Nowe ustalenia dotyczące zagłady dinozaurów. Naukowcy mają teorię

Co zabiło dinozaury? Przyjmuje się, że spowodowała to kosmiczna skała, która uderzyła w Ziemię około 66 mln lat temu. Jednak od dawna pojawiają się sugestie, że uderzenie asteroidy nie było głównym winowajcą tego masowego wymierania. Nowe badania sugerują, że zmiany klimatyczne wywołane licznymi erupcjami wulkanów mogły przygotować grunt pod wyginięcie dinozaurów, podważając tradycyjną narrację, jakoby to sam meteoryt zadał ostateczny cios tym gigantycznym stworzeniom.

Nowa analiza przeprowadzona przez międzynarodowy zespół naukowców wskazuje, że jeszcze przed uderzeniem asteroidy aktywność wulkaniczna na Ziemi była na tyle silna, że spowodowała znaczące zmiany klimatyczne. Uczeni sugerują, że nawet gdyby nie doszło do uderzenia kosmicznej skały, to los dinozaurów był prawdopodobnie przesądzony.

Rezultaty oraz opis badań ukazał się na łamach pisma "Science Advances" (DOI: 10.1126/sciadv.adg8284).

Nowa analiza opiera się na badaniach tzw. trapów Dekanu. To wielkie równiny utworzone przez zastygniętą lawę, tworzące znajdujący się w Indiach płaskowyż Dekan. Powstały pod koniec kredy, około 66 mln lat temu, na terenie dzisiejszych Indii, które wówczas były oddzielnym kontynentem. Wylewy lawy pokrywają obecnie obszar o powierzchni ok. 500 tys. km2, choć ich pierwotny zasięg był prawdopodobnie znacznie większy.

Podczas badań skał pobranych z trapów Dekany uczeni zastosowali nową, opracowaną przez siebie technikę pomiaru stężenia siarki. W laboratorium oszacowali, ile siarki i fluoru zostało wyrzuconych do atmosfery w wyniku potężnych erupcji wulkanów mających miejsce w ciągu 200 tys. lat przed wyginięciem dinozaurów.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Odkryli, że gwałtowne erupcje wulkaniczne mogły odegrać kluczową rolę w ochłodzeniu klimatu ok. 65 mln lat temu. Uwolnienie siarki mogło spowodować globalny spadek temperatury na całym świecie – zjawisko znane jako zima wulkaniczna.

- Nasze badania pokazują, że warunki klimatyczne były prawie na pewno niestabilne, z powtarzającymi się zimami wulkanicznymi, które mogły trwać przez dziesięciolecia, zanim wyginęły dinozaury. Ta niestabilność utrudniła życie wszystkim roślinom i zwierzętom i przygotowała grunt pod wyginięcie dinozaurów W ten sposób nasza praca pomaga wyjaśnić to znaczące wymieranie – powiedział prof. Don Baker z McGill University w Kanadzie.

Odkrycie wskazówek w starożytnych próbkach skał było niemałym wyczynem. W rzeczywistości nowa metoda opracowana w McGill University pomogła rozszyfrować historię tworzoną przez aktywność wulkaniczną.

Technika szacowania uwalniania siarki i fluoru przypomina trochę gotowanie makaronu. - Można sobie wyobrazić, że robimy makaron w domu. Gotujemy wodę, dodajemy sól, a następnie makaron. Część soli z wody trafia do makaronu, ale nie jest jej dużo – wyjaśnia Baker. Podobnie niektóre pierwiastki zostają uwięzione w minerałach podczas stygnięcia po erupcji wulkanu. Tak jak stężenie soli w wodzie, w której gotowano makaron, można obliczyć na podstawie analizy zawartości soli w samym makaronie, tak nowa technika umożliwiła naukowcom pomiar zawartości siarki i fluoru w próbkach skał. Dzięki tym informacjom naukowcy mogli obliczyć ilość gazów uwolnionych podczas masowych erupcji wulkanów jeszcze przed zagładą dinozaurów.

Tak opracowane modele wskazały, że utrzymująca się emisja siarki z trapów Dekanu wystarczyła, aby znacząco zmienić globalny klimat. Sam ten region wulkaniczny uwolnił oszałamiającą ilość miliona kilometrów sześciennych stopionej skały. "Wulkanizm na obszarze trapów Dekanu przygotował grunt pod globalny kryzys biotyczny, wielokrotnie pogarszając warunki środowiskowe, powodując powtarzające się krótkie zimy wulkaniczne" – podsumował zespół w publikacji.

W rezultacie globalna temperatura mogła spadać okresowo nawet o 10 stopni Celsjusza na przestrzeni tysięcy lat. To według badaczy doprowadziło do globalnego spadku liczebności nieptasich gatunków dinozaurów jeszcze przed uderzeniem asteroidy.

Źródło: McGill University, Science Alert, fot. Raw Pixel/ CC0

Twórz treści i zarabiaj na ich publikacji. Dołącz do WP Kreatora