Relikt z czasów carskich. Ukraińska modernizacja sprawia, że dalej jest skuteczny

W wojnie na wchodzie kraju znaczącą rolę odegrały tzw. bataliony ochotnicze, a teraz Ukraina intensywnie rozbudowuje system obrony terytorialnej.

Żołnierze Sił Obrony Terytorialnej mogą zostać wyposażeni w broń z rezerw armii, bądź prywatną ochotników kupujących ją na ogromną skalę. Z tego powodu uzbrojenie jest niejednolite, ponieważ w jednym miejscu na wyposażeniu mogą być karabiny snajperskie Tikka lub nowsze wersje karabinków systemu AR-15 bądź AK, a gdzie indziej uzbrojenie pamiętające jeszcze czasy II wojny światowej. Dobrym przykładem jest tutaj nagranie ze szkolenia ochotników obrony terytorialnej z obsługi karabinu maszynowego DP-27.

Drugim przykładem jest już wspomniany relikt z czasów carskich czy karabin powtarzalny Mosin-Nagant wprowadzony do uzbrojenia jeszcze w 1891 roku, aczkolwiek w czasach ZSRR normą był już skrócony model M1891/30 występujący także w wersji wyborowej z celownikiem optycznym. Wersja M1891/30 charakteryzuje się masą własną 3,9 kg (bez bagnetu) i 730-mm lufą przy całkowitej długości karabinu wynoszącej 1234 mm.

Mosiny były bardzo prostą konstrukcją i tanią, co pozwoliło na ich masową produkcję nawet przez słabo wykwalifikowaną kadrę. Dobrze wykonane egzemplarze cechowały się jednak przyzwoitą celnością.

Z kolei do minusów należy wymienić brak automatycznego usuwania łódki nabojowej przy zamykaniu zamka, słabo dopracowany mechanizm spustowy, zamek składający się z kilku elementów, skłonność do samoczynnego otwierania się zamka w przypadku broni załadowanej i odbezpieczonej, bardzo niewygodny w obsłudze bezpiecznik oraz bardzo słabe mechaniczne przyrządy celownicze.

Nie oznacza, to, że z Mosina nie da się zrobić czegoś użytecznego. Pokazali to Finowie na przykładzie swoich Mosinów M39, w których zastosowano szereg zmian, z których najważniejszymi były nowe mechaniczne przyrządy celownicze, przeprojektowane łoże oraz lufy produkcji Suojeluskuntain Ase- ja Konepaja Osakeyhtiö znanego dzisiaj jako SAKO i słynącego z karabinów snajperskich.

Efekt był taki, że fińska modernizacja pozwalała przy wykorzystaniu jakościowej amunicji 7,62x53R mm nawet na rażenie celów na odległościach 1 km, co widać na poniższym nagraniu. Słynny fiński snajper Simo Häyhä większość swoich celów wyeliminował przy użyciu właśnie takiego zmodyfikowanego Mosina.

Podobną drogą podążyła ukraińska firma Крук, która w 2015 roku przy pomocy żołnierzy z batalionów ochotniczych formowanych po zajęciu Krymu przez Rosję i w trakcie wojny na wchodzie kraju zaprojektowała modernizację Mosina dostosowującą go do współczesnych warunków pola walki. Co ciekawe modernizacja nie wymaga żadnych modyfikacji karabinu za wyjątkiem odkręcenia drewnianego łoża.

W efekcie powstało wykonane ze stopu aluminium 7075 Т651 i pokryte powłoką Cerakote łoże oraz okładziny lufy ze stopu 6082 T6 wyposażone w punkty montażowe we standardzie M-LOK. Można do nich zamontować krótkie odcinki szyn Pitacinny potrzebne np. pod dalmierz laserowy.

Karabin zyskał też grzbietowy odcinek szyny montażowej Pitacinny umożliwiający zamontowanie nowoczesnego celownika optycznego, wygodny w użyciu chwyt pistoletowy oraz możliwość zastosowania koby w standardzie AR-15 ze względu na prowadnicę rurową. Widoczna na zdjęciach kolba pozwala na regulację w pionie oraz poziomie i jest to przysłowiowe niebo a ziemia względem wersji klasycznej.

Ogromnym plusem jest też możliwość używania zwykłych wymiennych magazynków (Archangel/ProMag) o większej pojemności i znika konieczność ustawiania lunety z boku karabinu, jako to bywało niegdyś w wersjach wyborowych.

Efektem jest wciąż całkiem przydatny karabin wyborowy za dość niską cenę, ponieważ za 450 USD niemożliwym jest zakup karabinu snajperskiego z prawdziwego zdarzenia (nawet na wchodzie).