Najpierw meteoryt, potem to. W ten sposób wyginęły dinozaury

Najpierw meteoryt, potem to. W ten sposób wyginęły dinozaury23.06.2021 11:24
Rozkwit glonów przyczynił się do wymierania kredowego.
Źródło zdjęć: © Getty Images | Zsiak Robert / EyeEm

Wyginięcie dinozaurów powszechnie łączy się z uderzeniem w Ziemię 10-kilometrowej planetoidy. Głównym zabójcą był jednak nie tyle sam impakt, ile liczne procesy klimatyczne, geologiczne i biologiczne, wyzwolone w czasie katastrofy.

Obiekt kosmiczny, który trafił w naszą planetę 66 milionów lat temu, wyrzucił do atmosfery ogromne ilości pyłów, odcinając dopływ światła słonecznego i kompletnie demolując klimat. W ten sposób wymarło przynajmniej 3/4 gatunków zamieszkujących ówczesną Ziemię.

O tym jednak wiemy od dawna. Ostatnio naukowcy intensywnie zastanawiają się natomiast nad tym, jak uderzenie wpłynęło na ekosystemy morskie. Według nowych badań, pod koniec kredy (ostatni okres mezozoiku – przyp.) nastąpił drastyczny rozkwit szkodliwych glonów.

Hipotezę postawili pracownicy Instytutu Badań nad Wpływem Klimatu w Poczdamie, pod kierownictwem Julii Brugger. Przeprowadzili oni symulację aktywności biologicznej w oceanach przed i zaraz po uderzeniu zabójczej planetoidy. Otrzymali w ten sposób zaskakujące wyniki. Zmiany klimatu i składu atmosfery wywołane katastrofą, aż siedmiokrotnie zwiększyły światową populację glonów.

Powiązania między wpływem uderzenia na zmiany w biosferze morskiej wciąż nie są w pełni zrozumiałe. Po raz pierwszy, dzięki ulepszonemu (…) symulowaniu reakcji biosfery oceanicznej na zmiany klimatu i podaż składników odżywczych, byliśmy w stanie wykazać, że uderzenie asteroidy spowodowało stosunkowo krótkotrwały, ale masowy rozkwit glonów. To ważny nowy aspekt, który pomoże nam zrozumieć, co wydarzyło się w następstwie uderzenia Chicxulub.

Julia Brugger

Powiązania między wpływem uderzenia na zmiany w biosferze morskiej wciąż nie są w pełni zrozumiałe. Po raz pierwszy, dzięki ulepszonemu (…) symulowaniu reakcji biosfery oceanicznej na zmiany klimatu i podaż składników odżywczych, byliśmy w stanie wykazać, że uderzenie asteroidy spowodowało stosunkowo krótkotrwały, ale masowy rozkwit glonów. To ważny nowy aspekt, który pomoże nam zrozumieć, co wydarzyło się w następstwie uderzenia Chicxulub.

Pyły i związki siarki wyrzucone wysoko w powietrze mocno oziębiły naszą planetę, przez co woda przy powierzchni również stała się chłodniejsza, gęstsza i cięższa. Zaburzyło to naturalną cyrkulację oceanu i stworzyło rewelacyjne warunki dla bujnego rozwoju alg. Bujnego, ale jednocześnie stosunkowo krótkiego.

Jak tłumaczy jeden z autorów publikacji Georg Feulner: "W naszej symulacji aktywności w oceanie, biomasa wytwarzana przez glony spada niemal do zera w ciągu trzech lat, z powodu niedoboru światła i niskich temperatur. Po powrocie światła następuje ponowny krótki, jeszcze pokaźniejszy szczyt produkcji biomasy o wartości siedmiokrotnie wyższej niż przed uderzeniem".

Jednak mimo to, że rozkwit glonów nie trwał zbyt długo, podwyższony poziom toksyn w oceanach mógł się utrzymywać nawet kolejne 500 lat. Szkodliwe substancje doprowadziły w tym czasie do wielkich zmian wśród ekosystemów, co w połączeniu z innymi skutkami kosmicznej katastrofy, przyczyniło się nie tylko do zniknięcia dinozaurów, ale również większości zwierząt morskich. "To badanie historii Ziemi jest przestrogą przed obecnym zagrożeniem bioróżnorodności" – konkluduje Feulner.

Więcej informacji znajdziesz w oryginalnej publikacji: J. Brugger, G. Feulner, M. Hofmann, A Pronounced Spike in Ocean Productivity Triggered by the Chicxulub Impact, "Geophysical Research Letters" vol. 48/12, https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1029/2020GL092260

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.