Nieśmiertelne drzewa istnieją? Naukowcy przedstawili wyniki badań
Czy możliwe, by na Ziemi rosły nieśmiertelne drzewa? Choć naukowcy nie dają na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi, to możemy być pewni, że istnieją drzewa, które przetrwały bombardowanie atomowe. Przedstawiamy miłorzęby japońskie - drzewa, które się nie starzeją.
Domyślnym stanem roślin jest nieśmiertelność - mówi na łamach magazynu "Science" Howard Thomas, biolog z Aberystwyth University. Aby to potwierdzić, zespół naukowców pod kierownictwem Li Wanga, biologa molekularnego z Yangzhou University, postanowił zbadać miłorzęby japońskie - niezwykłe drzewa zagrożone wyginięciem.
Drzewa zyskały miano nieśmiertelnych, między innymi dlatego, że jako jedyny gatunek rosnący w założonym czterysta lat temu ogrodzie Shukkei-en, przetrwały amerykański atak nuklearny w 1945 roku. Po wojnie ogród został udostępniony zwiedzającym. Przed rosnącym w nim ponad 200-letnim miłorzębem postawiono tablicę z napisem: Ten miłorząb jako jedyne drzewo (w tym ogrodzie) przetrwał burzę ogniową po bombardowaniu atomowym w dniu 6 sierpnia 1945 roku. Obwód pnia: około 4 m, wysokość: około 17 m. Jest przechylony przez podmuch wybuchu, przycinanie gałęzi zapobiega jego upadkowi.
Obiekt badań naukowców
Naukowcy postanowili pobrać próbki z 34 zdrowych miłorzębów japońskich - drzew występujących głównie w Anlu, w chińskiej prowincji Hubei oraz w Pizhou, w prowincji Jiangsu. Podczas badań słoi drzew eksperci odkryli, że pomimo upływu setek lat tempo wzrostu drzew kompletnie się nie zmniejszało, wręcz przeciwnie - w niektórych wypadkach nawet przyspieszało. Ponadto, pomimo różnicy wieku pomiędzy różnymi drzewami, nie różniła się ich wielkość, jakość nasion, a także zdolność do fotosyntezy. W celu dokładnej analizy, badacze porównali ekspresje genów w liściach i miazdze, dokonali też sekwencjonowania RNA drzew, zbadali hormony i śledzili miRNA w miłorzębach mających od 3 do 667 lat.
Wyniki badań
Z artykułu opublikowanego na łamach "Proceedings of National Academy of Sciences" dowiadujemy się, że ekspresja genów odpowiadających za starzenie się wzrastała w więdnących liściach, natomiast po zbadaniu ekspresji tych samych genów w miazdze, naukowcy nie dostrzegli różnic pomiędzy starymi a młodymi miłorzębami japońskimi. Oznacza to, że drzewa mimo utraty liści, nie powinny umierać ze starości.
Równocześnie eksperci dostrzegli, że starsze drzewa miały niższy hormon wzrostu oraz wyższy poziom kwasu abscysynowego, odpowiadającego za hamowanie wzrostu objętościowego komórek. W rzeczywistości oznacza to, że możliwym jest obumarcie miłorzębów japońskich po kilku tysiącach lat. W większości przypadków drzewa te umierają jednak z powodu susz lub w wyniku ataku szkodników.
Naukowcy zapowiedzieli, że są ciekawi nowych informacji na temat tych wyjątkowych drzew. Tym samym zapowiedzieli, że opublikowane badania nie kończą ich prac nad poznawaniem miłorzębów japońskich.
Miłorząb japoński. Występowanie w Polsce
Nie ma pewności, kiedy sprowadzono drzewo do Polski, jednak najstarszy zachowany okaz rośnie od lat 70. lub 80. XVIII wieku w ogrodzie przy pałacu w Łańcucie. W latach 80. XX w. mierzył 31 metrów wysokości, a poniżej 130 cm nad ziemią miał 352 cm obwodu. Inne okazy pojawiały się w naszym kraju kolejno: w 1808 roku - w Ogrodzie Botanicznym w Krakowie, w 1824 roku - w Ogrodzie Botanicznym w Warszawie, w 1827 roku - w arboretum w Kórniku w PAN oraz w Ogrodzie Dendrologicznym w Przelewicach.