IMGW z nowymi prognozami. Będą informowały o pogodzie kosmicznej

Zjawiska zachodzące w kosmosie mają niebagatelny wypływ na funkcjonowanie ziemskiej cywilizacji. Mając to na uwadze, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej zaczął udostępniać prognozy pogody kosmicznej.

IMGW wyjaśnia, że "pogoda kosmiczna to zespół zjawisk zachodzących na Słońcu oraz w naszej ziemskiej magnetosferze i jonosferze". Są to zdarzenia, które wywierają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie współczesnego świata. Dość wspomnieć, że burza geomagnetyczna, związana ze zmianami zachodzącymi na powierzchni naszej gwiazdy, może oddziaływać na sprzęt elektroniczny.

Aktualności dotyczące pogody kosmicznej są już dostępne w Serwisie Informacyjnym Centrum Modelowania Meteorologicznego (CMM). Jak czytamy w oficjalnym komunikacie IMGW, będą publikowane w nim "prognozy kluczowych indeksów oraz alerty o zagrożeniach". Centrum skupia się na udostępnianiu aktualnych i prognozowanych wartości trzech indeksów, które są powszechnie stosowane przy opisach pogody kosmicznej.

Chodzi o wspomniane już burze geomagnetyczne, czyli zaburzenia ziemskiego pola magnetycznego wywołane warunkami w wietrze słonecznym, ale także o burze radiacyjne, czyli wzrost radiacji towarzyszący wzrostowi liczby cząstek energetycznych oraz zakłócenia radiowe, czyli zakłócenia jonosfery spowodowane słoneczną emisją promieniowa X. W serwisie znajdziemy ponadto mapy dotyczące aktualnego stanu Słońca oraz prawdopodobieństwa wystąpienia zorzy polarnej.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

IMGW podkreśla, że monitorowanie stanu kosmicznego środowiska jest ważnym zadaniem każdej służby narodowej. "Niekorzystne warunki pogody kosmicznej mogą w znaczący sposób zakłócać łączność radiową i satelitarną oraz powodować awarie i uszkodzenia elektroniki, w którą wyposażone są sztuczne satelity Ziemi. W trakcie dużej aktywności zjawisk zachodzących na Słońcu mogą także nastąpić zakłócenia w funkcjonowaniu sieci energetycznych" – czytamy na stronie instytutu.

Prof. Mariusz Figurski, dyrektor CMM, podkreśla w rozmowie z WP Tech, że inicjatywa ma na celu nie tylko prognozowanie pogody, ale także edukowanie społeczeństwa. W serwisie znajdziemy zatem zarówno aktualności, jak i materiały wyjaśniające poszczególne zjawiska i ich wpływ na naszą cywilizację.

O tym, jakie zagrożenia mogą wiązać się np. z wystąpieniem silnej burzy geomagnetycznej pisaliśmy na naszych łamach niejednokrotnie. W jednym z najczarniejszych scenariuszy może dojść do zniszczenia wielkich transformatorów, które stanowią podstawę globalnej sieci energetycznej.

Ponieważ jest ich niewiele, a odbudowa tych urządzeń zajmuje sporo czasu, ich uszkodzenie może pogrążyć Ziemię w ciemnościach nawet na 10-15 lat. Brak prądu nie byłby jednak jedynym problemem. Zniszczenie transformatorów mogłoby spowodować również paraliż światowej gospodarki, która opiera się dziś w dużej mierze na transakcjach bezgotówkowych.

– W tej chwili cała światowa gospodarka, wiele jej sektorów, oparta jest na elektryczności, komunikacji i nawigacji satelitarnej. (...) I teraz okazuje się, że zespół zjawisk, które występują, jeśli chodzi o magnetyzm słoneczny (...), zakłóca funkcjonowanie wysokich warstw atmosfery ziemskiej – wskazuje prof. Figurski. Ekspert dodaje, że zjawisko może wpłynąć również na działanie sieci wodociągowych. Oprócz problemów z bieżącą wodą w gospodarstwach domowych, wiąże się to z paraliżem służb ratunkowych.

Na pytanie, czy ludzkość jest w stanie obronić się przed skutkami silnej burzy geomagnetycznej, dyrektor CMM odpowiada: – Jeśli chodzi o obronę, to jedynie możemy wiedzieć, kiedy wystąpi dane zjawisko i wyłączać co się da, aby nie było to aktywne. Wyłączenie urządzeń elektrycznych nie gwarantuje jednak, że one się ochronią, ze względu na to, że prądy wirowe i tak indukują prąd.

Ekspert zwraca uwagę, że w większości przypadków możemy jedynie minimalizować skutki zjawiska. Pomocne mogą być pewne zastosowania militarne. – W wielu przypadkach są już robione specjalne urządzenia, które są chronione. Tak samo satelity są budowane w ten sposób, że mają specjalne osłony radiacyjne. Chociażby satelity nawigacyjne, które pracują wysoko nad Ziemią, na wysokości 20 tys. km (...), są specjalnie budowane, żeby ochronić je przed działaniem promieniowania korpuskularnego Słońca, czyli tych wysokoenergetycznych cząstek, które docierają w pobliże atmosfery ziemskiej - tłumaczy prof. Figurski.

Kosmiczne prognozy pogody można śledzić na stronie CMM INGW.