Kapsuła czasu Ekstermalnie Wielkiego Teleskopu. Utopiono ją w betonie

Kapsuła czasu Ekstermalnie Wielkiego Teleskopu. Utopiono ją w betonie24.10.2023 19:55
Kapsuła czasu ELT zatopiona w betonie
Źródło zdjęć: © ESO

Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) poinformowało o zakopaniu kapsuły czasu. Tajemniczy obiekt spoczął na miejscu budowy Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu (ELT).

Ekstremalnie Wielki Teleskop (ELT) w centralnej części pustyni Atakama. Już za klika lat stanie się on częścią systemu systemem Paranal i to szczególną. Jego system optyczny będzie 20 krotnie dokładniejszy niż używanych obecnie teleskopów naziemnych, a to nie wszystko.

Ekstremalnie Wielki Teleskop (ELT)

ELT zapowiada się też na bardziej użyteczny niż współczesne teleskopy kosmiczne. Segmenty jego zwierciadła głównego utworzą konstrukcję o średnicy 39,3 metra. Będzie ono zdolne przechwytywać około 250 razy więcej światła niż Teleskop Hubble.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Stacja Galaxy w Smart Kids Planet

Pod tym względem nie prześcignie Teleskopu Webba, ale jakość uzyskiwanych przez ELT w wielu przypadkach będzie wyższa. Nie dotrą do niego wszystkie dostępne Webbowi długości fal światła, ale będzie on stabilniejszy.

Jego kolejne zwierciadło (M4) będzie dysponować technologią optyki adaptacyjnej i korygować turbulencje atmosferyczne. Poszukiwanie planet pozasłonecznych, obserwacje gwiazd i galaktyk przy pomocy ELT będzie możliwe i łatwiejsze.

Wizualizacja ELT na szczycie góry Cerro Armazones, Źródło zdjęć: © ESO
Wizualizacja ELT na szczycie góry Cerro Armazones
Źródło zdjęć: © ESO

Kapsuła czasu Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu

Kapsuła czasu do funkcjonowania ELT nie jest potrzebna, ale powstała z jego powodu. Została zapieczętowana w 2017 roku w momencie wmurowania kamienia węgielnego pod budowę obserwatorium.

Znajdują się w niej:

  • rysunki dzieci mieszkających w pobliżu, przedstawiają krajobrazy północnego Chile, obiektów astronomicznych i teleskopów ESO,
  • kolaże zdjęć personelu ESO,
  • fotoksiążka o pustyni Atakama,
  • książka o wartości naukowej ELT: "An Expanded View of the Universe",
  • pamiątkowy długopis od chilijskiego rządu
  • szklana tablica poświęconą ówczesnej prezydent Chile Michelle Bachelet Jeria
Pieczęć kapsuły czasu Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu, Źródło zdjęć: © ESO | FERNANDO-CARRASCO-CRUCHAGA
Pieczęć kapsuły czasu Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu
Źródło zdjęć: © ESO | FERNANDO-CARRASCO-CRUCHAGA

Znaczenie jej jest symboliczne, ale kapsuła została zatopiona w betonie w równie znaczącym terminie. W 2023 roku przypada 60. rocznica współpracy ESO i Chile przy obserwatoriach na pustyni Atakama.

Negatywna strona budowy Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu

Nie jest to też współpraca, która jest tylko i wyłącznie zyskowna dla wszystkich. Lokalizacja ELT wymagała nieskażonego cywilizacją nieba. Samo jednak oznacza ogromnej ingerencję w dotychczas dzikim rejonie.

Szczyt Cerro Armzaones po wysadzeniu wierzchołka na potrzeby budowy ELT, Źródło zdjęć: © Licencjodawca | Gerhard Hüdepohl
Szczyt Cerro Armzaones po wysadzeniu wierzchołka na potrzeby budowy ELT
Źródło zdjęć: © Licencjodawca | Gerhard Hüdepohl

Wokół góry Cerro Armzaones powstały drogi, ale także wysadzono jej wierzchołek. Na pustyni wydaje się to niewielką stratą. Oznacza jednak wprowadzenie nieodwracalnych zmian w środowisku naturalnym.

Katarzyna Rutkowska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.