Niezwykła supernowa. Pomoże zrozumieć umierającą gwiazdę
Astronomowie odkryli niezwykłą supernową, która ujawnia wewnętrzne warstwy umierającej gwiazdy. To odkrycie może zmienić nasze rozumienie procesów zachodzących w masywnych gwiazdach. Badania opublikowano w "Nature".
Wizja artystyczna powstania supernowy 2021yfj
Jak podaje SciTechDaily, gwiazda towarzysząca mogła zdzierać warstwy krzemu. Teoria ta dała nowe spojrzenie na śmierć gwiazd. Astronomowie zaobserwowali wewnętrzne warstwy umierającej gwiazdy poprzez rzadki rodzaj eksplozji znanej jako "skrajnie zdarta supernowa".
W badaniu opublikowanym 20 sierpnia 2025 roku w czasopiśmie Nature, Steve Schulze z Northwestern University w Stanach Zjednoczonych i jego współpracownicy opisali supernową 2021yfj i otaczającą ją grubą powłokę gazową.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Przelot Black Hawków nad Warszawą
Jak zostało ocenione, wyniki tych badań potwierdzają ugruntowane teorie dotyczące tego, co dzieje się wewnątrz masywnych gwiazd pod koniec ich życia, a także tego, jak procesy te przyczyniają się do powstawania fundamentalnych pierwiastków Wszechświata.
Procesy wewnątrz gwiazd
Energia gwiazd pochodzi z fuzji jądrowej, gdzie lżejsze atomy łączą się, tworząc cięższe, uwalniając przy tym energię. Fuzja jądrowa przebiega w sekwencji etapów w ciągu życia gwiazdy. Najlżejszy pierwiastek, wodór, najpierw łączy się w hel, a następnie w coraz cięższe pierwiastki, takie jak węgiel. Największe gwiazdy postępują dalej, wytwarzając neon, tlen czy krzem.
W miarę jak gwiazda się starzeje, jej jądro wypełnia się żelazem. Wówczas wysokie ciśnienie i temperatura powodują syntezę żelaza, ale w przeciwieństwie do syntezy lżejszych pierwiastków, proces ten pochłania energię zamiast ją uwalniać.
Nowe odkrycia
Supernowa SN2021yfj jest wyjątkowa, ponieważ materia wokół niej pochodzi z warstwy krzemowej, znajdującej się tuż nad jądrem żelaznym. To odkrycie sugeruje, że wiatr gwiazdowy mógł usunąć wszystkie warstwy aż do krzemowej przed wybuchem.
Jednym z możliwych wyjaśnień jest obecność drugiej gwiazdy, której grawitacja mogła przyczynić się do usunięcia głębokiej warstwy krzemowej. To odkrycie potwierdza teorie dotyczące cykli fuzji jądrowej w masywnych gwiazdach.
Zrozumienie tych procesów jest kluczowe, ponieważ to w gwiazdach powstają wszystkie pierwiastki. Węgiel i azot tworzą się w gwiazdach podobnych do Słońca, natomiast tlen i inne cięższe pierwiastki pochodzą z supernowych.
