Sposób na raka z Polski. Fizycy opracowali nową metodę wykrywania i leczenia

Polscy fizycy walczą z rakiem i superbakteriami oraz tworzą tanie baterie słoneczne. Naukowcy z Instytutu Fizyki PAN przedstawiają trzy przełomowe projekty, które mogą zmienić świat na lepsze. Najtrudniejsze badania już za nimi, teraz muszą znaleźć parterów w biznesie.

Profesorowie z Instytutu Fizyki PAN oraz SGGW opracowali skuteczną, tanią i bezpieczną metodę wczesnego wykrywania nowotworów. Zespół pod kierunkiem prof. Godlewskiego opracował nową technikę detekcji komórek rakowych, opartą na zastosowaniu innowacyjnych znaczników fluorescencyjnych, które dodatkowo pozwalają na jeszcze precyzyjniejsze lokalizowanie zmian nowotworowych w badaniach rezonansowych. Znaczniki te mają właściwości przenikania do ognisk nowotworowych.

Dzięki temu będzie można je stosować w tzw. terapi celowanej, czyli podawaniu leków bezpośrednio do komórek nowotworowych, a tym samym minimalizować szkodliwe efekty działania farmaceutyków na zdrowe komórki pacjenta.

- Przeprowadzone dotychczas testy wykazały wysoką skutecznością w diagnostyce i terapii celowanej. Ponadto, nasza metoda jest całkowicie bezpieczna dla pacjenta i pozwala na detekcję w zasadzie dowolnych zmian nowotworowych. Znaczniki fluorescencyjne mogą również być wykorzystane jako transportery leków antynowotworowych w terapii celowanej i leczeniu typów nowotworów, które dotychczas były oporne tej metodzie - mówi prof. Godlewski.

Faza badań na zwierzętach dobiega końca, a naukowcy mają nadzieję, że uda im się rozpocząć testy na ludziach. Ze względów prawnych prawdopodobnie badanie z udziałem ludzi będą prowadzone nie w Polsce, a w Niemczech.

Instytut Fizyki PAN pracuje też nad innymi nowatorskimi rozwiązaniami wykorzystującymi nanotechnologią. Jednym z nich jest powłoka antybakteryjna, która zapobiega rozprzestrzenianiu się mikroustrojów.

Jest to o tyle istotne, że niebawem ludzkość będzie musiała zmagać się z superbakteriami odpornymi na antybiotyki. Już dziś na Ziemi występują bakterie, które w niektórych rejonach są odporne na 98 proc. znanych antybiotyków. Specjalna powłoka opracowywana w PAN, którą będzie można pokrywać sprzęt medyczny, ale również i klamki, zapobiegnie rozprzestrzenianiu się bakterii.

- W swoich badaniach postanowiłem skupić się na prewencji. Wspólnie z naukowcami IF PAN oraz SGGW opracowaliśmy nowatorską technologię osadzania ultracienkich warstw lub lakierów modyfikowanych nanocząstkami o działaniu antybakteryjnym. Zaletą obu rozwiązań jest ich uniwersalność oraz niska cena - mówi dr Rafał Pietruszka z PAN. - Możemy nimi pokryć dowolne materiały, na przykład sprzęt medyczny, a nawet te niestabilne w wyższych temperaturach, jak elementy odzieży, bibułki, folie, itp. Zmodyfikowane lakiery z nanoczątkami zoptymalizowano tak, że lakiery z jednej strony zachowały swoje pierwotne parametry, jak kolor, czy jednorodność pokrycia, z drugiej strony uzyskały nową funkcjonalność – działanie antybakteryjne - dodaje dr Pietruszka

Kolejnym wynalazkiem naukowców z PAN-u jest nowatorska, opatentowana metoda produkcji ogniw fotowoltaicznych. Dzięki wyeliminowaniu niektórych drogich a zarazem szkodliwych procesów, cena ogniwa może spaść o 10-20 proc. przy jednoczesnym zachowaniu wydajności ogniw.

- W naszych badaniach skupiliśmy się na optymalizacji znanej już technologii produkcji paneli fotowoltaicznych - mówi dr Bartłomiej Witkowski z zespołu Nanostuktur Tlenkowych IF PAN. - Opracowaliśmy metodę wytwarzania ogniw krzemowych, która pozwala na zwiększenie ich wydajności oraz znaczną redukcję kosztów produkcji. Ponadto, zmniejszamy negatywne dla środowiska efekty uboczne produkcji paneli słonecznych, czyniąc z nich najbardziej ekologiczną formę pozyskiwania energii. Wierzę, że nasze rozwiązania mogą być zastosowane w krajach, w których istnieje wciąż duży opór społeczny wobec rozwoju energii atomowej, czy niskiej efektywności energii wiatrowej, wynikającej na przykład z położenia geograficznego lub warunków klimatycznych.

Wszystkie powyższe trzy projekty zakończyły już etapy badań laboratoryjnych. Opatentowane rozwiązania są gotowe do przejścia do etapu produkcji. W tym momencie szefowie projektów szukają partnerów biznesowych, którzy odważą się zainwestować w nowe polskie technologie i w przyszłości czerpać z nich zyski.

Czytaj więcej na wyzwaniafizyki.plwyzwaniafizyki.pl

Interesujesz się technologiami? Opowiedz nam o tym!