Wokół Słońca krąży coś dziwnego. To zagadka dla badaczy

Wokół Słońca krąży coś dziwnego. To zagadka dla badaczy05.12.2023 10:39
Ilustracja pierścieni z powierzchni lodowego centaura Chirona
Źródło zdjęć: © Europejskie Obserwatorium Południowe

W naszym Układzie Słonecznym znajduje się niezwykły obiekt. Uwięziony gdzieś między Saturnem a Uranem raz bliżej jest tej pierwszej, a raz – drugiej planety. Tym, co czyni tę kometę tak wyjątkową, jest otaczający ją zmiennokształtny dysk z lodowego pyłu, który czasem przypomina swoim wyglądem pierścienie.

Nazywa się Chiron i jest tzw. centaurem, czyli niewielkim ciałem niebieskim, którego charakterystyka jest niemal identyczna z kometą. Ma zaledwie 218 km średnicy. Jak dotąd żaden statek kosmiczny go nie odwiedził, ale znamy jego przybliżony wygląd, dzięki rozmaitym zjawiskom z przeszłości.

Co wokół siebie ma Chiron – dziwny obiekt w Układzie Słonecznym?

Na przykład w 2011 r. Chiron przysłonił jedną z gwiazd. Naukowcy zauważyli, że zanim doszło do zasłonięcia (i tuż po nim) widziane z Ziemi światło tej gwiazdy dwukrotnie przygasło. To pozwoliło na wysnucie teorii, że centaur posiada podwójny układ pyłu. Jednakże siedem lat później badacze z Planetary Science Institute w stanie Arizona ponownie przyjrzeli się Chironowi, a w 2023 r. przedstawili konkretne wyniki tych obserwacji – każą spojrzeć na centaura nieco inaczej.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Obserwacje Chirona przez PSI pozwoliły zauważyć, że przygaszanie światła przysłanianej gwiazdy miało miejsce aż pięciokrotnie. Gdyby centaur miał tylko dwa stabilne pierścienie, sytuacja wyglądałaby inaczej. Zastanawiająca była także niesymetryczność. W efekcie "lokalizacja i ilość materiału wykrytego wokół Chirona na tyle różnią się od poprzednich obserwacji, że sugerują, że nie istnieje stabilny układ pierścieni, a raczej otaczający centaura materiał, pozostający na etapie ewolucji" – skomentowała Amanda Sickafoose z PSI.

W grudniu 2022 r. dokonano kolejnych obserwacji – tym razem w egipskim Obserwatorium Astronomicznym Kottamia. Materia wokół Chirona ponownie uległa zmianie – tym razem wokół centaura zauważono trzy symetryczne struktury, zdające się razem tworzyć szeroki dysk o średnicy 580 km. Pochodzenie i skład tej materii pozostają nieznane (choć naukowcy uważają, że najpewniej źródłem jest sam Chiron).

Wojciech Kulik, dziennikarz Wirtualnej Polski

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.