W Hiszpanii odkryto nieznany dotąd gatunek gigantycznego dinozaura

W Hiszpanii odkryto nieznany dotąd gatunek gigantycznego dinozaura16.10.2023 13:22
Gigantyczny dinozaur, zdjęcie ilustracyjne
Źródło zdjęć: © Grup Guix

W niedawnych badaniach naukowcy z Hiszpanii i Portugalii opisali nieznanego dotąd zauropoda, który żył około 122 mln lat temu na Półwyspie Iberyjskim. Nowy gatunek został nazwany Garumbatitan morellensis i mógł osiągać rozmiary zbliżone do tytanozaurów, które były jednymi z największych zwierząt w dziejach Ziemi.

Kości Garumbatitan morellensis znaleziono podczas wykopalisk na stanowisku w Sant Antoni de la Vesap w pobliżu miasta Morella w Hiszpanii w latach 2005–2008. Badacze odkopali skamieniałe szczątki co najmniej trzech osobników. Znaleziska datowane są na okres 122 mln lat temu, czyli przypadają na okres wczesnej kredy.

Wyniki i opis badań ukazał się na łamach pisma "Zoological Journal of the Linnean Society" (DOI: 10.1093/zoolinnean/zlad124).

Garumbatitan morellensis

Nowy gatunek dinozaura - Garumbatitan morellensis, należy do grupy zauropodów - czworonożnych, roślinożernych dinozaurów o długich szyjach i ogonach, które mogły osiągnąć gigantyczne rozmiary. Skamieliny tego gatunku znaleziono na stanowisku w Sant Antoni de la Vesap. To jedno z największych skupisk skamieniałych szczątków europejskich zauropodów.

- Jeden ze znalezionych przez nas osobników wyróżnia się dużymi rozmiarami. Ma kręgi szerokie na ponad metr i dwumetrową kość udową. Na tym stanowisku znaleźliśmy dwie prawie kompletne stopy, co jest szczególnie rzadkie w zapisie geologicznym – mówi Pedro Mocho, paleontolog z Uniwersytetu w Lizbonie, który kierował badaniami.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Stacja Galaxy w Smart Kids Planet

Na podstawie rozmiarów odkopanych kości uczeni oszacowali rozmiary zwierzęcia. Według badaczy, największy ze znalezionych osobników mógł osiągać rozmiary zbliżone do tytanozaurów, które były jednymi z największych zwierząt w dziejach Ziemi. Wśród tytanozaurów największymi opisanymi gatunkami były Argentinosaurus huinculensis i Patagotitan mayorum - oba prawdopodobnie ważyły co najmniej 70 t.

Ewolucja zauropodów

Opublikowany artykuł zawiera szczegółowy opis szczątków kopalnych znalezionych w Sant Antoni de la Vespa. Naukowcy zidentyfikowali też zestaw cech anatomicznych, które wyróżniały ten gatunek od innych zauropodów.

Garumbatitan morellensis ma wyjątkową morfologię kości udowej i elementów tworzących stopę. Kość udowa, jak przyznali badacze, jest bardziej podobna do kości udowej zauropodów z późnej kredy. W badaniach uczeni przeanalizowali także pokrewieństwo Garumbatitan morellensis i innych zauropodów z wczesnej kredy z Półwyspu Iberyjskiego. Garumbatitan morellensis jest jednym z najbardziej prymitywnych przedstawicieli grupy Somphospondyli, która należy do jednej z najbardziej zróżnicowanych i najliczniejszych grup w okresie kredy i która wymarła pod koniec mezozoiku.

Skamieniałości tej grupy można znaleźć na każdym kontynencie, ale do tej pory nie było jasne, skąd dokładnie pochodzą. Naukowcy sugerują, że odkrycie tego prymitywnego gatunku w Hiszpanii sugeruje, że to Europa mogła być miejscem, w którym pojawiły się te zwierzęta.

Badanie te podkreślają ogromną złożoność historii ewolucyjnej europejskich zauropodów z kredy, które były spokrewnione z liniami obecnymi w Azji i Ameryce Północnej, a także niektórymi grupami z Afryki. Wyniki badań sugerują istnienie okresów rozprzestrzeniania się fauny pomiędzy tymi kontynentami. Przyszłe odtworzenie wszystkich materiałów kopalnych znalezionych na tym stanowisku dostarczy ważnych informacji pozwalających zrozumieć początkową ewolucję tej grupy zauropodów, która dominowała wśród dinozaurów w ciągu ostatniego miliona lat ery mezozoicznej.

Źródło: University of Lisbon, fot. Grup Guix

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.