Takiego odkrycia jeszcze nie było. Gwiazda co 28 minut okrąża czarną dziurę

Takiego odkrycia jeszcze nie było. Gwiazda co 28 minut okrąża czarną dziurę16.03.2017 22:26
Źródło zdjęć: © NASA/CXC/M.Weiss

Niecałe 15 tysięcy lat świetlnych od nas ma miejsce niezwykłe zjawisko. Gwiazda orbituje dookoła czarnej dziury. A co więcej, robi to prawdopodobnie od milionów lat.

Wszystko rozgrywa się w jasnej gromadzie kulistej, położonej w gwiazdozbiorze Tukana. Jest ona widoczna nieuzbrojonym okiem w pobliżu Małego Obłoku Magellana. Naukowcy długo przypuszczali, że ukrywa się tam system podwójny gwiazd, z czego jedna jest wielkości naszego Słońca, a druga jest gwiazdą o dużej gęstości i wielkości planety. Dziś już wiemy, że mamy do czynienia z rzadkim układem - to biały karzeł orbituje dookoła czarnej dziury.

- Przypuszczamy, że ma to miejsce od milionów albo miliardów lat - mówił serwisowi PopSci Arash Bahramian z Uniwersytetu Stanowego Michigain. - Obecnie sądzimy, że system jest stabilny. Prawdopodobnie pozostanie w takim stanie przez kolejne miliony lat.

To stwierdzenie także zasługuje na uwagę. Dlaczego? Ze względu na odległość, jaka dzieli oba ciała niebieskie. Jest ona tak niewielka, że pełny obrót dookoła czarnej dziury jest wykonywany w ciągu zaledwie 28 minut! Tak niewielkiej orbity między dwoma takimi obiektami naukowcy jeszcze nigdy nie zaobserwowali!

Co więcej, mimo stosunkowo niewielkiej odległości (przynajmniej w kategoriach kosmicznych, bo wynosi ona prawdopodobnie trochę ponad milion kilometrów, albo 2,5 raza więcej, niż odległość z Ziemi na Księżyc), gwiazda wcale nie jest rozrywana przez czarną dziurę na strzępy. Między tymi obiektami istnieje pewien rodzaj symbiozy - gwiazda "karmi" czarną dziurę gazem i pyłem.

Naukowcy przypuszczają, że ta dziwna para w przeszłości faktycznie była dwoma gwiazdami. Ale mniejsza z nich została "zniszczona" przez czarną dziurę, a teraz obserwujemy jej pozostałości w postaci białego karła.

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.