Problem z zębami? To dopiero początek, grozi ci demencja

Co ma wspólnego uzębienie z mózgiem? Związek ten nie jest do końca jasny, ale seria badań potwierdza, że każdy utracony ząb oznacza wyższe ryzyko pogorszenia funkcji poznawczych w przyszłości.

Zależność pomiędzy stanem uzębienia i kondycją umysłową lekarze dostrzegają już od jakiegoś czasu, ale nowa metaanaliza przeprowadzona przez pracowników nowojorskiego University Rory Meyers College of Nursing, pozwoliła wreszcie na opublikowanie konkretnych danych oraz wysnucie interesujących konkluzji. Niestety, mogą one budzić u wielu osób uzasadniony niepokój.

Według różnych statystyk średnio jeden na sześciu dorosłych w wieku 65 lat i więcej nie dysponuje własnymi zębami, zwykle ratując się protezą. Jak twierdzi jedna z autorek badania, Bei Wu: "Biorąc pod uwagę oszałamiającą liczbę osób, u których co roku diagnozuje się chorobę Alzheimera i demencję, a także możliwości poprawy zdrowia jamy ustnej w ciągu całego życia, ważne jest, aby lepiej zrozumieć związek pomiędzy złym staniem zębów a pogorszeniem funkcji poznawczych".

Zespół naukowców sporządził metaanalizę, korzystając z dostępnych badań przeprowadzonych w ostatniej dekadzie. W 14. publikacjach uwzględnionych w raporcie wzięły udział dokładnie 34 074 osoby, w tym 4 689 dotkniętych schorzeniami neurodegeneracyjnymi. Dowiedziono, że ludzie z większymi ubytkami w jamie ustnej, mieli 1,48 razy większą szansę na jakiekolwiek zaburzenie funkcji poznawczych oraz 1,28 razy większe ryzyko zdiagnozowania demencji.

Naturalne jest pytanie o przyczynę takiego powiązania. Braki w uzębieniu mogą poważnie uprzykrzyć życie, choćby w najbardziej oczywisty sposób – poprzez utrudnienie spożywania pokarmów. Kłopoty z zębami zwykle pozostają również w związku z chorobami dziąseł. Wreszcie, niezachowanie higieny jamy ustnej może odzwierciedlać kiepski status majątkowy i zarazem nie najlepsze warunki sanitarne, w jakich przyszło żyć danej jednostce. Innymi słowy, nie musi chodzić bezpośrednio o samą szczękę.

Taki wniosek może potwierdzać fakt, że badani posiadający protezy byli wyraźnie mniej narażeni na zaburzenie funkcji poznawczych (17%) od tych, którzy żadnej protezy nie nosili (24%). Autorzy spróbowali również ustalić, czy znaczenie ma liczba utraconych zębów. Zgodnie z przewidywaniami, okazało się, że każda kolejna dziura w szczęce zwiększa ryzyko deficytów umysłowych o 1,4% i groźbę przyszłej demencji o 1,1%.

Uczeni nie mają wątpliwości, że "zależność między liczbą brakujących zębów, a ryzykiem osłabienia funkcji poznawczych (…) dostarcza dowodów na to, że utrata zębów może pomóc przewidywać przyszłe pogorszenie stanu mózgu". Jednocześnie, analiza potwierdza, że stan jamy ustnej, rzutuje na ogólną kondycję całego organizmu.

Więcej informacji znajdziesz w oryginalnej publikacji: X. Qi, Z. Zhu, B. Plassman, B. Wu, Dose-Response Meta-Analysis on Tooth Loss With the Risk of Cognitive Impairment and Dementia, "Journal of the American Medical Directors Association", www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1525861021004734