Odkrycie, o którym mówi cały świat. Naukowcy wniebowzięci
Odkrycie 215 skamielin jaj pterozaura może pozwolić na poznanie, w jaki sposób żył ten daleki praprzodek ptaków. Tech.wp rozmawia z jednym ze współodkrywców sensacyjnego znaleziska.
Kolonię pterozaurów odnaleziono na pustyni Gobi, które dzisiaj uchodzi za jedno z najbardziej nieprzyjaznych człowiekowi miejsc na Ziemi. Jest wietrzne, pełne piasku z małą liczbą gatunków roślin i zwierząt. Jednak gdy żyły tam pterozaury, czyli 65,5-230 milionów lat temu, to miejsce miało o wiele łagodniejszy klimat, które najlepiej oddaje określenie "raj dla pterozaurów". Było tam o wiele cieplej niż obecnie, panowała duża wilgotność, a szata roślinna była bogata.
W takich warunkach żyły pterozaury miliony lat temu.
Grzegorz Burtan, WP TECH: Czy to możliwe, że miejsce, w którym znajdowały się skamieliny jaj, służyło pterozaurom do wychowywania młodych?
Dr Shunxing Jiang: Wszystkie jaja, które znaleźliśmy, nie zostały zachowane w swojej pierwotnej pozycji. Nie możemy być zatem pewni, czy było to miejsce rozrodu.
Sugeruje pan, że latające gady składały je w innym miejscu niż je odnaleźliście?
Jajo pterozaura ma bardzo cienką skorupkę. Z naszych obliczeń wynika, że jej grubość wynosi zaledwie 60 mikronów. Gdyby były przenoszone na większe odległości, musiałyby ulec zniszczeniu. Dlatego sugerujemy, że pterozaury transportowały je na krótkie odległości. Udało nam się ustalić, gdzie znajdowało się miejsce rozrodu pterozaurów. Jaja znaleźliśmy niedaleko ich gniazd.
Ile czasu minęło od pierwszych prób zrozumienia, czym był ten gatunek?
Badania nad Hamipterus tianshanensis zaczęły się w 2005 roku.
Sporo czasu, ale chyba się opłaciło?
W naszej specjalizacji, czyli paleontologii kręgowców, ostatnie niesamowite znaleziska mogą doprowadzić do przełomu. Ale po odkryciu mujsimy zejść na ziemię.
To znaczy?
Przygotowujemy okazy do badań. Musimy być bardzo ostrożni, żeby ich nie zniszczyć. Później przyjrzymy się im bliżej, mamy zamiar porównać z innymi skamieniałymi stworzeniami, które odnaleziono wcześniej, a także ze zwierzętami żyjącymi współcześnie. Dopiero wtedy możemy mieć podstawy do wniosków oraz ewentualnych sugestii.
Czy pojawiły się już pierwsze hipotezy dotyczące życia przedstawicieli tych gatunków?
Z naszych obserwacji wynika, że młode pterozaury nie mogły latać po wykluciu. Potrafiły za to chodzić. Dość długo potrzebowały również opieki rodzicielskiej. Więcej informacji na razie niestety nie mamy.
To rzeczywiście niewiele, ale o waszym znalezisku mówi się jak o prawdziwej sensacji naukowej. Czy w przyszłości dowiemy się więcej o życiu pierwszych latających stworzeń na Ziemi?
Moim zdaniem będzie to dość skomplikowane. Pterozaury wyginęły wiele lat temu, a ich styl życia był unikatowy. Skamieliny tych gadów to wielka rzadkość. Występują one w niewielkiej liczbie. Tymczasem, żeby opisać cykl życia wymarłych gadów, trzeba wziąć pod uwagę wiele aspektów, o których wciąż nie mamy wielkiego pojęcia.
A zatem - co dalej?
Z pewnością będziemy kontynuować badania nad Hamipterus tianshanensis.
Tam, gdzie odkryliście jaja?
W tym konkretnym miejscu odnaleźliśmy tylko jeden rodzaj pterozaura, którego cykl życia znamy od embrionu do dorosłego osobnika. Tylko dwa miejsca na świecie mają tak doskonale zachowane szczątki [- w Ameryce Południowej [w Chile i Brazylii – przyp. red.] i teraz w Chinach.
A zatem w miejscu odnalezienia skamielin żył tylko jeden gatunek pterozaura? Co to oznacza?
Tylko tyle, że miejsce, gdzie przeprowadzamy badania, bardzo dobrze nadaje się do zbadania jednego rodzaju pterozaura. Z drugiej strony - mamy tu również dużą liczbę kości tego stworzenia, a zebraliśmy tylko ich niewielki ułamek. Nie wiadomo zatem, czy wszystkie należą do jednego gatunku. Przed naprawdę jeszcze dużo pracy, choć nie tak spektakularnej, jak wszyscy się spodziewają.