Skuteczne sposoby na komary. Entomolog wyjaśnia

W drugiej połowie lipca komary w Polsce dały o sobie znać. Wszystko przez ciepły i deszczowy początek lata. Jak sobie z nimi poradzić, tłumaczy entomolog, dr Katarzyna Rydzanicz z Uniwersytetu Wrocławskiego.

Sposobów na ograniczanie liczebności komarów, czyli nie tylko odstraszanie, jest kilka. Niestety żaden z nich nie jest "złotym środkiem", stosowane powinny być z głową, ponieważ mogą być szkodliwe dla ludzi i zwierząt. 

Jedną ze skutecznych metod zabijania komarów jest opryskiwanie środkami chemicznymi ich legowisk: krzaków, traw, stawów, etc. Plusem takiej metody jest jej chwilowa skuteczność, minusem: toksyczność oraz niewybiórcze działanie. 

- Środki chemiczne działają jak antybiotyk w ludzkim organizmie - mówi dr Rydzanicz - czyli zabijają wszystko. Oprócz komarów giną też inne owady, np. te zapylające kwiaty. 

Stosując opryskiwanie preparatem chemicznym należy stosować się też do kilku zasad bezpieczeństwa, a także zdrowego rozsądku:

• Sprawdzić, czy substancja aktywna jest dopuszczona do używania w Polsce przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

• Unikać przebywania wśród rozpylonego środka i unikać jego wdychania.

• Chronić dzieci, zwierzęta domowe i kobiety w ciąży przed kontaktem ze środkiem biobójczym.

• Nie spożywać warzyw i owoców z terenów opryskanym takim środkiem. 

Inną metodą kontroli populacji komarów są środki mikrobiologiczne na bazie toksyn bakteryjnych, które stosuje się do zabijania larw komarów. Są one skuteczne i bezpieczniejsze od środków chemicznych, jednak ich stosowanie wymaga nieco więcej wiedzy, w tym preferencji komarów odnośnie do miejsc rozwojowych.

- Środki biologiczne stosowane są nie na dorosłe komary, a na ich larwy – tłumaczy ekspertka. – Te trzeba umieć znaleźć, co wcale nie jest takie łatwe. Samice komarów składają jaja w glebie i płytkich zbiornikach wodnych, takich jak oczka wodne, stawy, kałuże lub stojąca deszczówka.

Często takimi usługami zajmują się wyspecjalizowane firmy, które mają doświadczenie w zwalczaniu larw komarów. 

Następnym sposobem walki z komarami jest uniemożliwienie samicom składania jaj. Te wykorzystają do tego każdą stojącą wodę. W domach jednorodzinnych i ogrodach mogą to być:

• długo stojące kałuże,

• beczki na deszczówkę, konewki

• sztuczne stawy, zaniedbane/ zapomniane oczka wodne, skalniaki,

• pojemniki, w których może zbierać się woda jak, otwarte puszki, opony, itp.

• zapchane rynny i odpływy,

• itp.

W okresie wylęgu komarów, czyli wiosną i latem, należy w miarę możliwości opróżniać takie miejsca i regularnie wykorzystywać zebraną deszczówkę.

W przypadku stawów i oczek wodnych warto zadbać, aby coś w nich pływało, np. ryby lub żaby – im większa różnorodność biologiczna, tym większa szansa, że larwy komarów staną się pokarmem dla innego gatunku zwierząt.

- W ozdobnych oczkach wodnych warto zadbać o to, aby woda podlegała przepływom i nie stała w miejscu – mówi dr Rydzanicz. – Można zainstalować w nich małe pompy lub podobne urządzenia wprawiające w wodę w ruch. Płynąca woda utrudnia samicom składanie jaj i wylęg osobników dorosłych z poczwarek komarów. 

Świetnym sposobem na ograniczenie ilości komarów są ptaki jerzyki, nietoperze i inne zwierzęta, które żywią się owadami. Jerzyki potrafią w ciągu doby zjeść nawet kilka tysięcy komarów. Jest jednak zasadniczy problem. Nie wiadomo, jak sprawić, aby te pożyteczne ptaki zamieszkały tam, gdzie chcemy. 

- W miastach, m.in. we Wrocławiu stawia się domki dla jerzyków i próbuje zwabić je tam, gdzie problem z komarami jest wyjątkowo duży – tłumaczy ekspertka. – Niestety do tej pory nie było badań naukowych, które powiedziałyby, czy takie działania są w ogóle skuteczne. 

Nie wiadomo, jak zachęcić jerzyki do zamieszkania w przygotowanych dla nich budkach. . Nie wiadomo, czy monotonna "dieta komarowa" będzie im akurat odpowiadać. Nie wiadomo, czy w konkretnym miejscu jerzyki nie będą w konflikcie z innymi, drapieżnymi ptakami i zwierzętami. Nie wiadomo nawet, czy jerzyki będą polować wtedy, gdy samice komarów będą najbardziej aktywne.

Eksperci sugerują, aby w walce z komarami stosować kompleksowe podejście i zachować umiar. Oznacza to monitoring miejsc rozwojowych komarów i stosowanie środków biologicznych na larwy, miejscowe i uważne stosowanie oprysków środkami chemicznymi, oraz stosowanie osobistych środków odstraszających.

- Należy pamiętać, że każdy środek w za dużej dawce może stać się trucizną – przestrzega dr Rydzanicz. – Dlatego środki biologiczne powinni stosować eksperci, opryski powinno przeprowadzać się w kontrolowanych warunkach, a także nie powinno się spać w bezpośrednim sąsiedztwie elektrycznych urządzeń na komary.