Tajemnicza fosa z Biblii. Znaleźli ją w Jerozolimie

Tajemnicza fosa z Biblii. Znaleźli ją w Jerozolimie14.01.2024 16:32
Fragment fosy pod Jerozolimą
Źródło zdjęć: © Journal of the Institute of Archaeology of Tel Aviv University

Archeolodzy odkryli ogromną fosę pod jednym z parkingów w Jerozolimie – przypomina portal Live Science. Naukowcy podejrzewają, że konstrukcja miała niegdyś znaczenie obronne i mogła służyć do podziału miasta w czasach biblijnych.

Uczeni nie mogą ze 100-procentową pewnością potwierdzić, kiedy dokładnie powstała fosa. Dotychczas ustalono, że w czasach biblijnych mierzyła ona niemal 30 m szerokości i osiągała 6 m głębokości. Z wyników badania, które opublikowano w czasopiśmie "Journal of Institute of Archaeology of Tel Aviv University" wynika, że niegdyś fosa miała oddzielać część Jerozolimy od niektórych świętych miejsc (np. Wzgórza Świątynnego).

Ponadto znalezisko naukowców jest wyjątkowe ze względu na swój wiek. Wedle przeprowadzonych badań, konstrukcja mogła zostać zbudowana w IX wieku p.n.e., a więc jeszcze w epoce żelaza.

W biblijnych czasach fosa mogła służyć do podziału Jerozolimy na dwie części. Tę ze świątynią i pałacem oraz starsze miasto na południu – wyjaśnia Yuval Gadot z uniwersytetu w Tel Awiwie, który pracował przy znalezisku. Archeolog uważa, że to konstrukcja "jedyna w swoim rodzaju", natomiast projekt i budowę tego "wielkiego i monumentalnego obiektu mogli wykonać tylko królowie rządzący miastem".

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Na podstawie datowania, eksperci ustalili, że fosa mogła powstać na zlecenie jednego z pierwszych królów Judy, o których mowa w Starym Testamencie. – Wykonanie takiej fosy pokazuje ich siłę i zdolność do prowadzenia monumentalnych projektów, które na wieki zmieniały i przekształcały naturalną topografię miasta – dodaje Gadot. Zeszłoroczne znalezisko wciąż pozostawia jednak wiele nieodkrytych kwestii i szereg pytań.

[1/3] Fosa pod Jerozolimą, Źródło zdjęć: © Journal of the Institute of Archaeology of Tel Aviv University
[2/3] Fosa pod Jerozolimą, Źródło zdjęć: © Journal of the Institute of Archaeology of Tel Aviv University
[3/3] Fosa pod Jerozolimą, Źródło zdjęć: © Journal of the Institute of Archaeology of Tel Aviv University

Naukowcy głowią się bowiem nad tym, jak Jerozolima broniła się od północy oraz w jaki sposób Wzgórze Świątynne zostało włączone do miasta. Dziś niedawne odkrycie pozwala lepiej zrozumieć granice starożytnego miasta i ustalić, jak tysiące lat temu funkcjonowały mechanizmy obronne.

– Dzięki innym wykopaliskom widzimy, że fosa pozwoliła tym, którzy zbudowali pałac i świątynię na szczycie Wzgórza Świątynnego, ograniczyć dostęp do nowo wybudowanego akropolu, tworząc fizyczną przepaść – wyjaśnia Gadot. Szereg badań pozwolił dotychczas ustalić, że fosa funkcjonowała przynajmniej do epoki hellenistycznej (332-63 r. p.n.e.), kiedy to na skutek prac w Jerozolimie zasypano konstrukcję. Archeolodzy zapowiadają, że będą kontynuować badania nad odkrytą fosą, by lepiej zrozumieć sposób funkcjonowania Jerozolimy z czasów biblijnych.

Norbert Garbarek, dziennikarz Wirtualnej Polski

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.