Tajemnicze wyrzuty energii. Ta siła przemierza kosmos
Astronomowie odkryli, że tajemnicze błyski promieniowania rentgenowskiego pochodzą ze specyficznego typu wybuchów gamma. Za zjawisko odpowiedzialne są supernowe, które wyrzucają dżety energii w przestrzeń kosmiczną.
Jak podaje serwis Science Alert, naukowcy odkryli źródło zagadkowych błysków promieniowania rentgenowskiego. Ustalono, że tajemnicze zjawisko powstaje w wyniku nieudanych wybuchów gamma zachodzących w umierających gwiazdach. To przełomowe odkrycie pozwala lepiej zrozumieć mechanizmy towarzyszące eksplozjom supernowych i procesom kończącym ich żywot.
Badanie zostało przeprowadzone przez zespół z amerykańskiego Northwestern University, który odkrył, że zjawisko jest efektem nieudanych rozbłysków gamma. Jak dodaje astronom Jillian Rastinejad, praca pokazuje, że mogą one pochodzić z wybuchowej śmierci masywnej gwiazdy.
Supernowa i jej tajemnice
Supernowa to potężna eksplozja kończąca życie masywnej gwiazdy, podczas której wyrzuca ona swoje zewnętrzne warstwy w przestrzeń kosmiczną. W wyniku tego zjawiska powstaje intensywne promieniowanie i ogromne ilości energii, które mogą na krótko rozjaśnić całą galaktykę. W przypadku udanych wybuchów gamma dżety materii przebijają się przez wyrzucone warstwy, emitując charakterystyczne promieniowanie gamma. Natomiast gdy dżety pozostają uwięzione wewnątrz gwiazdy, dochodzi do innego rodzaju eksplozji, znanej jako szybkie przejściowe zjawiska rentgenowskie (FXT).
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Co Sławosz Uznański-Wiśniewski będzie robił na ISS?
Najnowsze materiały zostały uchwycone przez teleskop rentgenowski umieszczony na satelicie Einstein Probe. Zarejestrował on FXT z odległości 2,8 miliarda lat świetlnych. Naukowcy szybko zareagowali, wykorzystując różne teleskopy do analizy tego zjawiska. Odkrycie to pozwoliło lepiej zrozumieć mechanizmy stojące za tymi błyskami.
Rzadki typ supernowej
Zjawisko nazwane EP 250108a było związane z supernową SN 2025kg, znaną jako "Kangur". Była to rzadka supernowa typu Ic-BL, powstała z zapadnięcia się jądra masywnej gwiazdy. Takie supernowe są zazwyczaj źródłem wybuchów gamma. Odkrycie to otwiera nowe możliwości badania eksplozji supernowych. Naukowcy planują dalsze badania, aby lepiej zrozumieć różnorodność śmierci masywnych gwiazd.