczyna, dla której Mars wiruje coraz szybciej. Nie jest nawet pewne, czy jest to zjawisko regularne, czy sytuacja wyjątkowa. Za podobne "wyczyny" planety mogą bowiem odpowiadać procesy w jej wnętrzu, zjawiska zewnętrzne, ale także zmiany klimatyczne.

Te ostatnie są też przywoływane przez naukowców jako najbardziej prawdopodobne. Dotychczasowe badania Marsa potwierdzają, że w przeszłości występowała tam woda. Nie wiemy, czy odparowała, czy tylko przesunęła się w okolice marsjańskich biegunów i tam przybrała formę czap lodowych. Obydwa te scenariusze oznaczają jednak, że na Marsie musiało dojść do zmian w rozkładzie masy planety. Jeśli były poważne, mogą do dziś powodować przyspieszenie ruchu wokół własnej osi.

Twierdzenie to jest jednak tylko hipotezą, do której weryfikacji jest naukowcom jest najbliżej. Większość współczesnych badań powierzchni Marsa dotyczy bowiem problemu wody. Żeby to domniemanie stało się faktem naukowym, musimy dowiedzieć się dużo więcej nie tylko o Marsie, ale i o całym układzie planetarnym.