"CyberRyba", czyli polski robot naśladujący rybę

Ma srebrny kolor, czarne płetwy, 60 centymetrów długości i waży blisko 3,5 kilograma - tak wygląda sztuczna ryba - pierwszy polski podwodny robot mobilny, który sposobem poruszania przypomina żywą rybę.

Twórcami "CyberRyby" są trzej młodzi inżynierowie: Marcin Malec, Marcin Morawski, Dominik Wojtas - absolwenci Wydziału Mechanicznego Politechniki Krakowskiej. Za opracowanie nowatorskiego robota otrzymali niedawno nagrodę w konkursie "Młodzi innowacyjni 2010. Przemysłowego Instytutu Pomiarów i Automatyki.

"+CyberRyba+ to prototyp podwodnego robota mobilnego. Wyglądem i sposobem pływania przypomina żywą rybę. Może poruszać się całkowicie autonomicznie, jak również być sterowana za pomocą komputera lub telefonu komórkowego" - powiedział PAP inż. Marcin Morawski.

Jak tłumaczył, dopracowana wersja "CyberRyby" - wyposażona w kamerę i zestaw różnorakich czujników - może posłużyć jako profesjonalne urządzenie do badania akwenów wodnych. "Może być również wykorzystywana jako wojskowy podwodny robot zwiadowczy imitujący rybę i dzięki temu trudny do rozpoznania" - zauważył. Nic nie stoi zatem na przeszkodzie, aby robot-ryba był wykorzystywany jako narzędzie szpiegowskie w armii.

Będzie można ją wykorzystać również jako zabawkę w ogrodowych lub przydomowych basenach. "Wówczas pełniłaby funkcje sztucznej ryby, którą można byłoby sterować za pomocą aparatury radiowej" - powiedział.

Srebrny korpus "CyberRyby" jest wykonany z tworzywa sztucznego, a czarne płetwy z miękkiej gumy. "Była projektowana w taki sposób, aby dało się ją wykonać możliwie jak najtaniej, w domowych warunkach i przy użyciu popularnych materiałów łatwych do kupienia w sklepach z artykułami technicznymi. Materiały te są jednak wykorzystane w pomysłowy, innowacyjny i niekonwencjonalny sposób" - powiedział inż. Morawski.

Z wyliczeń konstruktorów wynika, że całkowity koszt budowy "CyberRyby", obejmujący części i wykorzystane materiały, wyniósł około 2 tysiące złotych.

Morawski przyznaje, że na świecie istnieją już podwodne roboty naśladujące sposób poruszania się ryb. "Natknęliśmy się na kilka konstrukcji japońskich i jedną znakomicie wykonaną sztuczną rybę w Essex w Wielkiej Brytanii. To są jednak roboty budowane na znanych uczelniach przez zespoły naukowców i przy dużym budżecie. W Polsce natomiast nie spotkaliśmy się jeszcze z podobnym robotem" - wyjaśnił.

"CyberRyba" zbudowana jest z obrotowych części. "Odpowiednia synchronizacja ich wychyleń sprawia, że wykonują one ruch falowy. Ten powoduje, że ryba płynie do przodu" - powiedział Morawski. Wyjaśnił, że do komunikacji z komputerem służą jej dwa moduły radiowe. Na głowie ma zamontowane 4 czujniki do wykrywania przeszkód oraz czujnik temperatury wody.

Prace nad robotem trwały od września 200. do maja 2009 r., w ramach przygotowywanej przez konstruktorów pracy magisterskiej. "Początkowo wszystko finansowaliśmy z własnej kieszeni. Po wykonaniu modelu i wyjaśnieniu zasady działania robota naszemu promotorowi prof. Jerzemu Zającowi, przekonaliśmy go do tego pomysłu i zaproponowaliśmy wykonanie robota. W trakcie prac część kosztów zwróciła nam uczelnia" - powiedział rozmówca PAP.

Robota przetestowano w basenie ogrodowym o pojemności blisko 2 tysięcy litrów, w którym spisywał się znakomicie. Potem wypłynął na szersze wody i był prezentowany m. in. podczas Festiwalu Nauki w Krakowie.