Wunderwaffe. Bachem Ba 349 Natter – samolot, który rozpadał się w powietrzu

Wunderwaffe. Bachem Ba 349 Natter – samolot, który rozpadał się w powietrzu07.04.2021 11:34
Bachem Ba 349 Natter - grafika przedstawiająca moment odrzucenia dodatkowych silników
Źródło zdjęć: © Brengun

Czy atutem bojowego samolotu może być fakt, że w pewnym momencie rozlatuje się w powietrzu? Pod koniec II wojny światowej Niemcy uznali, że to dobry pomysł. Zaprojektowali Wunderwaffe – "cudowną broń", którą stanowił rakietowy myśliwiec Bachem Ba 349 Natter.

Ostatni rok II wojny światowej to czas, gdy niemieckie lotnictwo wojskowe – Luftwaffe – znajdowało się w katastrofalnym stanie. Nękany bombardowaniami przemysł nie nadążał z uzupełnianiem strat, produkcję utrudniał brak surowców strategicznych, a prowadzenie walki – coraz dotkliwszy i niemożliwy do uzupełnienia brak wyszkolonych i doświadczonych pilotów.

W takiej sytuacji Niemcy sięgnęli po niekonwencjonalne rozwiązania. Jednym z nich była maszyna, będąca połączeniem rakiety i samolotu. Bachem Ba 349 Natter (Żmija) miał być odpowiedzią na największe problemy Luftwaffe i pozwolić osłabionemu lotnictwu III Rzeszy skutecznie niszczyć samoloty bombowe aliantów.

Samolot rakietowy z drewna

Problem z materiałami strategicznymi rozwiązano, budując nową konstrukcję w większości z drewna. Rozwiązano również problem z wyszkoleniem pilotów – maszyna startowała automatycznie nie z pasa startowego, ale z kratownicowej wyrzutni, pionowo jak rakieta. Ułatwiały to dodatkowe, odrzucane w czasie lotu silniki, umieszczone z boków kadłuba.

Bachem Ba 349 Natter. Osłona aerodynamiczna jest zdjęta - z przodu kadłuba widoczna wyrzutnia rakiet, Źródło zdjęć: © Special Air Service
Bachem Ba 349 Natter. Osłona aerodynamiczna jest zdjęta - z przodu kadłuba widoczna wyrzutnia rakiet
Źródło zdjęć: © Special Air Service

Po starcie samolot miał być niemal do ostatniej chwili kierowany radiowo z ziemi. Pilot miał przejąć sterowanie w ostatniej chwili, przechodząc na odpowiednim pułapie do lotu poziomego i zajmując pozycję do ataku.

Sam atak miał być niszczycielski i spektakularny, bo niemal cały przekrój kadłuba zajmowała ukryta za osłoną aerodynamiczną, wieloprowadnicowa wyrzutnia rakiet. W chwili ataku pilot odrzucał osłonę, po czym odpalał 32 lub - w innej wersji - 24 niekierowane pociski.

Salwa wystrzelona z niewielkiej odległości miała zapewnić pokrycie znacznej przestrzeni przed samolotem, niszcząc maszynę wroga nawet w przypadku niezbyt dokładnego celowania.

Bachem Ba 349 na stanowisku startowym, Źródło zdjęć: © Deutsches Patent- und Markenamt
Bachem Ba 349 na stanowisku startowym
Źródło zdjęć: © Deutsches Patent- und Markenamt

Jednorazowy samolot

Do tego Bachem Ba 349 był samolotem jednorazowym. Jego celem było wzniesienie się na odpowiednią wysokość, wykonanie jednego ataku i… rozpadnięcie się w powietrzu. Nie chodziło rzecz jasna o lotniczą katastrofę, ale o kontrolowany rozpad. Dzięki niemu po wykonaniu zadania pilot miał bezpiecznie wrócić na ziemię na spadochronie.

Na spadochronie opadała także najdroższa, kluczowa część samolotu – silnik rakietowy, który po odzyskaniu miał być wykorzystany w nowym Natterze. Reszta maszyny, czyli wykonany z drewna kadłub i skrzydła, miała ulec zniszczeniu.

Warto przy tym wspomnieć, że rozważano - choć ostatecznie porzucono - pomysł, by przed opuszczeniem kokpitu pilot ustawiał Nattera w pozycji, zapewniającej staranowanie kolejnego wrogiego samolotu.

Bachem Ba 349 Natter - start prototypu w 1944 r., Źródło zdjęć: © Domena publiczna
Bachem Ba 349 Natter - start prototypu w 1944 r.
Źródło zdjęć: © Domena publiczna

Wunderwaffe czasów kryzysu

Samolot miał jeszcze jedną, bardzo ważną zaletę. Ponieważ dzięki swojej budowie i napędowi miał startować jak rakieta – pionowo, a lądowania nie przewidywano, tym samym nie potrzebował typowych, wrażliwych na bombardowania lotnisk.

Miał przy tym niesamowite osiągi - zakładano, że podczas lotu Natter zbliży się do prędkości dźwięku, osiągając mach 0,95. Miał na to niewiele czasu - silnik pracował bowiem przez zaledwie 6 minut, pozwalając na osiągnięcie pułapu do 14 kilometrów.

Sam samolot miał przy tym niewielkie rozmiary - kadłub mierzył zaledwie 6 metrów długości, a niezwykłe małe, 3-metrowe skrzydła wyglądały - jak na samolot - wręcz karykaturalnie. Cała konstrukcja ważyła zaledwie 800 kilogramów. Po zatankowaniu i uzbrojeniu masa gotowego do działania samolotu wzrastała do ponad 2 ton.

Bachem Ba 349 podczas badań w Wielkiej Brytanii, Źródło zdjęć: © Domena publiczna
Bachem Ba 349 podczas badań w Wielkiej Brytanii
Źródło zdjęć: © Domena publiczna

Projekt bliski realizacji

W przeciwieństwie do wielu "cudownych broni", ta nowatorska i bardzo nietypowa maszyna doczekała się realizacji. Projekt doprowadzono do etapu bezzałogowych i załogowych testów w locie. Podczas jednego z nich - zakończonego śmiercią pilota - Natter prawdopodobnie (nie zostało to jednoznacznie potwierdzone) osiągnął prędkość dźwięku.

Samolot nie doczekał się jednak bojowego użycia. Problemy z dopracowaniem maszyny, śmierć pilota doświadczalnego, Lothara Siebiera, a przede wszystkim koniec wojny sprawiły, że Bachem Ba 349 Natter nigdy nie wyruszył do walki przeciwko alianckim samolotom.

Po wojnie zdobyte egzemplarze były testowane w Wielkiej Brytanii, ZSRR i Stanach Zjednoczonych, gdzie przeprowadzono bezpilotowy start maszyny.

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.