Leming norweski jednym z najmłodszych ssaków na świecie. Żywią się nim lisy

Badania genetyczne wykazały, że lemingi norweskie wyodrębniły się jako gatunek zaledwie 35 tys. lat temu. To oznacza, że gryzonie te są jednym z najmłodszych gatunków ssaków na Ziemi.

Leming norweski (Lemmus lemmus) Leming norweski (Lemmus lemmus) to jeden z najpóźniej ewoluujących gatunków ssaków
Źródło zdjęć: © Adobe Stock | Frank Fichtmller Jena Chemnitz

Z niedawnych badań naukowców z Uniwersytetu Sztokholmskiego wynika, że leming norweski (Lemmus lemmus) to jeden z najpóźniej ewoluujących gatunków ssaków. Uczeni ustalili, że gryzonie te oddzieliły się od swojego najbliższego krewnego, leminga brunatnego zwanego też syberyjskim, około 35 ty. lat temu – podczas ostatniej epoki lodowej. Wyniki oraz opis badań ukazał się na łamach pisma "Proceedings of the National Academy of Sciences".

Historia ewolucyjna leminga norweskiego

Leming norweski (Lemmus lemmus)
Leming norweski (Lemmus lemmus) © Adobe Stock | Frank Fichtmller Jena Chemnitz

– Leming norweski jest kluczowym gatunkiem ekologicznym w tundrze Półwyspu Fennoskandzkiego. Między innymi stanowi podstawowe pożywienie dla wielu gatunków drapieżnych, w tym niektórych zagrożonych, takich jak lis polarny. Jest to jednak również bardzo interesujący gatunek z perspektywy ewolucyjnej, który do tej pory nie został zbadany przy użyciu genomiki. Nasze badanie zaczyna wypełniać tę lukę – powiedział David Díez del Molino z Uniwersytetu Sztokholmskiego.

Lokalizacje geograficzne próbek (PNAS)
Lokalizacje geograficzne próbek (PNAS). Przedstawiono tylko próbki, dla których uzyskali dane genomiczne: leming norweski (L. lemmus; jasnozielony), pradawny lemmus (ciemnozielony), leming zachodniosyberyjski (L. sibiricus West; różowy), leming wschodniosyberyjski (L. sibiricus East; fioletowy) oraz leming brunatny nearktyczny (L. trimucronatus; niebieski) © PNAS

W badaniach naukowcy porównali genomy dziewięciu współczesnych i dwóch kopalnych okazów lemingów. Potwierdzili, że norweskie i syberyjskie lemingi są odrębnymi liniami ewolucyjnymi. Nie znaleźli przy tym dowodów na krzyżowanie się, co jest zaskakujące, biorąc pod uwagę, jak niedawno te gatunki się rozeszły i że ich zasięgi terytorialne prawie się pokrywają. Ten brak przepływu genów kontrastuje z wieloma innymi gatunkami ssaków, gdzie niedawnym podziałom często towarzyszy hybrydyzacja.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

– Nasze odkrycia wskazują, że leming norweski należy do ssaków, które ewoluowały najpóźniej, oddalając się od siostrzanego taksonu, leminga syberyjskiego, na niezwykle płytkiej głębokości czasowej. Gatunki te wydają się pozostawać odizolowane, ponieważ nie znajdujemy żadnych oznak krzyżowania się między nimi – przyznała Edana Lord z Uniwersytetu Sztokholmskiego, główna autorka badania.

Setki mutacji

Naukowcy zidentyfikowali setki mutacji unikalnych dla leminga norweskiego, w szczególności w genach związanych z kolorem sierści, metabolizmem tłuszczu i być może też zachowaniem, a konkretniej, większą agresją. Te różnice genomiczne przyczyniają się do jego czarno-żółtego futra, a także pomagają lemingom pozostać aktywnymi zimą, co uważa się za cechy adaptacyjne do surowej tundry Fennoskandyjskiej i presji drapieżników.

– Ta praca stanowi duży krok w naszym zrozumieniu specjacji i ewolucji lemingów. Toruje drogę do ekscytujących przyszłych badań, w szczególności w eksploracji starożytnego przepływu genów i precyzyjnym datowaniu pojawienia się unikalnych adaptacji genetycznych, które widzimy u leminga norweskiego — powiedział Love Dalén, współautor badania.

Twórz treści i zarabiaj na ich publikacji. Dołącz do WP Kreatora

Wybrane dla Ciebie
Pierwszy taki śmigłowiec. Właśnie trafia do służby w polskiej armii
Pierwszy taki śmigłowiec. Właśnie trafia do służby w polskiej armii
Prawda wyszła na jaw. To dlatego Tomahawki nie trafiły do Ukrainy
Prawda wyszła na jaw. To dlatego Tomahawki nie trafiły do Ukrainy
Europejski łazik Rosalind Franklin poleci na Marsa. Koniec pecha?
Europejski łazik Rosalind Franklin poleci na Marsa. Koniec pecha?
Ukraińcy pokazali nagranie. Tak strzela Rosomak z Polski
Ukraińcy pokazali nagranie. Tak strzela Rosomak z Polski
Naukowcy zajrzeli do wnętrza czerwonego olbrzyma. Znaleźli tam gwiazdę
Naukowcy zajrzeli do wnętrza czerwonego olbrzyma. Znaleźli tam gwiazdę
Wyładowania elektryczne na Marsie. Nigdy wcześniej ich nie słyszeliśmy
Wyładowania elektryczne na Marsie. Nigdy wcześniej ich nie słyszeliśmy
Lepsze niż F-16? Strącają niemal wszystkie rosyjskie cele
Lepsze niż F-16? Strącają niemal wszystkie rosyjskie cele
Okręty podwodne dla Polski zbudują Szwedzi. Rozstrzygnięcie w programie Orka
Okręty podwodne dla Polski zbudują Szwedzi. Rozstrzygnięcie w programie Orka
Polskie satelity nie lecą w kosmos. Przełożony start misji Transporter-15
Polskie satelity nie lecą w kosmos. Przełożony start misji Transporter-15
Swarovski na wojnie w Ukrainie. Korzystają z niego rosyjscy snajperzy
Swarovski na wojnie w Ukrainie. Korzystają z niego rosyjscy snajperzy
Śmigłowce Royal Navy zyskały nowe rakiety. Pociski Martlet w gotowości
Śmigłowce Royal Navy zyskały nowe rakiety. Pociski Martlet w gotowości
Bóg wojny dla Wojska Polskiego. Kolejne Kraby dla 5 Lubuskiego Pułku Artylerii
Bóg wojny dla Wojska Polskiego. Kolejne Kraby dla 5 Lubuskiego Pułku Artylerii
ZATRZYMAJ SIĘ NA CHWILĘ… TE ARTYKUŁY WARTO PRZECZYTAĆ 👀