Nowe odkrycia. Jak powstają zagadkowe wąwozy na Marsie?
Holenderscy badacze z Uniwersytetu w Utrechcie odkryli mechanizm powstawania wąwozów na Marsie. Wyniki ich eksperymentu mogą wyjaśnić istnienie tajemniczych form terenu na Czerwonej Planecie.
Marsjańskie wąwozy od lat stanowią zagadkę dla naukowców, którzy próbują ustalić, jakie procesy doprowadziły do ich powstania. Jak podaje Polska Agencja Prasowa, zespół badaczy z Uniwersytetu w Utrechcie przeprowadził eksperyment, który sugeruje, że kluczową rolę mogą odgrywać sublimujące bloki lodu z dwutlenku węgla. Gdy takie bloki odrywają się z wydm i zaczynają przemieszczać po powierzchni, proces sublimacji dolnej warstwy powoduje erozję podłoża. W efekcie mogą powstawać charakterystyczne wąwozy przypominające te obserwowane na Marsie.
Zagadkowe bloki lodu
W okresie marsjańskiej zimy na powierzchni wydm tworzy się warstwa lodu z dwutlenku węgla, która wraz z nadejściem cieplejszych miesięcy zaczyna stopniowo sublimować. W wyniku tego procesu bloki lodu odrywają się i zsuwają po stokach, wprawiając w ruch znajdujący się pod nimi piasek.
To zjawisko prowadzi do powstawania długich, głębokich wąwozów, niezwykle podobnych do tych obserwowanych na powierzchni Marsa. Odkrycie to wskazuje, że wąwozy te mogą być efektem sezonowych procesów fizycznych, a nie działalności wody, jak wcześniej przypuszczano.
Polska ma nowy kawałek lądu. Zobacz, jak powstaje Wyspa Estyjska
Sublimacja lodu zachodzi, gdy temperatura różni się znacząco pomiędzy lodem a ciepłym piaskiem. W rezultacie lód zmienia się w gaz, co prowadzi do zapadania się bloków w głąb piasku, tworząc charakterystyczne wąwozy.
Dr Lonneke Roelofs, jedna z badaczek, podkreśla, że eksperymenty te przypominają sceny z „Diuny”, kiedy bloki lodu „eksplodują”, kreując struktury przypominające ziemskie, choć w zupełnie odmiennych warunkach.
Naukowcy tłumaczą, że badania nad formowaniem się marsjańskich wąwozów mają znaczenie nie tylko dla lepszego zrozumienia Marsa, ale również umożliwiają nowe spojrzenie na procesy geologiczne na Ziemi. Mars ze swoją cienką atmosferą i unikalnymi warunkami oferuje nowe podejście do analizy kształtowania się krajobrazów.