Zbyt masywna na swą gwiazdę. Odkryli niezwykłą planetę

Zbyt masywna na swą gwiazdę. Odkryli niezwykłą planetę01.12.2023 20:58
Artystyczne odwzorowanie możliwego widoku z LHS 3154b w stronę swojej gwiazdy macierzystej o małej masie
Źródło zdjęć: © The Pennsylvania State University

Badacze z Pensylwanii badają niezwykłą planetę LHS 3154b, która jest o wiele zbyt masywna w stosunku do niewielkiej i chłodnej gwiazdy, którą obiega. Według naukowców wywraca to do góry nogami sposób myślenia o powstawaniu układów planetarnych.

LHS 3154b jest planetą ponad 13 razy masywniejszą niż Ziemia, która krąży wokół niewielkiej, ultrachłodnej gwiazdy LHS 3154. Z kolei gwiazda ta jest dziewięć razy mniej masywna niż nasze Słońce, co sprawia, że stosunek masy planety do jej gwiazdy jest ponad stukrotnie większy niż w przypadku naszej planety i Słońca. Odkrycie to jest sprzeczne z obecną wiedzą naukową odnośnie powstawania układów planetarnych i jest w zasadzie odosobnionym przypadkiem, gdyż dotąd nie zaobserwowaliśmy nigdy planety o tak dużej masie obiegającej tak mało masywną gwiazdę.

"Tak niewiele wiemy o wszechświecie"

Suvrath Mahadevan, profesor astronomii i astrofizyki z Uniwersytetu Stanowego Pensylwanii (zwanego też Penn State), stwierdził, że do tej pory astronomowie nie spotkali się z podobnym stosunkiem mas. Gwiazdy formują się z dużych obłoków pyłu i gazu, a pozostający po tym procesie dysk materii kumuluje się na orbicie wokół gwiazdy, by ostatecznie uformować planety.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Olbrzymia egzoplaneta została wykryta za pomocą spektrografu zbudowanego w Penn State. Urządzenie nosi nazwę Habitable Zone Planet Finder (HPF) i zostało zaprojektowane, by badać najciekawsze obserwowalne z Ziemi gwiazdy, w poszukiwaniu planet, które mogą na swojej powierzchni utrzymywać wodę w stanie ciekłym. Jest to zdecydowanie łatwiejsze wokół gwiazd ultrachłodnych, takich jak LHS 3154, choć oznacza to też, że potencjalna planeta znajduje się zdecydowanie bliżej swojej gwiazdy, niż wynosi dystans Ziemi od Słońca. Dzięki niewielkiej odległości i małej masie ultrachłodnych gwiazd wykrycie sygnału planet jest dla HPF zdecydowanie łatwiejsze, gdyż przejście planety przez tarczę gwiazdy powoduje widoczniejszą zmianę ilości odbieranego na ziemi widma promieniowania.

Artystyczne porównanie stosunku mas Ziemi i Słońca oraz LHS 3154 i jej planety, Źródło zdjęć: © Licencjodawca
Artystyczne porównanie stosunku mas Ziemi i Słońca oraz LHS 3154 i jej planety
Źródło zdjęć: © Licencjodawca

Jest to ciężki test dla dotychczasowego myślenia o tworzeniu układów planetarnych

Obecne teorie dotyczące powstawania planet mają problem z wyjaśnieniem, dlaczego LHS 3154b jest tak duże w stosunku do swej gwiazdy. Według pomiarów zespołu ciężkie jądro planety wymagałoby istnienia w dysku protoplanetarnym większej ilości stałego materiału, niż przewidują to obecne modele.

W tej sytuacji oznacza to, że w momencie narodzin gwiazdy stosunek ilości pyłu do gazu w protogwiezdnym obłoku był około 10 razy większy, niż jest to obserwowane do tej pory w gwiazdowych kolebkach.

Mateusz Tomiczek, dziennikarz Wirtualnej Polski

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.