Stacja pogody to doskonały dodatek w każdym domu. Wybór dobrze wyposażonego modelu pozwoli na szczegółowe prognozowanie warunków atmosferycznych nawet na kilka nadchodzących dni. Krótko mówiąc: domowa „pogodynka” to jest to!
Co trzeba wiedzieć na początek?
Obserwacja warunków pogodowych za pomocą tych urządzeń podpowie, czy warto zabrać na spacer lub weekendowy wypoczynek na łonie natury cieplejsze ubranie, czy też płaszcz przeciwdeszczowy. Jej wskazania mogą stanowić ponadto cenne źródło informacji dla osób wrażliwych na zmieniające się warunki pogodowe, czyli tzw. meteopatów. Złe samopoczucie może być powodowane m.in. nagłym spadkiem lub wzrostem ciśnienia albo temperatury, a także pojawieniem się opadów. Przewidywanie tych zjawisk umożliwi właśnie stacja pogody –. i to niekoniecznie ta z wysokiej półki cenowej.
Pamiętaj, że wskazania poszczególnych parametrów na najbliższe godziny czy dni prezentowane przez domową stację pogody są jedynie wartościami przewidywanymi na podstawie dokonanych przez urządzenie pomiarów. Jest to zatem przybliżona prognoza pogody i nie można polegać na niej nigdy w stu procentach. Ale czy słynny IMGiW obieca nam 10. proc.? Nie, bo tak naprawdę nie da się wszystkiego w pełni przewiedzieć. Domowe stacje pogody prognozują warunki atmosferyczne z dokładnością w granicach 70–75 proc. Co ciekawe, modele meteorologii profesjonalnej – do 90 proc. Różnica nie jest więc aż tak wielka!
Różnorodność modeli
Oferta domowych stacji pogodowych jest bardzo szeroka –. od klasycznych analogowych modeli poczynając, a na rozbudowanych, wielofunkcyjnych urządzeniach kończąc. Modeli dostępnych na rynku, zarówno jednych, jak i drugich, jest mnóstwo i bez wątpienia każdy znajdzie coś dla siebie.
Modele analogowe przypominają nieco klasyczny zegar zawieszony na ścianie. Każda z mierzonych wartości prezentowana jest z wykorzystaniem oddzielnej, odpowiednio wyskalowanej tarczy, na której aktualną wartość odczytuje się dzięki wskazówce. Taka analogowa stacja składa się zwykle z termometru, barometru oraz higrometru, a więc pozwala na podanie aktualnej wartości temperatury, ciśnienia i wilgotności. Analogowe stacje pogody często wiesza się w pomieszczeniu, co nie pozwala dowiedzieć się chociażby, jaka temperatura i wilgotność panują jednocześnie na dworze.
Znacznie więcej możliwości dają elektroniczne stacje pogody. W ich wypadku do stacji, którą umieszczamy w widocznym miejscu w domu, dołączone są dodatkowe czujniki, pozwalające na obserwację różnorodnych parametrów nie tylko w pomieszczeniu, ale przede wszystkim na zewnątrz. Dane z czujników przekazywane są do urządzenia drogą bezprzewodową na częstotliwości 43. lub 868 MHz (zależnie od modelu). Dobrze jest, jeżeli stacja korzysta z pasma o wyższej częstotliwości, ponieważ jest ono bardziej odporne na zakłócenia pochodzące od innych urządzeń. Ważnymi cechami elektronicznej stacji pogody są również zasięg oraz liczba możliwych do obsłużenia czujników.
Decydując jaką wybrać i kupić domową stację pogody, zwróć także uwagę na wyświetlacz, który w wypadku elektronicznych stacji odgrywa niebagatelną rolę. Z reguły im większe jego rozmiary, tym więcej różnorodnych parametrów jest w stanie zmierzyć stacja pogodowa. Duży ekran pozwala ponadto na prezentację wykresów (np. zmian ciśnienia) i zwiększa czytelność poszczególnych mierzonych wartości. Wyświetlacz stacji jest najczęściej monochromatyczny, zwykle w odcieniu szarym, zielonkawym lub niebieskim, choć zdarzają się również modele z ekranem kolorowym. Niektóre urządzenia mogą być wyposażone w ekran dotykowy, co może znacznie ułatwić obsługę. Elektroniczne stacje pogody najczęściej zasilane są bateryjnie ogniwami typu AA, choć czujniki w niektórych modelach mogą być zasilane energią słoneczną.
Dokładniej o mierzonych parametrach
Zanim kupisz konkretny model, sprawdź, jakie parametry jest on w stanie zmierzyć. Jak już wspomniano, podstawowymi są temperatura, wilgotność oraz ciśnienie. Elektroniczne stacje pogody oprócz aktualnych wskazań pozwalają na odczyt maksymalnych i minimalnych wartości tych parametrów. W niektórych modelach możliwe jest ponadto wskazanie temperatury odczuwalnej, czyli uwzględniającej panujące warunki pogodowe, a przede wszystkim siłę wiatru, a także temperaturę punktu rosy. W rzeczywistości wartość temperatury odczuwalnej zależy od wielu dodatkowych czynników, dlatego wskazania podawane przez stację pogody mogą nie odzwierciedlać rzeczywistych warunków.
Temperatura może być podawana w stopniach Celsjusza lub Fahrenheita. Wilgotność mierzona przez stacje pogody to najczęściej wilgotność względna. Wyraża się ją w procentach. Oznacza ona stosunek ciśnienia pary wodnej, jaka zawarta jest aktualnie w powietrzu, do ciśnienia pary wodnej nasyconej, a zatem dla jego najwyższej możliwej wartości. Z kolei ciśnienie atmosferyczne, mierzone przez niemal wszystkie stacje pogody, oznacza stosunek siły nacisku słupa powietrza na jednostkę powierzchni ziemi. Wyraża się on w hektopaskalach (hPa) lub milimetrach słupa rtęci (mmHg). Na jego wartość ma wpływ również wysokość nad poziomem morza. Aby to uwzględnić, w niektórych stacjach pogodowych wprowadza się dane związane z położeniem geograficznym lub po prostu wartość wysokości n.p.m.
Niektóre modele pozwalają ponadto na pomiar promieniowania ultrafioletowego. Dzięki odpowiednim czujnikom możliwe jest również zmierzenie prędkości i kierunku wiatru, a także ilości opadów deszczu.
Czujne czujniki
Im większa ich liczba, tym więcej różnorodnych danych można zgromadzić. Na rynku są dostępne modele pozwalające na obsługę nawet więcej niż dziesięciu czujników. Jeżeli stacja obsługuje tylko jeden, wówczas możliwy jest najczęściej pomiar temperatury, ciśnienia i wilgotności. Bardziej rozbudowane modele mogą umożliwiać obsługę także czujnika wiatru, opadów czy promieniowania UV. Wartość promieniowania zwykle nie jest wyrażana liczbowo, a za pomocą specjalnych ikonek, np. uśmiechnięta postać oznacza, że promieniowanie ultrafioletowe jest na niskim poziomie. Z kolei prędkość wiatru zmierzona przez czujnik, zwany również anemometrem, może być podawana w km/h, m/s, węzłach, a w niektórych stacjach także w skali Beauforta.
Czujnik opadów jest to niewielki zbiornik. Zgromadzony w nim poziom wody zamieniany jest na sygnał elektryczny, a następnie na odpowiednią wartość. Dlatego tak ważne jest odpowiednie jego wypoziomowanie. Ważne, aby nie był on ukryty, a najlepiej zamontowany pod gołym niebem, co sprawi, że pomiary nie będą sfałszowane. Wielkość opadów podawana jest w milimetrach lub też litrach przypadających na metr kwadratowy powierzchni. Może być określana np. w ciągu godziny lub doby.
Co nieco o funkcjach
Elektroniczne stacje pogody to nie tylko urządzenia do pomiaru różnorodnych parametrów związanych z pogodą. Producenci wyposażają je również w inne przydatne funkcje. Stacje, korzystając z sygnału wzorca czasu DCF77. nadawanego z instytutu w Mainflingen k. Frankfurtu nad Menem, pozwalają na niezwykle dokładne wskazanie aktualnej godziny. Co więcej, nie ma wtedy konieczności zmiany ustawień czasu z letniego na zimowy i odwrotnie. Dokonuje się to automatycznie. Dodatkowo wyposażenie takiego urządzenia w możliwość ustawienia alarmu pozwala z powodzeniem zastąpić tradycyjny budzik.
Dla entuzjastów upraw biomedycznych interesującą funkcją będzie z pewnością wyświetlanie za pomocą odpowiednich ikonek aktualnych faz księżyca. Prawidłowe wskazania tego zjawiska astronomicznego są uzależnione od podania w urządzeniu odpowiedniej lokalizacji geograficznej (np. nazwy państwa). I tak na przykład pierwsza kwadra to najlepszy okres na siew i sadzenie warzyw, a czwarta na sadzenie drzew. Są to tylko nieliczne wskazówki zgodne z zaleceniami upraw biomedycznych. Stacje pogody mogą także podawać godzinę wschodu i zachodu księżyca oraz słońca.
Niektóre modele, wyposażone w kolorowy wyświetlacz, umożliwiają wgranie i wyświetlanie obrazów na ekranie. Spełniają tym samym praktyczną funkcję ramki do zdjęć. Odczyt plików graficznych odbywa się z wykorzystaniem czytnika kart pamięci, w który taka stacja jest wyposażona, oraz oczywiście odpowiedniej karty, do której pamięci wgrane zostały pliki graficzne w obsługiwanych przez stację pogody formatach. Zwykle obsługiwane karty pamięci to SD lub SDHC, a rozpoznawany format plików to najczęściej JPEG.
Przeanalizuj pomiary
Ciekawą funkcją elektronicznych stacji pogody jest możliwość przesyłania danych do komputera. Jest to możliwe dzięki złączu USB, w jakie stacja może być wyposażona. Wówczas zgromadzone dane pomiarowe po zgraniu do komputera mogą być odpowiednio przetworzone i przedstawiane w postaci tabel, diagramów, jak również wykresów. Do tego celu wykorzystuje się specjalne programy. Często odpowiednie oprogramowanie jest zawarte w komplecie ze stacją pogody. Jednymi z bardziej popularnych programów tego typu są Heavy Weather Pro oraz EasyWeather. Analiza komputerowa zgromadzonych danych znacznie uatrakcyjnia i ułatwia prognozowanie pogody.
Zanim zdecydujesz jaką wybrać i kupić domową stację pogody - pamiętaj!
- Wybierz wstępnie miejsce dla czujników zewnętrznych stacji pogodowej, pamiętając o tym, że czujnika wiatru nie powinno umieszczać się zbyt blisko ścian i budynków, bo może to spowodować zafałszowanie pomiarów. Minimalny odstęp powinien wynosić ok. 3–5 m. Z kolei czujnik deszczu powinien znajdować się pod gołym niebem.
- Zwróć uwagę na minimalną wartość temperatury, jaką może zmierzyć stacja pogodowa. Wartość -10 °C, a nawet -20 °C w naszym klimacie może okazać się niewystarczająca. Wówczas, zamiast dokładnej wartości temperatury, stacja pokaże jedynie przekroczenie dopuszczalnego zakresu pomiarowego.
- Zasięg czujników stacji podawany przez producentów odnosi się najczęściej do terenu otwartego. Podają oni więc często wartość 100, a niektórzy nawet 300 m. Nie uwzględnia ona wówczas przeszkód, jakie transmitowany sygnał może spotkać na swojej drodze, a więc drzewa, ściany itp. Przeszkody te znacznie ograniczają zasięg.
- Stacja pogody może pobierać prognozowane dane meteorologiczne nie tylko z przeprowadzonych pomiarów, ale także z Internetu. Przewidywanie pogody jest wówczas znacznie prostsze. Jednym z serwisów internetowych wykorzystywanych przez tego typu urządzenia jest Foreca.
- Przed zakupem upewnij się, czy w zestawie znajdują się niezbędne baterie zasilające, aby uniknąć ponownej wizyty w sklepie. Niektórzy producenci mogą nie dołączać potrzebnych baterii do zestawu.