Niemcy dumni. System przeciwlotniczy świetnie przeszedł próby

W grudniu 2023 roku niemiecki przemysł obronny na poligonie w Ochsenboden w Szwajcarii przeprowadził bardzo ważne ćwiczebne strzelania samobieżnego artyleryjskiego systemu przeciwlotniczego bardzo krótkiego zasięgu Skyranger 30 A1. Według oficjalnych komunikatów Boxer z działkiem rewolwerowym kalibru 30 milimetrów sprawdził się podczas prób, zarówno z pozycji statycznej, jak i w ruchu.

Armata wykazała się niezawodnością w różnych warunkach atmosferycznych. Oficjalne informacje mówią, że niezależnie od nich celność utrzymywała się na zadowalającym poziomie.

Testy określono jako kamień milowy przybliżający Bundeswehrę do budowy zdolności obrony bliskiego i bardzo bliskiego zasięgu (Nah- und Nächstbereichsschutz). NNBS jest jednym z segmentów modernizacji obrony powietrznej do 2030 roku, obok utrzymania w służbie Patriotów, która stała się konieczna po klapie niemieckiego systemu zintegrowanej obrony powietrznej i antyrakietowej Taktisches LuftVerteidigungsSystems (TLVS).

Niewątpliwie w ostatnim czasie – w dobie współczesnych konfliktów – NNBS stał się bardzo ważnym elementem myślenia o obronie przestrzeni powietrznej, zwłaszcza w zakresie roztoczenia parasola nad zgrupowaniami wojsk, w tym w czasie ich przemieszczania się wraz postępem działań na polu bitwy oraz marszu w celu dotarcia na nie. Duży wpływ na wnioski wyciągnięte przez Berlin miała wojna w Górskim Karabachu pod koniec 2020 roku. Wojna w Ukrainie jedynie utwierdziła w przekonaniu o niezbędności podjętych kroków.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Obrona przeciwlotnicza Heer obecnie jest nie do pozazdroszczenia. Po wycofaniu samobieżnych zestawów przeciwlotniczych Flugabwehrkanonenpanzer Gepard za zapewnienie bezpieczeństwa przed środkami napadu powietrznego odpowiada kilkanaście samobieżnych zestawów Ozelot, dla których bazą są lekkie gąsienicowe pojazdy opancerzone Wiesel 2 wyposażone w cztery pociski ziemia–powietrze Stinger. Ozeloty są częścią Flugabwehrraketengruppe 61 należącą do Luftwaffe odpowiadającej za obronę przeciwlotniczą wojsk lądowych.

Już od początku 2021 roku Bundeswehra starała się nadać NNBS priorytet. Pozytywne wyniki próbnych strzelań są też dużym krokiem przybliżającym start produkcji seryjnej tego systemu. Skyranger 30 powstał poprzez posadowienie systemu wieżowego na kołowym transporterze opancerzonym Boxer. O sile ognia stanowi armata rewolwerowa KCE strzelająca amunicją programowalną KCE-ABM kalibru 30 milimetrów o szybkostrzelności 1200 strz./min. Jej uzupełnieniem są karabin maszynowy kalibru 7,62 milimetra służący do samoobrony i zdwojona wyrzutnia pocisków rakietowych. Nie podjęto jeszcze decyzji odnośnie do typu efektorów rakietowych, ale naturalnymi kandydatami są Mistral lub Stinger. Rheinmetall zapewnia, że jest gotowy podjąć się integracji niemal każdego pocisku na życzenie klienta. Mógłby nim być południowokoreański Chiron, który wykorzystywany jest przez samobieżne zestawy przeciwlotnicze K30 Biho.

W lutym 2022 roku niemiecki przemysł zbrojeniowy pochwalił się przeciwlotniczym modułem uzbrojenia Skyranger 30 HEL (High Energy Laser), który w porównaniu do podstawowej wersji wyposażono w laser wysokiej mocy. Obecnie zintegrowano urządzenie o mocy 20 kW, ale w najbliższej przyszłości wartość ta ma zawierać się w przedziale 20-50 kW, zaś docelowo – 100 kW. Zastosowanie wiązek laserowych jako efektorów będzie oznaczać potanienie obrony powietrznej, co jest niezwykle ważne w przypadku przedłużających się konfliktów zbrojnych.

Armata rewolwerowa, pociski rakietowe SkyKnight o zasięgu 10 kilometrów i właśnie lasery mają zwiększyć zdolności do zwalczania szerokiej gamy celów powietrznych: samolotów, śmigłowców, pocisków rakietowych, artyleryjskich i moździerzowych. Skyrangera 30 HEL wyposażono w radar AAMR o zasięgu 20 kilometrów z 5 antenami z aktywnym skanowaniem elektronicznym, systemy optoelektroniczne First i Treo (wykrywanie, śledzenie i identyfikacja celów powietrznych) oraz sko Skymaster.

Obecnie rozwijany i testowany Skyranger 30 A1 jest punktem odniesienia i doprowadzi finalnie do powstania wariantu A3. Zgodnie z zapowiedziami ma być konstrukcją bardzo elastyczną z dużym potencjałem eksportowym. Stanie się tak dzięki dostosowaniu do wymogów różnych klientów w zakresie wykorzystania różnych radarów i efektorów. Rok 2024 będzie mieć ogromne znaczenie, gdyż w jego połowie rozpoczną się próby kwalifikacyjne wersji docelowej.

Potencjalny sukces testów stanie się przepustką do produkcji seryjnej i zaspokojenia potrzeb niemieckich wojsk lądowych, a także użytkowników zagranicznych. Nasi zachodni sąsiedzi zamówili dotychczas dziewiętnaście Skyrangerów 30. Prototyp będzie gotowy do odbioru w 2025 roku, a może ciut wcześniej. Całość zamówienia ma być w rękach użytkownika do połowy roku 2027. Berlin równolegle pozyskuje zestawy średniego zasięgu IRIS-T SLM i bliskiego zasięgu SLS. Planowo Luftwaffe ma otrzymać trzy jednostki ogniowe IRIS-T SLM i być może trzy kolejne. Wstępną gotowość operacyjną mają uzyskać już w przyszłym roku, co koresponduje z zobowiązaniem Niemiec do oddania sojuszowi dywizji ciężkiej zabezpieczonej przed środkami napadu powietrznego. IRIS-T SLS może zostać osadzony na podwoziu terenowego pojazdu Eagle V 6 × 6 z czterema pociskami w kontenerach transportowo-startowych i radarem Hensoldt Spexer 2000. Druga opcja to wykorzystanie podwozia Boxer, co korzystnie wpłynęłoby na logistykę z uwagi na mnogość pojazdów tego typu wykorzystywanych przez Bundeswehrę.

W grudniu Węgry wybrały bzzałogowego Skyrangera 30, który w przyszłości będzie posadowiony na podwoziu KF41 Lynksa i stanie się tamtejszym nowym samobieżnym zestawem przeciwlotniczym do ochrony pododdziałów w ramach ciężkiej brygady. Zintegrowany zostanie prawdopodobnie z Mistralami 3, które są już w uzbrojeniu tamtejszych sił zbrojnych. Skyrangera 30 wybrała również Kopenhaga. Opancerzone systemy wieżowe zostaną zamontowane na używanych przez Hæren (wojska lądowe) kołowych transporterach opancerzonych Piranha V. Będzie to więc stosunkowo niedroga modernizacja, która jest konieczna.

Duńska lądowa obrona przeciwlotnicza bazuje na systemach bardzo krótkiego zasięgu Stinger, które nie przejawiają zadowalającego potencjału bojowego. Skyranger stanie się zatem istotnym wzmocnieniem tych zdolności. Jednocześnie odciążą marynarkę wojenną i siły powietrzne w ochronie duńskiej przestrzeni powietrznej. Grono użytkowników może się dodatkowo rozrosnąć, gdyż wstępne zainteresowanie wyraziła Austria (do montażu na Pandurach), w 2022 roku w Indonezji prezentowano moduł na podwoziu pojazdu Pindad Badak.

Autor: Andrzej Pawłowski