Astronomowie nie chcą patrzeć w Obłoki Magellana. Domagają się zmian

Astronomowie nie chcą patrzeć w Obłoki Magellana. Domagają się zmian03.11.2023 17:27
Wielki Obłok Magellana w obiektywie Teleskopu Hubble'a
Źródło zdjęć: © NASA

Grupa astronomów wysunęła postulat zaprzestania nazywania sąsiadujących z Drogą Mleczną galaktyk karłowatych Obłokami Magellana. Według nich dowódca pierwszej udanej wyprawy dookoła świata jest postacią, o której astronomia powinna zapomnieć.

Postulat zaprzestania nazywania sąsiadujących z Drogą Mleczną galaktyk karłowatych imieniem Magellana wysunęła grupa kilkudziesięciu astronomów. O swoich roszczeniach nie poinformowała jeszcze Międzynarodowej Unii Astronomicznej. Wypowiedzieli się jednak na łamach czasopisma APS Physics.

Obłoki Magellana

Obłoki Magellana są satelitarnymi galaktykami Drogi Mlecznej, a astronomowie traktują je niczym kosmiczne laboratorium powstawania gwiazd. Ich bliskość sprawia, że naukowcy są w stanie obserwować tworzące je obiekty, a występuje tam wiele gromad wykazujących cechy odmiennych etapów ewolucji gwiazd.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

W dziedzinie astronomii nazwy Wielki Obłok Magellana (LMC – Large Maellanic Cloud) oraz Mały Obłok Magellana (SMC – Small Magellanic Cloud) są więc bardzo rozpowszechnione. Pojawiają się w tysiącach recenzowanych artykułów naukowych, z których cytatów powstaje kilkukrotnie więcej.

Mimo to grupa astronomów domaga się zaprzestania stosowania nazw LMC oraz SMC. Przeszkadza im nawiązanie do nazwiska portugalskiego żeglarza i odkrywcy, Ferdynanda Magellana.

Kontrowersje wokół Magellana

Autorzy pomysłu podkreślają, że Magellan nie miał nic wspólnego z odkryciem oraz badaniami galaktyk nazywanych obłokami jego mienia. Ich pierwsze obserwacje pochodzą sprzed epoki wielkich odkryć geograficznych, a termin "Magellanic" nie był z nimi kojarzony aż do XIX wieku.

Powodem, dla którego postulują oni wykreślenie imienia Magellana z astronomicznego annales jest jednak coś innego.

"Ten konkretny temat jest czymś, o czym myślę, odkąd dowiedziałem się o tych galaktykach. Jestem Amerykaninem filipińskiego pochodzenia, a Magellan to niesławna postać w historii Filipin, więc zawsze chodziło mi to po głowie".

Mia de los Ryes 

adiunkt astronomii Amherst College i twórca koalicji antymagellanowej

Rzeczywiście, Magellan był kolonizatorem, a jego kontakty z rdzennymi mieszkańcami odwiedzanych terenów przebiegały krwawo. Pomysł skreślania jego dokonań pozostaje jednak kontrowersyjny.

Trudno bowiem nie przyznać, że był też człowiekiem swoich czasów. Pływał pod banderą konkwistadorów, a jego wyprawy były brutalnym przedsięwzięciem. Uczyniły go jednak dowódcą dziewiczego rejsu dookoła świata.

Nie był astronomem, ale potwierdził ówcześnie kwestionowaną kulistość Ziemi. To dlatego imię Magellana pojawia się w astronomii nie tylko w kontekście słynnych galaktyk. Ma on swój krater marsjański i krater księżycowy, a w chilijskim Obserwatorium Las Campanas funkcjonują Teleskopy Magellana.

Zreformowane nazwy Obłoków Magellana

Międzynarodowa Unia Astronomiczna nie otrzymała jeszcze petycji w sprawie korekty nazewnictwa galaktyk, ale należy się jej spodziewać. Zmian domaga się około 50 osób, a przynajmniej tak długa jest lista mailingowa koalicji antymagellanowej.

Jej członkowie zamierzają zaproponować powrót do nazywania Obłoków Magellana Nubecula Major i Nubecula Minor. Rozważają także zastąpienie członu Magellanic w sposób praktykowany na użytek łazików marsjańskich (Preseverance - wytrwałość, Curiosity - ciekawość itp.). W ten sposób skrótowce LMC i SMC mogłyby pozostać aktualne.

Katarzyna Rutkowska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.