Ponad milion nowych galaktyk. Możecie obejrzeć je z bliska w czasie wirtualnego spaceru

Astronomowie zmapowali około miliona wcześniej nieodkrytych galaktyk poza Drogą Mleczną. To jedno z najbardziej szczegółowych badań tego typu, a do jego odkrycia konieczne było zastosowanie nowoczesnej technologii radioastronomii.

Z pomocą nowego radioteleskopu Rapid ASKAP Continuum Survey (lub RACS) udało się przeprowadzić mapowanie nieznanych dotąd galaktyk w zadziwiającym tempie. Do tej pory tego typu badania trwały latami, ale dzięki nowej technologii udało się je przeprowadzić w mniej niż dwa tygodnie. Co więcej, zebrane dane dały o wiele bardziej szczegółowy obraz, niż zbierano do tej pory. 

Radioastronomia to stosunkowo nowa dziedzina badań, której początki sięgają lat 30. XX wieku. Aby zrozumieć, jak działa radioastronomia, należy mieć na uwadze, że wszystkie obiekty we wszechświecie (nawet ludzie) emitują promieniowanie w szerokim spektrum, zwanym widmem elektromagnetycznym. Aby zrozumieć, co dzieje się we wszechświecie, naukowcy obserwują całe to widmo, ponieważ każda długość fali niesie różne informacje.

Teleskop radiowy to specjalistyczna antena i odbiornik radiowy służący do odbierania fal radiowych z astronomicznych źródeł radiowych na niebie. W przeciwieństwie do teleskopów optycznych radioteleskopy mogą być używane zarówno w dzień, jak i w nocy.

Jednak zbieranie sygnałów nie jest łatwe, więc urządzenia te wymagają bardzo dużych anten, aby zebrać wystarczającą ilość energii radiowej, aby je zbadać, oraz niezwykle czułego sprzętu odbiorczego. Z tego względu przypominają wyglądem urządzenia do śledzenia i komunikacji z satelitami i sondami kosmicznymi.

Pierwszą szczegółową, 30-centymetrową mapą radiową nieba południowego była Molonglo Sky Survey Uniwersytetu Sydney. Prace nad nią zostały zakończone w 2006 roku, ale zbieranie danych rozpoczęto 10 lat wcześniej. Naukowcom udało się zaobserwować wtedy jedynie 25 proc. całego nieba. 

Zespół z działu astronomii i nauk o kosmosie CSIRO pobił ten rekord, przeglądając 83 proc. nieba w ciągu zaledwie dziesięciu dni. Wykonano 903 obrazy, z których każdy wymagał 15 min ekspozycji. Następnie połączono je w jedną, dużą mapę radiową. I chociaż może wyglądać znajomo, to zamiast gwiazd ujrzymy na niej galaktyki, których badacze zidentyfikowali około 3 mln. 

Mapa nieba z nowymi galaktykami została udostępniona na tej stronie. Możecie dzięki niej wybrać się na wirtualne obserwacje nocnego nieba. 

Naukowcy podkreślają, że ogromny skok technologiczny pozwolił na o wiele lepsze i szybsze mapowanie nocnego nieba. Nowy radioteleskop ASKAP zaczął działać dopiero w lutym ubiegłego roku, a jego celem jest przechwytywanie obrazów z nieznaną dotąd w astronomii szybkością. 

Inżynierowie CSIRO opracowali innowacyjne odbiorniki radiowe zwane „zasilaniem z macierzy fazowej” oraz procesory sygnałowe specjalnie dla ASKAP. To właśnie te technologie zapewniają szerokie pole widzenia ASKAP i umożliwiają mu szybkie mapowanie nieba. Badacze oczekują, że w najbliższych latach ten wyjątkowy radioteleskop doprowadzi ich do przełomowych odkryć.

Pełen opis badań i zastosowanej technologii oraz zdjęcia w wysokiej rozdzielczości wykonane przez ASKAP znajdziecie na stronie CSIRO.